De man die Donald Trump wil arresteren: wie is Alvin Bragg?

Hij was een drijvende kracht achter de ontmanteling van de Trump Foundation en smeerde de Trump Organization een veroordeling aan wegens belastingfraude. Nu zou hij Donald Trump zelf in beschuldiging willen stellen. Wie is Alvin Bragg, de luis in de pels van de voormalige Amerikaanse president?

De 49-jarige Alvin Bragg is geboren en getogen in Harlem, de muzikale maar arme en vaak onveilige zwarte wijk in New York. Zijn ouders waren actief in de burgerrechtenbeweging. Zijn moeder, een wiskundelerares, probeerde hem zo veel mogelijk binnen of toch in de buurt van hun huis te houden, weg van het geweld en de drugs en dicht bij zijn boeken. Zijn vader werkte voor de New York Urban League, een organisatie die zwarte Afrikanen meer kansen op goed onderwijs en kwalitatief werk gaf. Hij vertelde zijn zoon over de burgerrechtenbeweging en wakkerde zijn interesse aan in maatschappelijke thema’s.

Op zijn vijftiende kwam Bragg voor het eerst onzacht in aanraking met de politie. Toen hij samen met een vriend naar een buurtwinkel stapte, hielden politieagenten in burger de tieners tegen en bedreigden hen met getrokken wapen. ‘Ik dacht eerst dat we overvallen werden’, vertelde Bragg onlangs aan tv-zender CBS. De agenten doorzochten hun zakken op drugs. ‘Je hoefde geen rechten gestudeerd te hebben om te weten dat we illegaal gefouilleerd werden.’ Die dag ontstond zijn belangstelling voor justitie in het algemeen en voor het aanpakken van machtsmisbruik bij de politie in het bijzonder.

Het zou niet de enige keer zijn dat Bragg onterecht door de politie belaagd werd. Ook met dat andere straatgeweld maakte hij meer dan eens kennis: ruzies tussen bendes en de schietpartijen die daarop volgden. Op een dag lag er een lijk op de trappen van zijn ouderlijk huis, op een andere vlogen kogels hem om de oren in een restaurant. En nadat zijn schoonbroer zijn gevangenisstraf had uitgezeten, trok hij bij de Braggs in. Zo leerde de jonge Alvin ook alles over het leven in de gevangenis.

Gemotiveerd door het geweld, de willekeur en de corruptie bij de politie ging Bragg rechten studeren aan Harvard, waarna hij carrière maakte als advocaat en procureur. Hij kwam voor het eerst echt onder de aandacht als een van de advocaten die de familie van Eric Garner bijstond in haar rechtszaken tegen de stad New York. De zwarte Garner, die ervan verdacht werd illegaal sigaretten verkocht te hebben op Staten Island, was in juli 2014 overleden nadat een agent hem bij zijn arrestatie te lang in een houdgreep had gehouden. Garner kreeg geen lucht meer en maakte dat meermaals duidelijk met de woorden die later op duizenden protestborden en T-shirts zouden staan: ‘I can’t breathe’, ik kan niet ademen. Hij stierf korte tijd later. De politieagent werd niet in beschuldiging gesteld. Er kwam wel een onderzoek naar het gedrag van de politie en de familie ontving na een burgerlijke procedure 5,9 miljoen dollar aan schadeloosstelling.

Topprocureur

In 2017 werd Bragg chief deputy attorney general (adjunct-hoofdprocureur) van de staat New York. In die hoedanigheid overzag hij de gerechtelijke actie die uitmondde in de ontbinding van de Trump Foundation, de liefdadigheidsinstelling van voormalig president Donald Trump waar dubieuze en soms frauduleuze transacties schering en inslag waren. Ze gebruikte bijvoorbeeld liefdadigheidsgeld voor de financiering van politieke campagnes. Bij de ontbinding van de organisatie moest Trump 2 miljoen dollar betalen. Bragg was ook betrokken bij het proces tegen Harvey Weinstein. De van seksueel misbruik beschuldigde filmproducent werd in 2020 veroordeeld tot een celstraf van 23 jaar. In zijn strijd tegen politiegeweld was Bragg ondertussen minder succesvol: geen enkele van de 24 agenten die in verdachte omstandigheden een arrestant hadden gedood, werd onder zijn supervisie veroordeeld.

In 2021, in het midden van de coronapandemie, was Bragg kandidaat voor de functie van district attorney, de belangrijkste procureur, van Manhattan. Net zoals veel Amerikaanse steden worstelde New York tijdens corona met stijgende misdaadcijfers. In zijn campagne legde Bragg, een Democraat, niet alleen een plan voor om politiegeweld te beteugelen, hij beloofde ook het recht op veiligheid van de New Yorkers te vrijwaren. Het gaf hem een voorsprong op zijn tegenkandidaten, die meer op repressie mikten. ‘Mensen willen burgerrechten én publieke veiligheid’, liet hij in die periode optekenen in The New York Times, ‘Veiligheid is je eerste burgerrecht, en we kunnen geen veiligheid hebben zonder vertrouwen van de gemeenschap, die gebaseerd is op burgerrechten’.

