De Belgisch-Congolese militair expert Jean-Jacques Wondo is, samen met 37 andere beklaagden, vrijdag ter dood veroordeeld door een militaire rechtbank in Kinshasa voor hun rol in de mislukte staatsgreep van eerder dit jaar. Het Belgisch ministerie van Buitenlandse Zaken vindt de veroordeling ‘bijzonder zorgwekkend’.
Tijdens die voorlezing was al te horen dat de rechters Wondo beschouwen als de ‘intellectuele dader’ en ‘vormgever’ van de mislukte coup.
De aanklagers hadden eerder tegen Wondo, en 49 van de in totaal 51 beklaagden, de doodstraf geëist. De rechters leggen nu dus aan 38 van hen de doodstraf op, onder wie drie Amerikanen.
Samen met nog enkele anderen werd Wondo in de dagen na de mislukte staatsgreep opgepakt.
Zijn advocaten vermoeden dat hij het slachtoffer werd van een afrekening binnen de Congolese inlichtingendiensten: Wondo kreeg van binnen het regime de vraag om als consultant mee te werken aan een hervorming van de inlichtingendiensten. Zijn entourage vermoedt dat hij met zijn plannen veel vijanden gemaakt heeft in Kinshasa. Het dossier bevat volgens de verdediging ook niets dat Wondo’s betrokkenheid kan bewijzen. Er circuleert enkel een foto uit 2016 waarop Wondo naast couppleger Malanga staat.
‘Bijzonder zorgwekkend’
De FOD Buitenlandse Zaken is ‘verrast’ door de veroordeling van Wondo ‘gezien de beperkte elementen die tijdens het proces zijn aangedragen’ en vindt de veroordeling tot de doodstraf ‘bijzonder zorgwekkend’. Dat stelt woordvoerder David Jordens in een persbericht.
Buitenlandse Zaken wacht de reactie van Wondo en zijn advocaten af, net als de voortzetting van de procedure in geval van hoger beroep.
‘België neemt deze zaak zeer serieus en heeft de opschorting van het moratorium inzake de doodstraf in de Democratische Republiek Congo meermaals aangeklaagd, zowel publiekelijk als tijdens bilaterale contacten.’ De FOD Buitenlandse Zaken herhaalt ook de zaak op de voet te volgen, al was er eerder kritiek van Wondo’s familie op de volgens hen geringe bijstand.
Broederlijk Delen reageert geschokt
Broederlijk Delen heeft geschokt en verbijsterd gereageerd op de doodstraf van de Belgisch-Congolese militair expert Jean-Jacques Wondo. “Zoals alle waarnemers opmerkten, is het dossier tegen Wondo flinterdun. En zijn arrestatie politiek gekleurd”, benadrukt Lieve Herijgers, directeur van Broederlijk Delen, vrijdagavond.
Er zijn volgens Broederlijk Delen veel vraagtekens te plaatsen bij de wijze waarop het proces verlopen is. “In februari 2024 verklaarde president Thisekedi zelf in een interview dat ‘het Congolese rechtssysteem ziek was’. Maar het lot van onze landgenoot ligt in handen van ditzelfde rechtssysteem. Verbijsterend”, zegt Herijgers.
Wondo is de vader van een medewerker van Broederlijk Delen. Volgens Herijgers zijn de onmacht, verontwaardiging en het verdriet van de familie “onpeilbaar. “Ook wij als collega’s delen mee in deze onmacht en zijn verbijsterd door wat zich afspeelt”, benadrukt Herijgers. Het is volgens Herijgers aan de Belgische regering om een krachtig signaal te sturen richting Tshisekedi en zijn regering. “Alle diplomatieke relaties moeten ingezet worden. We rekenen op een snelle krachtdadige tussenkomst, én een eerlijk proces”, luidt het.
