Dood George Floyd: wat u moet weten over het proces dat vandaag echt start

Nadat de voorbije weken moeizaam een jury werd geselecteerd, begint vandaag in Minneapolis het proces tegen agent Derek Chauvin, die onder meer beschuldigd wordt van doodslag nadat hij in mei vorig jaar minutenlang met zijn knie op de hals van George Floyd duwde.

Over het exacte feitenrelaas bestaat grote betwisting tussen aanklagers en verdediging, maar wat de wereld zag, en wat wereldwijd tot protesten leidde, waren beelden van de arrestatie van George Floyd. Op 25 mei 2020, omstreeks 20 uur plaatselijke tijd had George Floyd sigaretten gekocht. Eeen winkelbediende dacht dat hij betaald had met een vals biljet van 20 dollar. De bediende snelde naar Floyds auto, waar hij de sigaretten terugeiste. Floyd weigerde ze terug te geven. Iemand uit de winkel alarmeerde de politie en gaf aan dat Floyd zwaar dronken en onhandelbaar was.

Vier agenten kwamen ter plaatste. Agent Derek Chauvin deed Floyd de boeien om en hield hem vervolgens minutenlang tegen de grond door met zijn knie op de hals van de arrestant te drukken. Floyd riep ettelijke keren dat hij geen lucht kreeg – ‘I can’t breathe’. Hij riep om zijn moeder. Hij riep om hulp. Na enkele minuten zweeg hij, en bewoog hij niet langer. Chauvin ging onverminderd door met druk uit te oefenen via zijn knie. Een medisch team kwam ter plekke, probeerde Floyd te reanimeren, bracht hem over naar een spoeddienst. Om 21u25 werd George Floyd officieel doodverklaard.

https://twitter.com/NationalTelegr2/status/1266434395096915968National Telegraphhttps://twitter.com/NationalTelegr2

#Breaking

Derek Chauvin, a Minneapolis police officer who pinned down and pressed George Floyd on the neck with a knee has been #arrested, Friday May 29, 2020, National Telegraph can confirm. Floyd, 46, black American later died in a hospital in the precinct. Riot in day 3. pic.twitter.com/4tMX6sBYWo

— National Telegraph (@NationalTelegr2) May 29, 2020

Eerst werd gezegd dat Chauvin 8 minuten en 46 seconden met zijn knie op de hals van Floyd had gedrukt. De procureur verminderde dat later tot 7’46”, maar volgens The New York Times gaat het als je de videobeelden analyseert minstens om 8’15”. Op de eerste dag van het proces gewaagde de hoofdaanklager dan weer van 9 minuten en 29 seconden.

De politiedienst van Minneapolis wees eerst – voor de videobeelden van de arrestatie de ronde deden – op het verzet dat Floyd gepleegd had, en het bedreigend gedrag. Nadat de beelden bekend waren, werd de vier agenten ontslagen. Later werden ze in beschuldiging gesteld. Het eerste proces betreft alleen Derek Chauvin, tegen wie de zwaarste aanklachten lopen. Het proces tegen de andere drie is gepland voor augustus.

Zowel ter plaatse als elders in de VS, en overal in de wereld, werd geprotesteerd tegen politiegeweld en racisme naar aanleiding van de dood van George Floyd.

Floyd was een 46-jarige man met een strafblad waarin drugsgebruik, diefstal en een gewapende overval voorkwamen. Dat strafblad dateerde grotendeels van jaren tevoren, voor hij vanuit Houston, Texas, naar Minneapolis was verhuisd. Hij kwam naar Minneapolis in 2014, waar hij een 90 dagen durend afkick- en rehabilitatieprogramma afmaakte.

Hij werkte als chauffeur-pakjesbesteller en als veiligheidsman in nachtclubs. Maar al gauw staken zijn drugsproblemen opnieuw de kop op. Bij het begin van de pandemie werd hij uit zijn recentste baan ontslagen.

https://twitter.com/Forbes/status/1376317187477098499Forbeshttps://twitter.com/Forbes

Opening arguments begin Monday for the trial of Derek Chauvin, the ex-Minneapolis police officer charged with murdering George Floyd https://t.co/j6RTIXBPCL pic.twitter.com/ZxT1LvmuX4

— Forbes (@Forbes) March 28, 2021

Een jaar voor zijn dood was hij na een tip al eens eerder door de politie van Minneapolis opgepakt. Toen leek hij tijdens zijn arrestatie een serie pillen in te slikken. Die keer werd hij weliswaar in de boeien geslagen, maar relatief goed behandeld. De agenten brachten hem uiteindelijk naar een ziekenhuis, waar men behalve over de hoge dosis verboden middelen in zijn systeem vooral bezorgd was over zijn alarmerend hoge bloeddruk. Ook toen werd voor zijn leven gevreesd.

