De stand van de VS-verkiezingen: een verrassende peiling, een boze Trump, ‘misselijk optimistische’ Democraten

Schijnbaar uit het niets gaf een doorgaans betrouwbare peiling Kamala Harris de koppositie in conservatieve staat Iowa. Trump reageerde, op twee dagen voor de verkiezingen, niet blij op de recentste peilingen. ‘Ik had niet mogen vertrekken’ uit het Witte Huis, verklaarde hij in Pennsylvania.

De kandidaten zijn oververmoeid en hees. Ze slepen zich van staat naar staat, van meeting naar meeting. Donald Trump bezocht zondag drie twiststaten, Pennsylvania, North Carolina en Georgia, terwijl Kamala Harris haar meetings en bezoeken concentreerde in een andere swingstaat, Michigan.

In de nacht van zaterdag op zondag publiceerde de Des Moines Register haar klassieke peiling. Die peiling, in dé toonaangevende krant van de staat Iowa, op basis van ruim 800 antwoorden, geeft Harris het voordeel tegenover Trump, met 47 tegen 44 procent. Dat ligt binnen de foutenmarge. Het opmerkelijke aan deze peiling is dat ze bij de meest betrouwbare in het land wordt gerekend, als ‘de goudstandaard’ zelfs. J. Ann Selzer, de verantwoordelijke voor deze peiling, is een idool in de sector van peilingen. Ze gaf in 2016 aan dat er problemen waren voor Hillary Clinton, terwijl Clinton volgens andere peilingen op rozen zat. Het andere opmerkelijke is dat ze winst toont voor Harris in deze eerder conservatieve staat, waar de campagnes niet adverteren.

Het resultaat valt niet helemaal uit de lucht. In september, in de vorige peiling van de Des Moines Register, was de voorsprong van Trump geslonken tot 4 procent (wat toen ook al binnen de foutenmarge viel).

Wat de krant zelf uit de recentste resultaten concludeert: ‘Vrouwen, met name zij die ouder zijn en politiek onafhankelijk, drijven de late verschuiving naar Harris.’

Mannen verkiezen volgens de peiling in ruime meerderheid Trump, maar vrouwen kiezen in grotere meerderheid voor Harris.

Zelfs de krant wil niet beweren dat Harris inderdaad in Iowa zal winnen, dit zit binnen de foutenmarge, en druist in tegen de verwachtingen. Onmogelijk is het evenmin. De staat telt vele onafhankelijken. Obama won in de staat. Dat er een late toestroom is van stemmen richting Harris vindt de krant wel aanwijsbaar in de peiling terug.

Peilster J. Ann Selzer gaf in een interview aan dat wellicht drie elementen spelen. In Iowa is in juli een heel strenge abortuswetgeving van kracht geworden. De switch van Biden naar Harris viel goed bij kiezers. En het gedrag van Trump stoot sommige kiezers af.

Intussen in de swingstaten

Een andere late peiling bracht evenmin goed nieuws voor de Trumpaanhang. The New York Times/Siena College peilden in de zeven twiststaten en ook daaruit zou een late verschuiving richting Harris blijken. In alle zeven staten, met telkens 1000 tot 1500 ondervraagden, blijven de resultaten binnen de foutenmarge, en alleen in Arizona ligt Trump met enige marge voor (4 procent). In cruciaal Pennsylvania is de stand gelijk (48-48), in Michigan evenzeer (47-47), in Georgia ligt Harris een ietsje voor (48 tegen 47), in Wisconsin en North Carolina een ietsje meer (49 tegen 47 en 48 tegen 46), en in Nevada leidt Harris met 49 tegen 46.

Final NYT poll —>https://t.co/9H5wvYqPxb@Nate_Cohn on it —>https://t.co/D2AnMuyMqQ pic.twitter.com/Xt4GejPkRb

— Shane Goldmacher (@ShaneGoldmacher) November 3, 2024

Voorzichtigheid is geboden. Het is in het verleden nog gebeurd dat met dit soort verhoudingen binnen de foutenmarge degene wint die in de peiling licht achterligt.

Ook deze peiling toont dat late beslissers eerder voor Harris opteren. Van de 8 procent late beslissers die werden gepeild, kiest 55 procent voor Harris, tegen 44 procent voor Trump.

Dat heeft misschien te maken met het recente gedrag van Donald Trump, die in zijn meetings radicaler, agressiever uit de hoek komt, en steeds uitdrukkelijker lijkt te mikken op zijn basis van voornamelijk lager geschoolde, mannelijke kiezers.

