‘De belangrijkste reden voor Labours achterstand in de peilingen is Jeremy Corbyn’

Op het jaarcongres van Labour zagen waarnemers een onverwacht ontspannen en zelfverzekerde partijleider. Maar zijn uitstraling is die van een Britse Chavez, schrijft correspondente Lia van Bekhoven.

Op de vraag of mediatrainingen werken, is er sinds vorige week een bevestigend antwoord. Jeremy Corbyn. De Britse oppositieleider sprak afgelopen woensdag het jaarcongres van de Labourpartij toe. Hij was onverwacht ontspannen en zelfverzekerd, serieus en geestig. Zijn speech was het onbetwiste WTF-moment van Labours jaarcongres in Manchester.

(Een waarschuwing voor wie de beelden wil herbekijken: let op de tijdsduur. Dit is een uur van je leven dat je niet terugkrijgt, want er is geen beginnen aan om door te spoelen bij de 104 onderbrekingen voor applaus.)

Ik heb Corbyn vaker horen spreken dan me lief is. Probeer maar eens iemand te vermijden wiens levenstaak het is in het hele land het socialistische evangelie te verspreiden. En waarom zou je ook? Corbyns beste eigenschap was dat hij scheutig was met interviews. Als backbencher was hij een van de weinige Britse volksvertegenwoordigers die altijd tijd had voor Belgian Radio.

Corbyn is, vooral sinds hij drie jaar geleden partijleider werd en Labour in radicaal linkse richting boog, een ‘Marmite Man’; Marmite is een broodsmeersel waar je of gek op bent, of misselijk van wordt. Voor sommigen is de Labourleider oprecht en principieel, anderen vinden hem onverdraagzaam en rigide. Maar hij werd niet beschouwd als een serieuze bedreiging – niet door de conservatieve pers en niet door de Conservatieve partij.

De belangrijkste reden voor Labours achterstand in de peilingen is Jeremy Corbyn.

Dat is sinds vorige week veranderd. ‘Dames en heren, de volgende Britse regeringsleider, Jeremy Corbyn’, zei de congresorganisator toen het de beurt was aan de leider om de zaal in vuur en vlam te zetten. En iets in de houding van Corbyn, die de trap afliep op de muziek van You’ll Never walk Alone, deed vermoeden dat hij voor het eerst zelf geloofde de volgende huurder van Downing Street te zijn. De pers had het, toen hij uitgesproken was, over een metamorfose. De slonzige socialist was een premier in wording.

Niet dat Corbyn veranderd is. Zijn speech bevatte niets wat hij niet eerder gezegd had. Het was eerder een opsomming van zijn greatest hits, zoals the Guardian schreef. Maar er is een nieuwe stemming in het land en Labour heeft de tijdgeest gevangen. Groot-Brittannië is pijnlijk gepolariseerd. Zelfs het bedrijfsleven is het met Corbyn eens dat het systeem kapot is. Grote delen van het land liggen aan het infuus. De levensstandaard is sinds Napoleon niet zo diep gekelderd. Er is zorg om de brexit, boosheid op onbekwame veelverdieners, frustratie over het woningtekort. Corbyns therapie is niet nieuw, maar het (her)nationaliseren van spoorwegen en nutsbedrijven, de introductie van ondernemingsraden en meer rechten voor werknemers in de gig economy resoneren bij de kiezers.

Corbyns toespraak en succesvolle jaarcongres hebben de Tories van hun stuk gebracht. De regeringspartij van Theresa May steekt kaal en uitgeblust af bij Labours populisme. Er zijn geen nieuwe ideeen. De premier wordt dagelijks door haar fractie ondermijnd. Bovendien is de Conservatieve partij, pale and stale, aan het krimpen. Waar Labour onder Corbyn een half miljoen nieuwe leden wierf, lopen de Tories leeg. Tegenover Labours verjonging steken de Conservatieven af als de partij van nostalgische nationalisten.

Toch heeft Labours congres Corbyns kansen op het premierschap nauwelijks vergroot. In de peilingen ligt de oppositie soms nek aan nek, maar meestal achter de Tories. Als het gaat om de meest capabele partijleider, is het resultaat voor Labour nog bedroevender. Corbyn eindigt daar doorgaans op de derde plaats, achter May die met zilver wegkomt en mijlen achter de winnaar in die polls, de ‘weet niet’. Het moet partijstrategen gek maken. De arbeiderspartij zou, met de meest chaotische en verdeelde regering in decennia, minstens vijftien punten voor moeten liggen. De belangrijkste reden voor Labours achterstand is de partijleider. Het Brits electoraat vindt Jeremy Corbyn te links en rechtlijnig. Zijn boodschap van hoop en optimisme is welkom, de uitstraling van een Britse Chavez niet.