Chauvin, 44 op het moment van de feiten, was sinds 2001 in dienst van het politiekorps van Minneapolis. In zijn tijd als agent van Minneapolis kwamen er 18 klachten tegen hem binnen, waarvan 2 leidden tot een sanctie. Hij was betrokken bij drie schietpartijen, waarvan één met dodelijke afloop.

Er zijn in het huidig proces drie aanklachten tegen hem: doodslag (second-degree murder), doodslag door nalatigheid (second-degree manslaughter) en third-degree murder. Third-degree murder wordt gebruikt als men levens in gevaar brengt zonder intentie te doden, bvb door op een rijdende trein te schieten of over een druk voetpad te rijden. Op doodslag, de zwaarste aanklacht van de drie, staat een maximum van 40 jaar gevangenis.

Chauvin pleit over de hele lijn niet schuldig.

Dat zal vanaf vandaag blijken, maar algemeen wordt aangenomen dat het openbaar ministerie geweld buiten alle proportie zal proberen aan te tonen, terwijl de verdediging zal argumenteren dat Chauvin gewoon volgens het boekje handelde, en de korpsregels volgde om een weerbarstige arrestant onder controle te brengen.

De twee partijen zullen ook verschillen in hun analyse van de doodsoorzaak. Was het de knie van Chauvin, of gaven andere factoren de doorslag: drugsgebruik, hoge bloeddruk etc.?

Er bestaan trouwens drie versies van doodsoorzaak, meldt de plaatselijke krant, The Minneapolis Star Tribune. De officiële autopsie noemde hartstilstand als doodsoorzaak. Advocaten van de familie argumenteren dat verstikking tot Floyds dood leidde. De advocaat van Chauvin legt de schuld voor het overlijden bij een overdosis, in combinatie met onderliggende gezondheidsproblemen.

Terwijl de juryselectie aan de gang was, kwam de stad Minneapolis tot een schikking met de familie van George Floyd. De familie krijgt een schadeloosstelling van 27 miljoen dollar. Hoewel de stad geen schuld bekent, en die schikking helemaal niets te maken heeft met het strafproces, is dat recordbedrag een feitelijke bekentenis van aansprakelijkheid, vindt de verdediging, en zal de toekenning van 27 miljoen de jury beïnvloeden. De rechter oordeelde echter dat uitstel en verplaatsing van het proces niet zal leiden tot een eerlijker proces.

Een tweede, laat element is dat de rechter op vraag van de verdediging alsnog beelden van de vorige arrestatie van George Floyd uit 2019 heeft toegelaten als bewijsmateriaal. Het is onduidelijk of die beelden wel degelijk in het voordeel van Chauvin spreken.

De verdediging wil argumenteren dat Floyd ook in 2019, stoned, verzet pleegde tegen zijn arrestatie, maar dat verzet was blijkens de beelden mild, en de politieagenten brachten Floyd in dat geval naar het ziekenhuis, waar men een alarmerend hoge bloeddruk vaststelde. De aanklagers en de advocaat van de familie kunnen argumenteren dat er binnen de procedures van de politiediensten van Minneapolis ook anders en beter, zelfs levensreddend, op dergelijke situaties kon gereageerd worden in plaats van met de knie op de hals.

Dat is de grote vraag. Zwarten in Minneapolis tonen meer scepsis dan hoop, ondanks de videobeelden van het optreden van Derek Chauvin. Een veroordeling van een politieagent is in de VS moeilijk te verkrijgen. Bij vorige voorbeelden van politiegeweld tegen zwarten volgde een lange lijst van vrijspraken. De regel dat een politieagent niet veroordeeld wordt, kent een grote uitzondering, toevallig ook in Minneapolis, maar toen lag het kleurenplaatje anders. Een zwarte agent schoot in 2017 een witte, Australische vrouw dood. Hij werd twee jaar later veroordeeld tot 12,5 jaar cel.

Dit keer is de jury opvallend gemengd voor een district dat overwegend wit is.

Bij de twaalf juryleden en drie plaatsvervangers zijn er vier zwarten en twee mensen van gemengde komaf (negen vrouwen en zes mannen). Dat wil zeggen, berekende USA Today, dat 27 procent van de jury zwart is, wat ongeveer het dubbele is van het aandeel van zwarten in het district (13,7 procent).

Het proces zal naar verwachting vier weken duren.