‘Corona heeft de Amerikanen geleerd dat ze een steviger sociaal vangnet nodig hebben’

Is Amerika nog altijd bang van meer staat?

Marxist madness. Dat is wat de Verenigde Staten volgens Donald Trump te wachten staat als Joe Biden volgende week de presidentsverkiezingen wint. Er is nochtans veel fantasie nodig om in Biden een linkse rakker te zien. Zijn standpunten zijn tijdens de campagne en onder druk van meer linkse Democraten, zoals Elizabeth Warren en Bernie Sanders, misschien wat meer naar links opgeschoven. Maar in de grond blijft hij de wat conservatieve centrumpoliticus die hij al is, sinds hij bijna vijftig jaar geleden aan politiek begon te doen.

Het is ongetwijfeld zo dat hun gezamenlijke afkeer van Trump een band schept tussen de Democraten, waarop Hillary Clinton vier jaar geleden niet kon rekenen. Ze houden de rangen tijdens deze campagne gesloten. Trump waarschuwt voor een ruk naar links omdat hij weet dat het woord socialisme nog altijd veel Amerikanen de stuipen op het lijf jaagt. Maar corona heeft het leven in enkele maanden tijd veranderd. Onderzoek leert dat de Amerikanen nu meer van hun overheid verwachten: ook een meerderheid van de Republikeinse kiezers rekent nu op de staat voor een antwoord op de pandemie.

Wat Biden voorstelt, wijst ook niet meteen op een linkse revolutie. Hij wil de publieke uitgaven met maar 3 procent laten groeien, waarvan nauwelijks de helft met hogere belastingen zou worden betaald. Daar eet rijk Amerika geen boterham minder om. Er is wellicht zelfs een genereuzere herstelwet nodig, met nog meer oog voor reële problemen. Denk aan de versleten infrastructuur, de wankele gezondheidszorg, het onderwijs, de klimaatverandering en steun voor de middenklassen. Zeker nu miljoenen Amerikanen werkloos worden en veel kleine bedrijven kopje onder dreigen te gaan, is er meer nodig dan een simpel herstel van de economische groei om de levensstandaard van middle class Amerika te stutten.

Is het na big business dan tijd voor big government? Het gaat in dit crisisjaar vaak over de Grote Depressie in de jaren dertig van de vorige eeuw. En dan vooral over de manier waarop Franklin Delano Roosevelt de VS toen uit het moeras trok met een gedurfd sociaal-economisch programma en warme radiopraatjes bij het haardvuur. Corona heeft de Amerikanen geleerd dat ze een steviger sociaal vangnet nodig hebben. Joe Biden houdt de Democraten op dit moment bij elkaar, maar hij is geen optie voor de toekomst. De vraag blijft of hij als president over de veerkracht zal beschikken om het land de stroomstoot te geven die het nodig heeft. Daar zitten niet alleen de VS op te wachten.