'De taliban en de Olympische Spelen: een land zonder mensenrechten heeft geen toekomst'

Op de Olympische Spelen in Parijs dingen in het wielrennen en de atletiek drie Afghaanse vrouwen naar een gouden medaille. De Belgisch-Afghaanse schrijfster Fatima Noori en toekomstig rechtenstudent Karel Stoffelen aanschouwen het met gemengde gevoelens. ‘Het is ronduit hypocriet om nu een toekomst op te bouwen met de taliban.’

Gebroken dromen, ongebroken geest. Ondanks het ontbreken van erkenning door de talibanregering in Afghanistan, zullen drie vrouwen hun natie vertegenwoordigen op de Olympische Spelen in Parijs. Ze komen in actie bij het wielrennen en atletiek.

Hoewel de vrouwen niet in Afghanistan zelf wonen, blijft het een opmerkelijke prestatie gezien de omstandigheden waarin Afghaanse vrouwen vandaag verkeren. Terwijl de wereld hen zal bewonderen voor hun sportieve daden, mogen we niet blind blijven voor de schaduwen waaruit zij zijn ontsnapt.

In Afghanistan leven vrouwen als vogels in een kooi, gevangen tussen de muren van hun huizen. Ze mogen de vrije lucht niet inademen, onderwijs na de lagere school wordt hen ontzegd en vaak worden ze van hun werkplaatsen verbannen. Genderapartheid is een steek recht in het hart van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en toch kijkt de internationale gemeenschap toe en begint ze de taliban langzaam maar zeker in zijn armen te sluiten.

In Doha, Qatar, organiseerden de Verenigde Naties in juni een conferentie over de toekomst van Afghanistan. De deuren stonden wijd open voor de taliban, terwijl Afghaanse vrouwen, het maatschappelijke middenveld en de politieke oppositie in de schaduw bleven staan, uitgesloten van deelname. Het is een bittere paradox dat de VN een toekomstconferentie over Afghanistan houden zonder de rechten van de vrouw, een fundamenteel mensenrecht, aan de orde te stellen.

Nochtans maakte Afghanistan enige vooruitgang op het gebied van vrouwenrechten, totdat de taliban in de zomer van 2021 het land opnieuw verwoestten en met hun onmenselijkheid alle hoop van alle vrouwen in as legden. De economische en humanitaire crisis heeft miljoenen mensen in de miserie gestort, terwijl de rechten van vrouwen en minderheden ernstig onder druk staan. Voor de Afghaanse gemeenschap voelt deze situatie zowel verontrustend als pijnlijk.

Illegaal, maar ‘onverwijderbaar’: duizenden Afghaanse asielzoekers in juridisch vagevuur

Acceptatie van de tirannie?

De internationale gemeenschap moet verder kijken dan politieke belangen en zich richten op humanitaire hulp en de bescherming van mensenrechten. Als we werkelijk een verschil willen maken, moeten we luisteren naar de stemmen van de Afghanen zelf en hen de ruimte geven om hun eigen toekomst vorm te geven.

Het is ronduit hypocriet om nu een toekomst op te bouwen met de taliban, degenen die het heden vermorzeld hebben. De toekomst van een land kan niet gebouwd worden op de ruïnes van verwoeste levens en gebroken dromen. Een land zonder mensenrechten heeft geen toekomst.

De Verenigde Naties schetsen een toekomst voor Afghanistan waarin vrouwenrechten verdwijnen als sneeuw voor de zon en waarin de extremistische, mensenrechtenhatende taliban stevig in het zadel blijven. De normalisatie is in gang gezet. Afghaanse meisjes en vrouwen vallen in een diep, zwart gat, terwijl hun dromen en hoop verpulverd worden. Hun toekomst is even duister en somber als de horizon van hun land.

De Internationale gemeenschap staat nu voor een keuze: acceptatie van tirannie of solidariteit met de onderdrukten. Zwijgen is geen optie meer. Het zwijgen van de wereld weegt zwaarder dan de ketenen die vrouwen gevangen houden. Elke keer een meisje haar huis niet uit mag, verliest de wereld een stukje van haar licht. Laten we dus de hoop van miljoenen Afghaanse vrouwen niet uitdoven voor politieke compromissen.

Karel Stoffelen is een beginnend rechtenstudent (KU Leuven). Met een diepe passie voor mensenrechten zet hij zich in voor de bescherming van de meest kwetsbaren in de samenleving. Hij wordt gedreven door een sterk rechtvaardigheidsgevoel en onwrikbare inzet voor menselijke waardigheid.

Fatima Noori is een jonge Afghaans-Belgische schrijfster. Samen met haar gezin moest ze haar thuisland ontvluchten. In 2020 debuteerde ze met Het boek van Fatima. Ze trekt Vlaanderen rond om lezingen en workshops te geven over hoe het is om vluchteling te zijn en om te gaan met onmacht en racisme.