‘De brexit is net voetbal: Theresa may keert met lege handen terug uit Brussel’

‘Ik kan de Rode Duivels niet genoeg bedanken voor de lichte vernedering van het Engelse team,’ schrijft correspondente Lia van Bekkhoven vanuit Engeland.

De notie dat Engeland er vorige week iets van zou maken was meer geïnspireerd op hoop dan ervaring. Hope springs eternal, schreef de dichter Alexander Pope, maar ervaring won. Toen het erop aankwam waren de tegenspelers te gewiekst, te verenigd, te ervaren. Engeland is echter niet uitgeschakeld. Een nieuwe ronde brengt nieuwe kansen. En daarmee opnieuw de hoop dat het land zijn beperkingen kan ontstijgen en zijn invloed en status opnieuw als een inktvlek over de wereld kan uitsmeren.

De brexit is net voetbal, moet Theresa May – van huis uit een cricketfan – gedacht hebben toen ze met lege handen terugkwam uit Brussel vorige week. De Europese top had zich goed laten vergelijken met de wedstrijd in Kaliningrad. Beide waren marginaal en ongeïnspireerd geweest. Maandenlang gedoodverfd als doorslaggevend voor het brexitoverleg, had de Britse premier aan de bijeenkomst van de 27 in Brussel niet meer overgehouden dan een voetbalshirt van Charles Michel met nummer tien op de achterkant. Supporters van het Engelse elftal mogen de vergelijking met de brexit overigens niet maken. Niet hardop tenminste. De populaire kreet op de tribune ‘fuck off Europe, we voted out’, is door de FIFA verboden.

Persoonlijk kan ik de Rode Duivels niet genoeg bedanken voor de lichte vernedering van het Engelse team. Stel dat het andersom geweest was en Engeland had gewonnen. Het zou teveel geweest zijn voor een land met een fragiel nationaal ego en een neiging tot zelfoverschatting. De triomfantelijkheid zou ondraaglijk geweest zijn. En helemaal voorspelbaar. Ieder EK en WK verloopt immers volgens hetzelfde ritueel. Het nationaal elftal hoeft maar een overwinning te behalen, of de Britten zijn weer terug in de gloriedagen van weleer. Had Engeland van België gewonnen, dan zouden de doelpunten van Harry Kanes team de natie teruggevoerd hebben naar Empire, Rule Britannia en Duinkerke. Vooral in de pers, want nergens is voetbal meer oorlog dan daar.

Als dan ook nog de oude vijand onverwacht wordt uitgeschakeld, kan het geluk niet op. Toen de Mannschaft het Russische veld moest ruimen, kopten drie Britse krantenkoppen met Schadenfreude, drie met don’t mention the score en The Daily Mirror met don’t mention the VAR. Allen maakten verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog. (Want het enige Duitsland dat de Britten kennen is dat van een dikke zeventig jaar geleden. Wat betekent dat een zwarte dag voor Duitsland per definitie goed is voor Engeland).

De Britten zijn geen goeie winnaars, de rol van heldhaftige verliezer past beter. Nederlagen zonder zeuren wegslikken, kijk, dat is Engels. Niet klagen over de kwalijke gevolgen van een verkeerde beslissing, idem. Je mag hopen dat het stoïcisme van weleer, nu emoties zoveel opener en dramatischer geuit worden dan vroeger, nog even sterk is. Zeker is dat de Britten alle flegmatiek nodig hebben zich aan te passen aan de nieuwe wereld na de brexit. ‘Laten we hopen dat de Duitsers vergevingsgezinder zijn dan wij, als we over vier maanden op onze knieën om een overeenkomst smeken’, twitterde Jonathan Lis van de antibrexitorganisatie British Influence. Want Duitsland komt terug, en niet alleen in internationaal voetbal. Van Engelands comeback ben ik veel minder overtuigd.