Biden kampt met rampzalige peilingen, en kiest voor ongeloof en debat

De voorbije week bracht kommer en kwel voor Joe Biden. Peilingen tonen de weg naar een verloren presidentsverkiezing. De VS-president probeert het tij te keren met ministapjes, scepticisme en vooral een boud initiatief tot twee debatten met Donald Trump.

De Correspondents’ Dinner is een avond waarop de president zichzelf, een keer per jaar, hoort te relativeren. Hij doorstaat porren van een komiek, en weet dat de wereld toekijkt hoe overtuigend hij lacht.

In dit geval – eind april – ging het om goedmoedige porren van komiek van dienst Colin Jost. Jost verhulde niet dat hij Biden bij verre verkiest boven Trump. Evenwel: sommige porren deden pijn. ‘De Republikeinse presidentskandidaat’, zei Jost met ontsteltenis in zijn stem, ‘moet een half miljard aan boetes betalen voor bankfraude en spendeert zijn dagen terwijl hij winden laat om wakker te blijven gedurende een proces rond zwijggeld voor een pornoster. En de kiesstrijd gaat gelijk op?’ Biden lachte meesmoedig door de passage heen.

De situatie is er sindsdien niet op verbeterd. De kiesstrijd is ronduit ongelijk geworden.

Het is niet zozeer dat Biden nationaal achterop ligt bij Trump, al is dat volgens de meeste peilingen het geval. Erger is dat hij in de meeste twiststaten achterop hinkt. In een peiling van The New York Times ligt hij ver achter in de staten Arizona en Michigan (7 procent achterstand), Georgia (10 procent) en Nevada (12 procent). Alleen in Wisconsin en Pennsylvania blijft Biden binnen de foutenmarge. Als deze peiling de kiesuitslag correct voorspelt, kan Biden zijn herverkiezing vergeten. In 2020 won hij in alle van de geciteerde staten. In 2016 won Trump in vijf van de zes (alleen in bevolkingsarm Nevada wist Hillary Clinton de winst binnen te halen).

Bij verlies in drie van de zes staten is Biden in de meeste scenario’s na de verkiezingen president af.

Deze en andere peilingen tonen zwaar verlies bij zwarte kiezers, met name bij de mannen. Een peiling van de Wall Street Journal toont bijvoorbeeld dat 30 procent van de zwarte kiezers in de twiststaten op Trump zullen stemmen, tegen 57 procent voor Biden. In 2020 stemde nationaal 87 procent van de zwarte mannen op Biden, tegen 12 procent op Trump. En ook bij zwarte vrouwen vermindert de aandrang om de stem aan Biden te geven. Dat is minder scherp dan bij de mannen. De meest aangegeven reden? Zwarte kiezers hebben niet het gevoel dat hun leven beter geworden is onder Biden, vaak integendeel. Ze vinden ook dat hij zijn beloftes inzake hervormingen van Justitie niet heeft waargemaakt.

Spaghetti aan de muur

De penibele situatie van de campagne drijft sommige oudgedienden in de partij tot wanhoop. De balans van de jaren Biden is niet slecht, argumenteren ze. Maar de perceptie volgt de realisaties niet. Onder meer omdat die realisaties, infrastructuurwerken, banencreatie, het gevecht tegen de inflatie, langer vergen dan een legislatuur alvorens ze duidelijke effecten opleveren. De president kende een korte opleving in de peilingen na de State of the Union, maar sindsdien gaat het weer bergaf. En ook het zwijggeldproces maakt geen verschil. Bidengetrouwen hoopten dat dit potentiële Trumpkiezers aan de duistere kanten van de Republikeinse kandidaat zou herinneren. Trumpkiezers die deelnemen aan peilingen, kijken blijkbaar niet langer op van de details in het proces. Of ze zijn immuun geworden voor dat aspect van hun kandidaat.

James Carville was lang geleden Bill Clintons adviseur. Hij concentreerde diens door schandalen geplaagde campagne op de economie, met de legendarische slagzin ‘it’s the economy, stupid’. Het draait om de portemonnee. Tegenwoordig maakt Carville YouTube-filmpjes tegen Trump, of komt hij eindeloos tussen in tv-uitzendingen. Hij kan zijn vertwijfeling om de tegenvallende peilingen van Biden niet de baas. ‘We gooien altijd maar spaghetti naar de muur, en niets blijft hangen’, zegt hij in een van zijn gefilmde commentaren op de vele pogingen van Biden om het tij te keren. En het wordt erger. Biden krijgt nu, volgens sommige peilingen, evenveel schuld voor de abortussituatie of voor de bestorming van het Capitool als Donald Trump.

De wanhoop van sommige oudgedienden wordt nog aangescherpt. Biden en zijn adviseurs lijken de peilingen vooral weg te relativeren.

En dat is niet alleen pr. Volgens gesprekken die onlinenieuwsmagazine Axios voerde met medewerkers van de president, zijn ze echt de mening toegedaan dat de situatie nog best meevalt. ‘De peilingen zijn al de hele tijd fout’, zei de president in een recent interview met CNN. Hij betoogt dat de cijfers juist de goede kant uitgaan.

