Op 20 januari zal Joe Biden de eed afleggen als de 46ste President van het machtigste land ter wereld. Maar wat zijn de mogelijkheden van deze oude rat in de Amerikaanse politiek? Professor Herman Matthijs neemt zijn kansen onder de loep.
Het resultaat van deze om allerlei redenen ‘historische’ verkiezingen is de volgende vanaf 20 januari 2021: de Democraten hebben de regering en de Speaker in het Huis van Afgevaardigden. De Republikeinen hebben een meerderheid in de Senaat, het college van Gouverneurs, voor meerdere jaren de Raad van Bestuur van de Amerikaanse Centrale Bank en voor tientallen jaren een meerderheid in het Hooggerechtshof.
Democraten
Na vier jaar pensioen krijgt de 78-jarige Joe Biden de sleutels van het ‘Witte Huis’. De vraag is of hij wel zijn termijn gaat uitdoen. Als hij en cours de route zou aftreden, komt de Kamala Harris aan de macht als Amerikaans staatshoofd. De vraag is dan wie zij als vicepresident gaat aanduiden. De keuze voor Harris, Senator voor California en echtgenote van de schatrijke Joodse advocaat Doug Emhoff, is een streep door de rekening van talrijke Democratische Gouverneurs. Haar positie gaat in 2024 zwakker staan als uittredend vice-presidente dan als president. Maar sowieso zullen de Democraten in 2024 de helft van het huidige duo moeten vervangen.
Aangezien de grootse blauwe electorale golf er niet is gekomen, zal Biden ook moeten oppassen om niet te fel naar links op te schuiven onder druk van Senator Sanders uit Vermont en de New Yorkse Afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez. In ieder geval wordt het uitkijken naar wie dat Joe Biden gaat voorstellen aan de Senaat om tot de regering toe te treden alsook de leidende personen van belangrijke instellingen zoals FBI en CIA en de ambassadeurs. Om de Republikeinse fractieleider in de Senaat Mitch McConnel te lijmen kan hij enige Republikeinen opnemen in zijn kabinet. Dat zou alleszins geen nieuwigheid zijn.
Republikeinen
De Democratische President Grover Cleveland was op het einde van de 19de eeuw staatshoofd en verloor de presidentsverkiezingen. Vier jaar later kwam hij terug en deed een tweede termijn. Puur grondwettelijk kan Donald Trump zich in 2024 terug kandidaat stellen en een tweede termijn president worden. Maar dan is hij al 78 jaar en de vraag is of de jongere garde van de Grand Old Party (GOP) daarop zit te wachten?
Momenteel heeft deze partij 27 van de 50 Gouverneurs en daartussen zitten er zeker met presidentiële ambities. Mike Pence valt op 20 januari ook op niets terug en de vraag is of hij nog ambities heeft en hoe hij die kan waarmaken?
Maar op 20 januari is de machtigste Republikein de fractieleider in de Senaat: Mitch McConnel (°1942). Hij is de echtgenoot van de huidige ‘Secretary of Transport’ mevrouw Elaine Chao. Het wordt dus ook uitkijken hoe lang mevrouw Chao loyaal gaat zijn aan Donald Trump. McConnel, uit de staat Kentucky, is wel geen wissel met het oog op de toekomst, maar het wegvallen van Trump en Pence brengt hem in een ongekende machtspositie. In zijn fractie zitten er enige Senatoren met ervaring in voorverkiezingen: Marco Rubio, Ted Cruz en anderen.
Ook de positie van de voorzitster van het Repubikeins Nationaal Comité, voorzitster Ronna Romney, nicht van Mitt Romney, wordt interessant nu vele poorten openstaan bij de GOP. De Republikeinen zullen een nieuw duo moeten zoeken voor 2024. Gezien de goede resultaten in Florida en de Hispanics komt deze laatste groep naar voren om deel te gaan uitmaken van het Republikeins duo in 2024.
Oplossing
President Joe Biden zal met fractieleider McConnel moeten onderhandelen. Want het ‘spoils system’ en alle andere benoemingen en nog veel meer moet via de almachtige Senaat. Beiden kennen elkaar uit hun jongere verleden in deze Senaat. Het gerucht wil dat deze heren het met elkander best kunnen vinden. Deze twee 78-jarigen zullen dus een akkoord moeten vinden om het land geen twee jaar in een complete institutionele lockdown te zetten.
Zodoende zullen beide heren op leeftijd een compromis moeten zoeken over de begroting met een huidige uitgavenstaat van 6.500 miljard dollar en een deficit van 3.141 miljard dollar. Andere moeilijke punten: de aanpak van de pandemie, het klimaatbeleid, het terug lid worden van de WHO, de lokalisatie van de Amerikaanse ambassade te Jeruzalem…
En in november 2022 volgen er al een volledige herverkiezing van het Huis en van één derde van de Senaat. Daar zal President Biden worden geëvalueerd op zijn beleid ten aanzien van de pandemie, de economische toestand, de beurskoersen en veel meer. De Presidenten Clinton en Obama kunnen er van mee spreken om de twee jaar voor de verkiezingen te besturen met een volledig Republikeins Congres.
Conclusie
In de eerste maand van 2021 zal Trump verdwijnen uit het Witte Huis waarop de Amerikaanse scenarioschrijvers kunnen beginnen aan een Netflix-reeks en Hollywoodfilm over de verkiezingen van drie november 2020. Als afsluiter een van de vele opmerkelijke resultaten van drie november jongstleden: Donald Trump won vlot de staat Florida (51,2 procent tegenover 47,9 procent voor Biden). Maar in zijn ‘County’ woonplaats ‘Palm Beach’ verloor hij (56 procent voor Biden en 43,4 procent Trump). De 2020 verkiezingen worden er een voor de geschiedenisboeken. In 2120 zal men er nog over spreken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier