Na zijn relatief geslaagde optreden tijdens de State of the Union heeft VS-president Joe Biden (81) weer enige schwung gevonden. Hij lanceerde zijn begroting en een veelbekeken verkiezingsspot, hij voert volop campagne, met soms meerdere evenementen per dag. Nu nog de immer lamentabele peilingen keren…
Het is in een verkiezingsjaar zeker niet ongewoon om een State of the Union te gebruiken als doorstart voor de campagne. De president kan de hemel beloven en vervolgens bijval oogsten rond de beloftes.
Dat is nu ook de bedoeling, al blijft Biden ver achter bij Bill Clinton die er een hogere kunst van maakte om heel veel ogenschijnlijk nietige beloftes te doen, die altijd wel een segment van de kiespubliek plezierden.
Biden beloofde dit keer onder meer de belastingen op miljonairs en miljardairs en grote bedrijven te verhogen, zodat ze, zoals het in een overzichtstekst van het Witte Huis wordt beklemtoond, ten minste procentueel evenveel belastingen betalen als leraars en brandweerlui.
Belastingkredieten aan families met lage tot middelkleine inkomens zullen worden uitgebreid (of hersteld) wat in totaal 66 miljoen kinderen ten goede zou komen. 3 miljoen van die kinderen zouden uit de armoede worden gehaald. Er komen grote belastingvoordelen voor mensen die hun eerste woning kopen, wat de woningnood zou lenigen. Dat alles zit vervat in het jaarlijks budget, dat kort na de State of the Union werd bekendgemaakt, en dat, met de verhoogde belastinginkomsten van miljonairs/miljardairs/bedrijven, zelfs het begrotingstekort zou verkleinen. Of dat budget door het parlement geraakt, is een andere kwestie. Ook dat is gebruikelijk. Er wordt beloofd, en daarna volgt de realiteit met harde onderhandelingen en compromissen.
Maar in afwachting van die realiteit voert Biden campagne, soms alleen, soms in coördinatie met vicepresident Kamala Harris. Harris mocht bijvoorbeeld een conferentie rond de (gedeeltelijke?) decriminalisering van marihuana leiden (op dit ogenblik plaatst de federale wet deze softdrug in dezelfde bestrafbare groep als heroïne).
Biden voelt zich niet geroepen om zichzelf prominent op dat onderwerp te profileren, gelet op zoon Hunter die kampt met de gevolgen van drugsverslaving. Maar in gesprek met partijgenoten zegde hij wel zijn volle steun toe aan een hervorming voor marihuana. Het recht op abortus wil Biden wettelijk vastleggen – nog een uitdrukkelijke wens die stemmen oplevert maar moeilijk te realiseren zal zijn met een verdeeld parlement.
Dat de beloftes in onzekerheid worden gemaakt, belette Biden niet om een optimistische indruk te geven. Onmiddellijk na de State of the Union rijfde zijn campagne voor 10 miljoen dollar aan donaties binnen – onverwacht veel. Biden lanceerde een campagnefilmpje dat een evenwicht vond tussen oud zijn, niet te oud lijken en zich vrolijk maken over zijn gevorderde leeftijd. Dinsdagnacht won hij, feitelijk, de Democratische nominatie voor het presidentschap. Op dat moment kreeg hij meer dan de vereiste helft van de afgevaardigden achter zich. Zonder revolte of medische problemen wordt Biden in augustus op de Conventie in Chicago tot presidentskandidaat voor de Democraten uitgeroepen.
‘Verdien zoveel als je wil, maar…’
De vrolijkheid volgde hem van evenement naar evenement. Die evenementen werden kleinschalig gehouden, met bijvoorbeeld goed 100 aanwezigen, vaak partijgetrouwen, die al langer hadden geklaagd dat ze hun president nooit te zien krijgen. De kleinschaligheid ligt Biden beter dan grotere campagnemeetings.
Biden wierp zich tijdens een campagnemoment in de staat New Hampshire op als een sociaal kapitalist. ‘Ik ben een kapitalist, man. Verdien zoveel als je wil. Maar begin je billijk deel aan belastingen bij te dragen’. Links boegbeeld Bernie Sanders zegde de voorbije dagen in een videoboodschap zijn steun aan de president toe.
In Wisconsin kon Biden een jongen troosten die, zoals de president zelf, stottert. De huidige president probeerde duidelijk te maken dat je je niets gelegen moet laten liggen aan bullebakken zoals zijn voorganger.
In Michigan, een andere twiststaat, waar het er volgens de peilingen niet goed uitziet voor Biden, stond hij voor een zwaardere opgave: hij moet er proberen de onvrede over zijn Israëlbeleid te temperen en van zijn alias ‘Genocide Joe’ af te komen. In zijn State of the Union beloofde de president massale spoedhulp over zee aan Gaza, onder meer door een noodpier aan te leggen. In afwachting bestaat, zoals commentator Nicholas Kristof het formuleerde in The New York Times, ‘een bizarre situatie: Amerikaanse bommen en Amerikaanse hulp vallen allebei uit de lucht boven Gaza’.
Biden met stotterend kind.
Dat vindt een groot deel van de jongeren en moslims in de staat Michigan onaanvaardbaar. Ruim 100.000 van hen stemden tijdens de Democratische voorverkiezingen ‘zonder voorkeur’ in plaats van hun stem aan Biden te geven. Ook in andere staten is de Israëlpolitiek een electoraal probleem voor Biden. De president wordt allengs kritischer voor de acties van Israël in Gaza, roept allengs luider om een bestand en om meer noodhulp, maar dat alles zonder zijn volle steun aan Israël in vraag te stellen. De president leek wel de top-Democraat in de Senaat, Chuck Schumer, te ondersteunen, die verkiezingen in Israël eiste, omdat mét premier Netanyahu geen oplossingen mogelijk zijn. Maar ook die eis tot verkiezingen is tot dusver tandeloos, en biedt geen oplossing voor de humanitaire catastrofe in Gaza.
Het kan helpen dat enkele linkse parlementsleden, zoals Ilhan Omar, hun steun aan Biden hebben toegezegd. En hoewel Omar de kritiek van de ‘zonder voorkeur’-groep op het Israëlbeleid van Biden deelt, riep ze op niet ‘zonder voorkeur’ te stemmen.
Tegenvallende peilingen
Het nog grotere probleem dat de vrolijkheid van het Bidenkamp kan verstoren, is de stand van de peilingen. Die vertonen geen stijging sinds de State of the Union. Biden blijft, gemiddeld, iets achterop liggen bij Trump in nationale peilingen, en wat meer achterop in de twiststaten, die uiteindelijk zullen bepalen wie president wordt. Hij verliest stemmen van zwarten en latino’s aan Trump. Kiezers denken vaker dat de economie beter draaide onder Trump. En het buitenlands beleid, dat een sterk punt van Biden hoorde te zijn, levert hem geen applaus of aanhang op.
Maar de campagneleden zijn al wat blij dat hun kandidaat eindelijk wat meer buiten komt, wat meer actief en energiek overkomt, lange dagen maakt (zijn werkvolume niet te laag doseert) en ten minste pogingen onderneemt om de achterban wat enthousiast bij te brengen.
Biden bezocht sinds de State of the Union twiststaten Pennsylvania, Michigan en Wisconsin. Komende week staat onder meer twiststaat Arizona op het programma.
Met een actievere kandidaat lijkt de achterstand in de peilingen iets minder onoverkomelijk dan voor The State of the Union.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier