Hubert Van Humbeeck
‘De NAVO krijgt er met Finland een lange grens met Rusland bij’
Finland wordt lid van de NAVO en Zweden volgt wellicht spoedig. Vladimir Poetin schoot zich met de oorlog in Oekraïne in de voet.
Het duurde langer dan mocht worden verwacht, maar vorige week gaven uiteindelijk ook Hongarije en Turkije hun zegen: Finland wordt de 31e lidstaat van de NAVO. Het land vroeg dat lidmaatschap goed een jaar geleden aan, snel na de Russische invasie van Oekraïne. Het deed dat samen met Zweden, dat nog op groen licht uit Ankara en Boedapest wacht. Turkije wil dat Zweden eerst een honderdtal Koerdische militanten uitlevert, die het als terroristen beschouwt. Het Poetingetrouwe Hongarije is boos omdat Zweden veel kritiek heeft op de illiberale politiek van premier Viktor Orbán.
Dat twee landen met zó’n lange traditie van neutraliteit hun heil bij de NAVO zoeken, is hoe dan ook een tik voor Poetin.
Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO, hoopt niettemin dat hij zowel Finland als Zweden op zijn top in juli in het Litouwse Vilnius mag verwelkomen. Het kan best dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan na de verkiezingen in zijn land in mei bijdraait (zijn verzet tegen Zweden is populair bij zijn religieuze en nationalistische achterban). Turkije kan tenslotte moeilijk zonder de steun van de westerse bondgenoten bij de heropbouw na de recente aardbeving.
Maar dat twee landen met zó’n lange traditie van neutraliteit hun heil bij de NAVO zoeken, is hoe dan ook diplomatiek en strategisch een tik voor Vladimir Poetin. Dat hij met militaire maatregelen tegen Helsinki en Stockholm dreigt, is een teken van machteloosheid. De NAVO krijgt er met Finland een lange grens met Rusland bij en telt nu zeven lidstaten rond de Baltische Zee die de toegang tot Sint-Petersburg en de enclave Kaliningrad controleren. Finland is bovendien uitstekend gewapend om in het arctische gebied op te treden, dat met de toenemende bevaarbaarheid van de noordelijke ijszeeën aan belang wint.
Finland deelt overigens al sinds de tsarentijd een lange geschiedenis met Rusland. Tot februari 2022 waren de Finnen eerder koele minnaars van de NAVO. Maar de invasie van Oekraïne herinnerde hen te veel aan de Winteroorlog van 1939-1940, toen ze door het Sovjetleger werden aangevallen. Het land balanceerde daarna tijdens de Koude Oorlog pragmatisch op een dun koord tussen de Sovjet-Unie en het Westen. De internationale diplomatie hield er een begrip aan over: finlandisering. Of hoe een land zich om te overleven meegaand gedraagt tegenover een veel machtiger buur. Jammer misschien dat premier Sanna Marin, die Finland naar de NAVO loodste, vorige zondag niet ongeschonden uit de verkiezingen kwam. De economie woog ook voor de Finnen zwaarder.