‘Deze natte, drassige zomer liet zien dat er nog veel goeds is aan het Verenigd Koninkrijk’

‘Het land is rijker, gezonder en toleranter is dan velen denken’, schrijft Lia Van Bekhoven vanuit Londen. In deze column somt ze een aantal redenen op om hoopvol te zijn.

Als je jonger bent dan 50, kun je beter emigreren, vond de conservatieve The Daily Telegraph vorige maand. De krant herinnerde zijn Britse lezers eraan dat het Verenigd Koninkrijk ‘niet in staat is zijn eigen problemen op te lossen en dat het alleen maar erger gaat worden’. Dat laatste sentiment zou, volgens de Londense krant Evening Standard, gedeeld worden door 76% van de bevolking.

Dat cijfer is dan nog opgetekend vóór er brokkelcement ontdekt werd in Britse scholen (waardoor ruim honderd instellingen moesten sluiten), en voordat de spectaculaire ontsnapping uit een Londense gevangenis onder de aandacht bracht dat je in sommige strafinrichtingen vaker ratten tegenkomt dan een bewaker (en dat daarom gedetineerden er hun gewelddadige gang kunnen gaan).

Tegelijkertijd bewees deze natte, drassige zomer dat er nog veel goeds is aan het VK. Dat het land rijker, gezonder en toleranter is dan velen denken, als we maar lang genoeg achterom kijken.

Neem de even voor de hand liggend als opmerkelijke, droge cijfers uit bevolkingsonderzoeken. Honderd jaar geleden was de gemiddelde leeftijd vijftig, nu 80. Buitenwc.’s waren toen normaal, nu zijn ze illegaal. Misdaadcijfers, vooral voor serieuze misdrijven, zijn gekelderd. Het aantal moorden in Engeland en Wales is in twintig jaar gehalveerd. Steden als Londen zijn schoner dan ooit. De typisch dichte Londense mist, de peasouper, is naar de folklore verwezen. Duizenden hoofdstedelingen overleden jaarlijks in de smogs die nu, mijl voor mijl, worden teruggedrongen door milieuzones. Ongewenste zwangerschappen? Gedaald met 70% in 25 jaar. Schoolprestaties? Engelse basisschoolkinderen scoorden een vierde plaats op de internationale ranglijst voor leesvaardigheid.

Britten zijn niet alleen veiliger, ze zijn ook aardiger. Toen ik eind jaren zeventig in Londen kwam wonen waren de borden met ‘geen Ieren, geen zwarten, geen honden’, nog maar net verwijderd van de huizen waar naar huurders gezocht werd. Racisme was gewoon. Discriminatie een natuurverschijnsel. Inmiddels hebben de premier en zijn halve kabinet hun wortels in immigrantengezinnen, en zijn ook de burgemeester van Londen en de eerste minister van Schotland niet-wit. De jongste zoon van de koning is gehuwd met een buitenlandse, bi-raciale vrouw. In een internationaal onderzoek zei maar 2% van Britten problemen te hebben met buren die een andere huidskleur hebben. Alleen Zweden en Brazilië scoorden hoger. 78% heeft niks tegen homohuwelijken. Tien jaar geleden was dat 57%.

Zelfs de omvang van de economie bleek in twee weken tijd te zijn uitgedijd met 1.7%. Het Nationaal Instituut voor Statistiek had de groei opnieuw berekend en geconcludeerd dat het met die eeuwig tekortschietende productiviteit achteraf wel meeviel. Dus het verhaal van de afgelopen twee jaar dat de Britse economie de sloomste van de grote G7 economie was, bleek niet juist.

Plus ça change, plus c’est la même chose. De beste eigenschappen als zelfspot zijn gebleven. Evenals doormodderen. Letterlijk. Ik heb een foto van een feest waar ik een paar weken geleden was, waarop mannen in Hawaii-shirts en teenslippers hamburgers verbranden in een open loods aan de Theems, terwijl twintig meter verder op het wandelpad mensen met paraplu’s, kromgebogen tegen storm en regen voorbijlopen. Want als de uitnodiging zegt dat het thema strandkleding is, dan doe je alsof het zomer is. Leven naar het weerbericht, dat is voor buitenlanders.

Maar de beste prestatie van de zomer werd geleverd door de Lionesses. De vrouwelijke spelers van het Engelse voetbalteam en hun triomfen en verliezen op het veld inspireren ver daarbuiten. Ze hebben niet alleen een goed verhaal over de moeite die ze zich jarenlang getroostten voor erkenning, maar bieden tegelijk een alternatief op het polariserende nationalisme van nu. De speelsters zijn divers, positief, hartstochtelijk, empathisch. Ze brengen mensen samen waar digitaal bevorderde boosheid de natie splijt. Ze inspireren omdat ze een ander Engeland laten zien. Geen bijtend, agressief nationalisme, maar een feestelijk, alomvattend, inclusief patriotisme.

Er zijn meer redenen hoopvol te zijn.

De ontsnapte gedetineerde, die bewees dat gevangenislakens nog steeds de functie vervullen die je doorgaans enkel in zwart-wit films ziet, werd na vier dagen opgepakt. De anti-Brexiters zijn wakker en bereid de dominante plek die de Brexiters in het nationaal debat bezet hebben, over te nemen. De eerste demonstratie in een lange campagne voor hertoetreding tot de EU, Rejoin, is gepland voor eind september.

Het eten in Groot-Brittannië is van onherkenbaar hoger niveau en de koffie is óók verbeterd. En hoewel ik er geen wetenschappelijk bewijs voor heb weet ik gewoon dat de handtassen nu veel en veel langer meegaan.