‘Deze zaken moeten we met de Britten uitklaren, voor we onderhandelen over onze nieuwe relatie’

Guy Verhofstadt van de ALDE-fractie in het Europees parlement over de resolutie die vandaag gestemd werd over de brexit-onderhandelingen.

Het Europees Parlement heeft vandaag met een kamerbrede meerderheid de tweede Brexitresolutie goedgekeurd. Deze resolutie stelt vast dat er -helaas – onvoldoende vooruitgang is geboekt in de Brexit-onderhandelingen om door te kunnen gaan naar de volgende fase. Nochtans is het net datgene waar de Britse regering zo op aandringt.

De resolutie kreeg 557 stemmen voor, 92 tegen en 29 onthoudingen. Het Europees Parlement en de Raad hebben tot nu toe aangetoond dat Europa in staat is om nationale verschillen te overstijgen en samen te werken over partijgrenzen heen. Het is nu vooral zaak deze eenheid vast te houden.

In Groot-Brittannië zien we elke dag tot welk triest schouwspel het gebrek aan eenheid in de regering leidt. De onzekerheid werkt niet alleen verlammend op de Britse politiek maar is ook economisch nefast. De Britse economie groeide de afgelopen kwartalen het traagste van alle Europese economieën. De les die we als Unie hieruit moeten trekken, is dat bedrijven voorspelbaarheid nodig hebben en dus politieke zekerheid. Deze standvastigheid willen wij hen dan ook bieden.

Maar – meer nog dan bedrijven – hebben mensen recht op zekerheid. Dat is de hoofdreden waarom deze tweede Brexit-resolutie zo streng is. De zogenaamde ‘deportatiebrieven’ die de Britse administratie onlangs naar sommige EU-burgers stuurde, zijn onaanvaardbaar. Er volgden inderdaad excuses, maar deze zijn niet geloofwaardig. Wanneer het erop aankomt om de rechten van EU-burgers veilig te stellen, beweren de Britse autoriteiten dat ze niet weten waar de Europeanen precies wonen op Brits grondgebied. Daarom vragen ze aan elk van de drie miljoen Europeanen om individueel een 80-pagina tellend aanvraagformulier in te vullen. Een absurde administratieve last.

Maar als het gaat om mensen ‘deportatiebrieven’ te sturen, heeft de Britse administratie geen enkel probleem hun adressen te achterhalen. Het voorstel van Europees Parlement om dit op te lossen is dan ook eenvoudig: laat iedereen zijn of haar rechten behouden, en wij doen hetzelfde voor de Britse burgers op het continent. Ik vraag me af waarom we dit überhaupt nog moeten bespreken? Dit kan onmiddellijk worden opgelost. Case closed.

Ook over de financiële vereffening is de resolutie van het Parlement klaar en duidelijk. Europa en haar burgers gaan niet met 27 betalen wat men met 28 aangegaan heeft. Pas als het VK bereid is de financiële verplichtingen na te komen die ze zelf mee ondertekend heeft, kunnen we beginnen praten over onze nieuwe relatie.

Bevroren conflict

Een derde en laatste obstakel dat we uit de weg moeten ruimen, is de Ierse kwestie. Ik ben twee weken geleden afgereisd naar Belfast. Mijn eerste bezoek aan Noord-Ierland en een ervaring die ik niet snel zal vergeten. Belfast en zijn gewelddadig verleden zijn al bijna twintig jaar niet meer op onze tv-schermen geweest. Ik dacht dan ook dat het deel van de geschiedenis was; zoals de Berlijnse Muur. Maar terwijl de Berlijnse Muur al lang weg is, staan de hekken in Belfast (twaalf meter hoog) er ??nog steeds. Samen met de gedenktekens, zowel aan Katholieke als Protestantse kant, met foto’s van jonge mannen, vaak niet ouder dan 15-16 jaar, die gestorven zijn door de waanzin van het nationalisme en extremisme.

Meer nog dan een vredesproces is het Goede Vrijdag Akkoord een staakt-het-vuren. Zeer nodig, maar vooral erg fragiel. Een bevroren conflict bijna. Daarom moet het Goede Vrijdag Akkoord in zijn volledigheid en als verklaring aan het Britse uittredingsakkoord worden gehecht. Om ervoor te zorgen dat het geweld niet terugkomt. Tot nu toe hebben we bitter weinig repsons gekregen van de Britse regering op de Europese voorstellen om de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek onzichtbaar te houden.

Drie kwesties dus – burgerrechten, financiën en Ierland – waar Europa duidelijke voorstellen heeft gedaan, maar nauwelijks antwoord heeft op gekregen. Drie kwesties die moeten uitgeklaard worden voor we gaan onderhandelen over onze nieuwe relatie.

Theresa May heeft al een aantal verduidelijkingen gegeven in haar toespraak in Firenze twee weken terug, maar onvoldoende. Hopelijk geeft ze morgen, in haar toespraak op het conservatieve partijcongres, bijkomende duidelijkheid. Duidelijkheid die onmiddellijk vertaald moet worden in onderhandelingsvoorstellen. Want ook Europa wil zo snel mogelijk vooruit, zodat we een breed associatieakkoord kunnen onderhandelen met Groot-Brittannië dat zowel handel omvat als interne en externe veiligheid.