Bragg speelde zijn voorgeschiedenis uit. Hij zou de eerste zwarte district attorney van Manhattan worden, de eerste uit een gemeenschap die zelf had geleden onder het gerechtelijke apparaat. Hij benadrukte ook dat hij nog altijd actief was in Harlem, waar hij opgroeide. Hij begeleidde er basketballende jongeren en elke zondag gaf hij er Bijbelles in zijn kerk. Vrienden getuigden dat hij onvervaard was, en achter de grote vissen zou aangaan. Tijdens de campagne ontving hij 500.000 dollar steun van Color of Change, een organisatie die ijvert voor minder opsluitingen en repressie en mee wordt gefinancierd door de linkse miljardair George Soros, een favoriet doelwit van Donald Trump.

Bragg haalde het nipt in de Democratische primary, en versloeg vervolgens zijn Republikeinse tegenstander met ruime voorsprong. Begin 2022 trad hij in functie als district attorney. Meteen stuurde hij een nota naar de 500 procureurs die onder hem zouden werken. Daarin maande hij hen aan kleinere vergrijpen (zwartrijden in de metro, kleine drugsvergrijpen, prostitutie) niet meer te vervolgen, en voor middelgrote vergrijpen (diefstal en illegaal wapenbezit zonder geweldpleging) niet langer celstraffen op te leggen. Het paste in zijn filosofie dat celstraffen voor zulke misdrijven contraproductief zijn, en in zijn streven om achter de grote overtreders aan te gaan. Dat schoot in het verkeerde keelgat bij veel van zijn kiezers. Zelfs binnen zijn eigen partij kreeg hij kritiek, onder meer van Eric Adams, de burgemeester van New York, en gouverneur Kathy Hochul. Waarop Bragg een tweede nota stuurde, waarin hij zich concentreerde op een streng wapenbeleid: elk vergrijp met wapens, ook al functioneerden die niet, moest streng bestraft worden.

Nog in Braggs eerste weken als hoofdprocureur leek het er niet op dat de vervolging van Trump in Manhattan van de grond zou komen. Bragg vertelde aan de twee procureurs die het onderzoek naar eventuele misdrijven van de ex-president leidden dat hij hun werk niet rijp achtte voor een proces. De procureurs, Mark Pomerantz en Carey Dunne, begrepen Braggs beslissing niet. Naar eigen zeggen hadden ze gemakkelijk kunnen aantonen dat Trump de waarde van zijn bezittingen systematisch overschatte om goedkope leningen te krijgen, en onderschatte om minder belastingen te betalen. De gefrustreerde procureurs namen in februari 2022 ontslag. De zaak werd breed uitgesmeerd in de pers.

Later dat jaar leek Bragg zich te herpakken. De geweldcijfers daalden, en dat was volgens hem het gevolg van zijn strenge wapenbeleid. Eind 2022 kwam Trump opnieuw in zijn vizier. Bragg slaagde erin de Trump Organization te laten veroordelen wegens belastingfraude. Werknemers werden vergoed met geschenken – auto’s, appartementen, schoolgeld voor kinderen – waarop geen belasting werd betaald.  De organisatie kreeg de maximumboete van 1,6 miljoen dollar. Allen Weisselberg (75), de financieel verantwoordelijke van de organisatie, werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf maanden. Trump zelf was in dat proces geen betrokken partij.

Kort na het verdict riep Bragg een grand jury samen om getuigen te horen in een andere zaak waarin Trump wél centraal stond. Het ging over een deel van het onderzoek van Pomerantz en Dunne dat zijzelf als secundair hadden gezien: de zaak rond de gewezen pornoactrice Stormy Daniels. Die wilde in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2016 tegen betaling in de media getuigen over een onenightstand die ze met Trump zou hebben gehad. Dat onderonsje met de pers kwam er niet: Trumps toenmalige advocaat Michael Cohen betaalde Daniels 130.000 dollar aan zwijggeld, zogezegd uit eigen zak. De voormalige president zou Cohen vervolgens in schijven terugbetaald hebben, zogenaamd voor ‘juridische uitgaven’. Dat zou minstens schriftvervalsing zijn, en mogelijk zelfs een overtreding van de wetten op de partijfinanciering. Het moet nog blijken of Bragg nieuw bewijsmateriaal ten laste kan voorleggen.

In elk geval lijkt Bragg aan te sturen op een inbeschuldigingstelling van de gewezen president. Als hij dat doet, wordt hij de eerste procureur die een ex-president vervolgt. Een grotere vis is nauwelijks denkbaar.