De Braziliaanse president Jair Bolsonaro is officieel uitgeroepen tot kandidaat van de rechtse Liberale Partij (PL) voor de presidentsverkiezingen van begin oktober. Maar de controversiële president staat ver achter in de peilingen. Dat probeert hij te counteren door op Trumpiaanse wijze het kiessysteem in vraag te stellen. De ongefundeerde beweringen stuiten op forse kritiek.
Meerdere politici hebben scherpe kritiek geuit op de Braziliaanse uittredende president, Jair Bolsonaro, nadat de extreemrechtse politicus de integriteit van het kiessysteem had bekritiseerd op een bijeenkomst voor buitenlandse diplomaten.
Meer dan een uur lang trok de president er van leer tegen het elektronische kiessysteem, dat met grote tekortkomingen zou kampen en vatbaar zou zijn voor inbraken van hackers.
Het elektronische systeem is echter probleemloos in gebruik sinds 1996, zo meldt The Guardian. Het is niet de eerste keer dat Bolsonaro de aanval opent op het elektronische kiessysteem. Ook in 2018, na het winnen van de presidentsverkiezingen, weerklonk er kritiek. Als president probeerde hij tot tweemaal toe een wet erdoor te duwen die de terugkeer naar de papieren stembiljet moest inluiden. Beide pogingen strandden.
Voorliefde voor papier?
Officieel onderzoek toonde nadien aan dat het telsysteem voldoende veilig is om probleemloos te gebruiken. Waarnemers zien in de ongefundeerde stellingen dan ook vooral een aanzet om de verkiezingsuitslag onderuit te kunnen halen, nu duidelijk wordt dat Bolsonaro mijlenver achterop loopt op z’n directe uitdager, voormalig president Ignacio ‘Lula’ Da Silva. Op de derde plaats in de peilingen, op grote afstand van Bolsonaro en Da Silva, ligt Ciro Gomes (PDT, Democratische Arbeiderspartij).
In zo’n scenario zou de invasie van het Amerikaanse Capitool op 6 januari 2021 als blauwdruk kunnen dienen. Toenmalige Amerikaanse president Trump weigerde destijds ook de kiesuitslag te erkennen, waarop diens supporters het Capitool bestormden. Het is alom geweten dat Bolsonaro een hoge pet op heeft van Donald Trump.
De meeste modellen geven voormalig president da Silva een voorsprong van minstens tien procent. Veel van zijn supporters geloven bovendien dat da Silva het in de eerste ronde kan halen tegen de zittende president, die kampt met een historische impopulariteit. De eerste ronde vindt plaats op 2 oktober, met een mogelijke tweede ronde op 30 oktober.
‘Onacceptabel’
Het lijkt er dus op dat Bolsonaro’s voorkeur voor papieren stembiljetten weinig te maken heeft met een democratische reflex. Onder meer het Braziliaanse electorale tribunaal (TSE, Tribunal Superior Eleitoral) was er als de kippen bij om Bolsonaro’s uitspraken te verwerpen. Edson Fachin, de voorzitter van het tribunaal, noemde de stelling ‘onacceptabel’. ‘Het wordt tijd om deze desinformatie een halt toe te roepen. We moeten dit autoritaire populisme stoppen’, klonk het. Prompt vaardigde het TSE een lijst uit met 20 weerleggingen van Bolsonaro’s uitspraak.
In een verklaring liet uitdager da Silva weten dat het een schande is dat Brazilië een leider heeft die niet geïnteresseerd is in de echte problemen; zoals werk, ontwikkeling en honger. ‘In plaats daarvan verkiest hij leugens te vertellen over onze democratie’, klonk het.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
