Auvers-sur-Oise, het rustige stadje waar Vincent van Gogh zijn laatste adem uitblies, wordt overspoeld door Aziatische toeristen. De inwoners profiteren niet mee van die blitzbezoeken.
Met een trendy zonnebril op de neus en een smartphone in de hand stappen twaalf Taiwanezen met flinke tred uit een luxebus. De kleine troep rukt op naar Auvers-sur-Oise, dertig kilometer benoorden Parijs, in het voetspoor van schilder Vincent van Gogh, die er de laatste 70 dagen van zijn leven heeft doorgebracht. Hun parcours? ‘Eerst de kerk, dan de velden die de inspiratie waren van vele schilderijen,’ legt hun gids uit in perfect Frans, ‘daarna het kerkhof waar hij begraven ligt met zijn broer Theo, en ten slotte de Auberge Ravoux, waar hij in 1890 is overleden.’
Het parcours wordt afgewerkt in anderhalf uur, met de chronometer in de hand. Na de middag zullen ze al in Château de Chantilly zijn, morgen bezoeken ze Caen en Mont Saint-Michel, voordat ze koers zetten richting Italië. Voor de kerk vereeuwigt iedereen zijn aanwezigheid, breed lachend, met zijn selfiestick of zijn iPad.
Terugkerend van de markt merkt Michèle Lambert, 70 jaar oud en nooit weggegaan uit Auvers, hun aanwezigheid zelfs niet meer op. ‘Ze zijn beleefd en grappig, en ze nemen onophoudelijk foto’s. De vitrine van de slager! De dakgoten! Zelfs de vuilnisbakken!’ Clive Paget, een gepensioneerde inwoner die zijn hond Kelly uitlaat, heeft er ook plezier in. ‘Die kleine drommen toeristen vallen uit de toon in onze velden en straatjes, maar ze brengen leven in de brouwerij.’
Op het kleine kerkhof verzamelen de buitenlandse bezoekers zich aan het met klimop bedekte graf van de Nederlandse schilder. Getooid in een rode cape en een hoed met brede randen fotografeert Yoyo, een Chinese bankierster die vier Europese landen in twee weken ontdekt, het graf vanuit alle hoeken. ‘Van Gogh is heel beroemd, net zoals Leonardo da Vinci of Picasso‘, zegt ze. ‘We moesten dus wel hierheen komen.’
Frêle van silhouet en in een grote beige mantel komt Yerrin (25) aangewandeld. De verlegen geneeskundestudente is alleen met de trein uit Parijs gekomen om ‘in het echt’ de landschappen te observeren die haar favoriete kunstenaar hebben geïnspireerd. ‘Ik wilde de neerslachtigheid ervaren die in hem zat en die sterk aanwezig is in zijn doeken. Ik wilde de mysterieuze schilder beter leren kennen.’ De Koreaanse heeft hem ontdekt op de schoolbanken. ‘Hij maakt deel uit van het schoolprogramma. Hij is een ster in mijn land!’
Geen Eurodisneydorp
Sinds een paar jaar is Auvers-sur-Oise, een landelijke stad van 6000 inwoners, erg in trek bij Aziatische toeristen. In het splinternieuwe toerismekantoor ontvangt directrice Catherine Galliot de groepen en verkoopt ze een paar souvenirs. ‘In 2016 hadden we hier zo’n 4000 Aziatische toeristen, maar er zijn er nog veel meer die de stad zelfstandig bezoeken. De meeste bezoekers zijn Koreanen, de anderen Taiwanezen en Chinezen.’ Wat appreciëren ze, behalve de sporen van het verblijf van Van Gogh? ‘Er zijn geen files om hier te raken, en met zijn plaatselijke winkeltjes en zijn authentieke markt is Auvers-sur-Oise een postkaartje van het Franse platteland op minder dan 40 minuten van Parijs. Soms landen ze bij dageraad op de luchthaven en bezoeken ze Auvers om 7 uur ’s ochtends, in afwachting dat hun hotelkamers vrijkomen en de Parijse musea opengaan. Die mensen zijn zo gehaast, elke minuut telt.’
Nadat hij in 1987 de ‘Auberge Ravoux’ kocht, heeft Dominique-Charles Janssens er het ‘Institut Van Gogh’ gesticht. Dankzij hem kunnen toeristen zich even terugtrekken in het zolderkamertje dat de kunstenaar er huurde en lunchen in het restaurant dat opnieuw zijn aanblik van 1890 heeft gekregen. ‘Ik ben blij met het succes van Auvers, maar we mogen vooral geen Eurodisneydorp worden. Uitgesloten!’ zegt hij ferm. ‘Dit is een bedevaartsoord, geen toeristische trekpleister!’ Het gevolg is dat hij rond de 60.000 bezoekers per jaar weigert en zelf zijn klanten kiest. ‘Ik heb een hekel aan steenrijke jonge Chinezen die niets van Van Gogh afweten, en zijn naam beschouwen als een trendy merk, zoals Chanel of Ladurée.’
Isabelle Mézières, burgemeester sinds 2014, zou willen dat de toeloop meer opbrengt voor haar gemeente. ‘De toeristen blijven hier maar even. Bijna niemand blijft hier iets eten, behalve in het ‘Palais d’Auvers’, het kleine Chinese restaurant’, zegt ze. ‘De kerk en de begraafplaats, die elk jaar meer dan 200.000 bezoekers ontvangen, zijn in slechte staat, en we hebben te weinig geld voor de renovatie.’ Om haar te helpen, biedt Dominique-Charles Janssens van de Auberge Ravoux zijn bezoekers de mogelijkheid om via een betaalpaal in zijn herberg of via zijn website een bijdrage te storten voor de werken. Yerrin, de Koreaanse studente, geeft 2 euro. Terwijl ze een foto van zichzelf maakt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