‘Het kan me niet schelen’

Of het met de peilingen te maken had dan wel met de gecumuleerde vermoeidheid, is niet duidelijk, maar op zijn eerste stop van de dag, in Lititz, Pennsylvania, was Trump zondag slechtgezind.

Hij deed zijn beklag over de ‘vooringenomen’ peiling uit Iowa.

Hij ging minuten door over aan de gang zijnde kiesfraude (de Republikeinse verantwoordelijke in Pennsylvania ontkent de fraude). Trump leek een betwisting van de uitslag voor te bereiden.

Hij had het over de penibele staat van het land, onder de ‘demonische’ Democratische Partij. ‘Ik had niet mogen vertrekken, ik bedoel, eerlijk gezegd…’

Trump: “I have a piece of glass here…But all we have really over here is the fake news. And to get me, somebody would have to shoot through the fake news, and I don’t mind that so much. I don’t mind that.” pic.twitter.com/V95vb05Jez

— Republican Voters Against Trump (@AccountableGOP) November 3, 2024

Wat later leek hij te klagen over de gaten in het beschermende glas rond het podium. Hij had wel glas frontaal voor zich, stelde hij vast, Om hem achter dat glas te raken, zei hij, ‘zou iemand moeten schieten doorheen het fake news, en daar zou ik me niet te veel aan storen, omdat, het kan met niet schelen.’ Het publiek onthaalde de uitspraak op gejuich (volgens zijn woordvoerder wilde hij met deze uitspraak juist de journalisten die hij voor zich zag op de meeting extra beschermen).

Het was het einde van een week met vele dergelijke uitspraken en vreemd entertainment. Zo leek Trump een fellatio te imiteren met een niet-functionerende microfoon. Tijdens een andere meeting bestempelde een komiek Puerto Rico als ‘een drijvend eiland van afval’, daar waar in Pennsylvania tot een half miljoen Puerto Ricanen kunnen stemmen. In repliek maakte president Biden de uitschuiver door Trumpaanhangers te bestempelen als afval. Trump liet prompt een met zijn naam beschilderde afvalwagen aanrukken. Hij beantwoordde enkele vragen vanuit de truck, nadat hij zich niet zonder moeite in het voertuig had gewerkt.

I did not have Trump performing Fellatio on his Mic on my bingo card. #TrumpRally pic.twitter.com/0jt5WTqasS

— DonkConnects ♻️™ ➐ (@donkoclock) November 2, 2024

Dat kon nog voor grap doorgaan, maar in zijn campagne werd het toch met gemengde gevoelens bekeken. Alle aandacht voor uitschuivers, de eigen uitschuivers, of de uitschuivers van niet langer bij de campagne horende Biden, leidt af van de boodschap van de ex-president. In de afgelopen week kregen Biden en Harris slecht economisch nieuws te verduren: het aantal nieuwe banen was scherp teruggevallen. Trumps campagneleiders zouden willen dat hun kandidaat daarop hamert, in plaats van afgeleid te worden door een slechte microfoon. Trump is het niet eens met die visie, blijkt uit een reportage in The Atlantic. ‘Mensen noemen dit de meest gedisciplineerde campagne die ze ooit gezien hebben’, zei Trump tijdens een fondswervingsreceptie. ‘Wat heeft discipline te maken met winnen?’

En dat klopt tot op zekere hoogte. Trumps aanhangers hebben geen behoefte aan een economische boodschap. Ze willen geëntertaind worden. De twijfelende kiezers die de meeting via tv-fragmenten volgen, denken daar allicht anders over.

‘Nauseously optimistic’

Bij de Democraten, met een wel gedisciplineerd campagne voerende Harris, leek het weer iets optimistischer. ‘Misselijk optimistisch’ (nauseouly optimistic) was de term in opgang. Het woord ‘misselijk’ (nauseous) zit qua klank dicht bij ‘voorzichtig’ (cautious) en geeft zowel de maagkrampen veroorzakende bezorgdheid weer als de voorzichtigheid, met peilingen die maar geen duidelijkheid geven.

Kamala Harris talks to Kamala Harris pic.twitter.com/AJuW7aO7VM

— Saturday Night Live – SNL (@nbcsnl) November 3, 2024

Harris week zaterdagavond wel even van haar campagnerooster af, voor een bezoek aan New York en het satirisch programma Saturday Night Live, waar ze in dialoog ging met zichzelf (gespeeld door Maya Rudolph).

Overmorgen weten we meer.