Biden probeert een strategie die niet zo verschilt van die van Bill Clinton. Lanceer vele kleine programma’s, die al was het maar om een segment van het kiespubliek helpen. Dit weekend bezocht hij zwarte buurten, in de hoop zijn standing in die gemeenschap op te vijzelen.

Maar ook daar: blijft de spaghetti aan de muur hangen? Trump, in de rol van schurk, doet het beter, onder meer en misschien vooral omdat een ruime meerderheid van kiezers volgens de peilingen denkt dat de economie onder zijn leiding beter zal draaien.

Biden heeft de zaken niet in handen, is het gevoel van vele Amerikanen (ook weer volgens de peilingen). In binnen- en buitenland draait het vierkant sinds hij president werd.

Momenteel onderzoekt zijn team in welke mate de Conventie die in augustus in Chicago doorgaat, online kan gebeuren. Interne debatten, die doorgaans op zo’n Conventie gevoerd worden, zullen volgens Politico online gehouden worden. De reden: de Democraten willen de mogelijkheden van protesten rond Israël/Gaza, ook vanwege eigen partijafgevaardigden, minimaliseren. Men wil een herhaling voorkomen van de legendarisch uit de hand gelopen partijconventie van 1968, die ook in Chicago werd gehouden.

Ook qua manifestaties doet Trump het beter. In 2016 kon hij geen meeting houden, zonder dat tegenbetogers massaal en luid op de been kwamen. Het jutte zijn aanhang op om nog meer zijn kant te kiezen. Trump zocht de confrontatie. Bij Biden verdelen de protesten de eigen aanhang.

Trump gerold?

Op een punt scoorde Biden de aflopende week wel: hij daagde Trump uit voor twee vervroegde debatten. ‘Ik hoor dat je vrij bent op woensdagen’, voegde hij strijdlustig toe (op woensdag is er geen zitting in het zwijggeldproces). Trump hapte meteen toe. Hij kon moeilijk anders, nadat hij al weken treiterde dat Biden te bang is voor een debat. Trump, die Biden ‘de slechtste debater uit de geschiedenis’ noemde, zei dat hijzelf ‘om het even waar en wanneer’ in debat wou gaan.

De debatten werden zo snel geregeld dat het getelefoneerd en georkestreerd leek. In slechts vier uur ging men van uitdaging over aanvaarding naar een overeenkomst over de voornaamste regels en een verdeling van de uitzendingen over CNN en ABC.

Doorgaans zijn er drie debatten in september en oktober, die door de kiescommissie worden georganiseerd. Dit keer komt de kiescommissie er niet aan te pas, valt het eerste debat al op 27 juni (CNN), en het tweede op 10 september (ABC). De debatten zullen doorgaan zonder publiek, wat Biden lijkt te bevoordelen, want Trump is een publieksspeler. De vervroegde debatten worden door het Bidenkamp gekoppeld aan de vroege stemmen die steeds vaker uitgebracht worden. Als men de oude kalender had aangehouden zouden vele kiezers al gestemd hebben voor het eerste debat.

De heel vroege datum van het eerste debat, nog voor de partijconventies de nominatie van de presidentskandidaat officieel bekrachtigen, is ook weer goed voor Biden. Als hij slecht presteert, is er nog tijd om het recht te zetten. In zijn kamp wordt geredeneerd dat Trump de debattalenten en mentale capaciteiten van Biden in vele toespraken zo met de grond gelijk gemaakt heeft, dat zelfs een slappe prestatie van de huidige president voor vele toeschouwers zal meevallen.

Kennedy

Wat voor beide kandidaten meevalt: ze hebben de regels zo opgesteld dat derde kandidaat Robert Kennedy jr. bijna zeker uitgesloten wordt. Kennedy haalt volgens peilingen zowel stemmen weg bij Biden als Trump. Het is onduidelijk bij wie het meest, maar het feit dat Trump recent aanvallen op Kennedy lanceerde, wijst erop dat hij denkt dat de grootste schade bij hem zal vallen. Ook de kleinere kandidaten komen niet in aanmerking voor deze debatten.

De voorzitter van de buitenspel gezette kiescommissie, Frank Fahrenkopf, vindt dat Trump zich heeft laten rollen, en veel te gretig heeft gereageerd. Hij gewaagde tegenover Politico van ‘politieke wanpraktijk’ vanwege het team van Trump, dat heeft ingestemd met zenders en journalisten die Trump niet gunstig gezind zijn. Er is geen debat voorzien op het Trumpvriendelijke Fox News. Volgens Fahrenkopf kan Kennedy CNN voor de rechter dagen omdat de zender hem geen toegang geeft hoewel hij redelijk scoort in de peilingen.

Trump lijkt extra voorwaarden en eisen te overwegen. Zo opperde hij dat een drugstest voor de deelnemers misschien opgelegd kan worden. Het is dus nog niet gegarandeerd dat de debatten er komen.

Maar Biden toonde zich in elk geval van zijn offensieve kant.