Cyprus Confidential: alles wat u moet weten (video)

Op basis van gelekte documenten publiceren media uit meer dan 50 landen nieuwe onthullingen over de offshore dienstensector in Cyprus. Met dit overzicht bent u helemaal mee.

1. Wat is Cyprus Confidential?

Een lek van 3,6 miljoen documenten onthult de rol die Cyprus heeft gespeeld als financiële hub voor vermogende Russen. Het gaat om e-mails, bedrijfsaktes, organigrammen, financiële overzichten, bankformulieren en andere stukken. Ze zijn afkomstig van zes verschillende offshore dienstverleners uit Cyprus. Dat zijn kantoren die bijvoorbeeld kunnen helpen om postbusbedrijven op te richten en die ook alle paperassen afhandelen.

De gelekte documenten kwamen in handen van het journalistencollectief OCCRP, de klokkenluiderssite DDoSecrets en het Duitse Paper Trail Media. Dat bundelde de krachten met het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ), Knack, De Tijd en Le Soir en media uit meer dan 50 landen voor een onderzoek dat acht maanden duurde.

2. Wat zijn de belangrijkste onthullingen?

Cyprus Confidential toont hoe Russische oligarchen jarenlang bij PwC Cyprus en co. terechtkonden om trusts en schermbedrijfjes in belastingparadijzen te laten beheren. Bijna 100 Russische oligarchen die nu op sanctielijsten staan, waren jarenlang klant van de Cypriotische dienstensector. Alles bij elkaar vond ICIJ in de gelekte documenten bijna 800 bedrijven en trusts gelinkt aan die geviseerde Russen.

In de weken na de invasie in Oekraïne haastten Cypriotische vermogensbeheerders van boekhoudgigant PwC zich om rijke Russische klanten te helpen honderden miljoenen dollars te verschuiven tussen postbusbedrijfjes, en zo onder de radar te blijven. Op die manier hielp Cyprus om westerse sancties te ontlopen. PwC Cyprus leverde onder meer diensten aan de Russische oligarchen Alexey Mordasjov, Alexander Abramov en Alexander Frolov.

3. De bijnaam van Cyprus is ‘Moscow on the Med’. Waarom is het eiland zo populair bij Russen?

De alliantie tussen Rusland en Cyprus gaat al eeuwen terug en is deels gebaseerd op hun gemeenschappelijke orthodox-christelijke religie. Tijdens de Koude Oorlog werden de banden nog verder aangehaald. En na de implosie van de Sovjet-Unie rolde Cyprus de rode loper uit voor Russische oligarchen. Zo groeide ook de Cypriotische dienstensector verder uit. Van 2007 tot 2020 reikte Cyprus bovendien Gouden Paspoorten uit aan wie 2 miljoen euro in het eiland investeerde. 2869 Russen konden zo EU-burger worden.

Na de financiële crisis van 2013 kregen Russen zelfs enkele voorname Cypriotische banken deels in handen. Die raakten ook betrokken bij witwasschandalen rond het Kremlin. De voorbije jaren heeft Cyprus 43.000 schermvennootschappen geschorst en meer dan 123.000 bankrekeningen gesloten – voornamelijk van Russen.

4. Komen in Cyprus Confidential ook Belgische cases aan bod?

Wanneer je in de gelekte documenten zoekt op het trefwoord ‘België’, krijg je meer dan 16.000 resultaten. We doorploegden al die duizenden documenten in detail en kwamen zo tot een lijst met minstens 140 Belgen en een veertigtal Belgische bedrijven die in Cyprus actief zijn.

Op woensdag 15, donderdag 16 en zaterdag 18 november brengen Knack, De Tijd en Le Soir telkens een nieuw Belgisch verhaal naar buiten.

5. Welke andere verhalen uit Cyprus Confidential moet je zeker volgen?

De onthulling dat de Duitse journalist, auteur en tv-persoonlijkheid Hubert Seipel geld kreeg uit Rusland. Seipel was de eerste die NSA-klokkenluider Edward Snowden interviewde in Moskou en werd beroemd door zijn ongeëvenaarde toegang tot de Russische president Vladimir Poetin. Uit de gelekte documenten blijkt nu dat de journalist zo’n 690.000 euro uitbetaald kreeg door een postbusbedrijf gelinkt aan een Russische oligarch. De sponsoring was bedoeld om een boek te schrijven.

Door Kristof Clerix