‘Britse Hogerhuis is het toevluchtsoord van de met uitsterving bedreigde excentriekeling’

‘Er is geen Brits instituut dat voor zoveel vertier en vermaak zorgt als de House of Lords’, vindt Lia Van Bekhoven. ‘Het is op maat gemaakt voor Lords die bonnetjes declareren voor ‘onderhoud van de kasteelgracht’ of ‘schoonmaken van de eendenkooi’.’

Nog niet zo lang geleden stopte er een zwarte taxi voor het Hogerhuis. Een bejaarde heer stapte uit en gebood de chauffeur te wachten. Enkele minuten later kwam de man weer naar buiten en liet zich, ongetwijfeld tevreden wegzakkend op de achterbank, wegrijden. Hij had in die luttele minuten toch maar mooi £ 300 verdiend. De enige voorwaarde waar een ingezetene van de Britse eerste kamer aan hoeft te voldoen om aan zijn dagvergoeding te komen, is zich in te schrijven. Het is een van de rituelen van misschien wel de meest curieuze bestuurstak ter wereld. De Britten kunnen er echter mee leven. Zeker, om de zoveel tijd gaan er stemmen op de eerste kamer te hervormen, maar ik moet er niet aan denken dat de witte pruiken, de operette-achtige tradities en titels als Black Rod en Lords Temperal worden afgeschaft.

Het Hogerhuis is, zegt Lord Tyler in de documentaire ‘Meet The Lords’ die de BBC maandagavond uitzendt: ‘het beste dagverblijf voor bejaarden in Londen’.

‘De familie kan hem daar afzetten in de wetenschap dat het personeel hem goed verzorgt, dat de maaltijden, gesubsidieerd door de belastingbetaler, uitstekend zijn en dat hij ’s middags een dutje kan doen in het parlement of de bibliotheek’. Bovendien, en dat is misschien wel het mooiste aan de House of Lords : je hoeft het eerste kamerlid aan het einde van de dag niet eens op te halen. Hij kan er blijven zitten tot zijn dood. Hogerhuisleden worden benoemd voor het leven.

Minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson deed onlangs een oproep tot geforceerde euthanasie van de ingezetenen van de Britse eerste kamer, ‘omdat er zoveel kerels in zitten die niks doen’. Het is de veelgehoorde klacht van mensen die weten dat wat er ook gebeurt, de Lords nooit zal worden afgeschaft. En waarom zou het ook. Geen instituut dat voor zoveel vertier en vermaak zorgt. Bovendien deden de Lords de afgelopen zes eeuwen genoeg concessies aan de wereld buiten de paleismuren om relevant te blijven. Zo hoef je tegenwoordig niet meer in de adel geboren te zijn om automatisch zitting te hebben in de House of Lords. Je kunt je ook op grond van een bepaalde expertise, lange staat van dienst of gewoon door een dikke cheque uit te schrijven aan de regering, verzekeren van een plaats op de rode, leren bankjes. En het is verbazingwekkend hoeveel tv-schrijvers, oud-ministers, wetenschappers, advocaten, tenminste één kaasmaker, en Andrew Lloyd Webber aan die criteria voldoen. Het verklaart waarom de Lords met 805 leden het grootste wetgevend orgaan ter wereld is, op het nationaal volkscongres van China na. Hoe meer hoe beter, wat mij betreft.

Hermelijn en familiewapen

Waarom zouden ze, na eenmaal het hermelijn omgeslagen te hebben en een nieuw familiewapen te hebben uitgezocht, überhaupt debatten bijwonen? ‘Ik heb gewoon geen zin in die politieke discussies’, zei ooit de hertog van Devonshire toen ik hem interviewde op zijn fabelachtige landgoed. Begrijpelijk. Als ik op Chatsworth zou wonen, zou ik ook wel wat anders aan mijn hoofd hebben. Desondanks drukte het principe van noblesse oblige zwaar genoeg op de adellijke schouders, om af en toe de chauffeur de opdracht te geven naar Londen te rijden om daar zijn democratische plicht te doen. ‘Maar ik ga alleen als er debatten zijn over belangrijke zaken’, zei de hertog. En welke zijn dat dan, vroeg ik, denkend aan kwesties van oorlog en vrede, rijkdom en armoede, leven en dood. ‘Jagen en gokken’.

Het Hogerhuis is niet ingericht op de nuances van politiek landsbestuur. Het is op maat gemaakt voor Lords die bonnetjes declareren voor ‘onderhoud van de kasteelgracht’ of ‘schoonmaken van de eendenkooi’. Het is bedoeld voor voor mensen als Lord Bristol die, ooit geconfronteerd met een dringende behoefte aan champagne en een klemmende koelkast, de deur met een jachtgeweer openschoot. Het is voor Lord Sewell die in 2015 gefilmd werd, gekleed in een oranje bh en cocaïne snuivend van de borsten van een prostitutie. Het Hogerhuis is het toevluchtsoord van de met uitsterven bedreigde excentriekeling. En dan is een dagvergoeding van £ 300 een koopje.