‘Antiterreuractie in Vorst heeft jihadisten verrast, maar zal hen niet tegenhouden’

De antiterreuroperatie van dinsdag in Vorst heeft blijkbaar een jihadistische terreurcel – al dan niet in wording – verrast, zegt contraterreurexpert Claude Moniquet.

Een selectie uit het interview van persagentschap Belga met Claude Moniquet, directeur van het European Strategic Intelligence and Security Center:

Wat is er dinsdag in de Brusselse gemeente Vorst voorgevallen?

Moniquet: ‘De huiszoeking was een gewone onderzoeksdaad, een eerder banale actie in een appartement waarvan men dacht dat het leegstond omdat er geen water- of elektriciteitsabonnement was. De agenten hadden dan ook een minimum aan voorzorgsmaatregelen getroffen. Maar ze zijn uiteindelijk op een terreurcel, of een terreurcel in een beginstadium, gestoten die iets aan het bekokstoven was. Het ging om zwaarbewapende personen, getuige daarvan de aanwezigheid van 11 laders van kalasjnikovs’.

Wat waren ze aan het voorbereiden?

‘Sinds de aanslagen van Parijs verwacht men zich aan een gelijktijdige en gecoördineerde aanslagen in verschillende Europese steden. IS spreekt erover in zijn propaganda, de inlichtingendiensten beschikken over aanwijzingen in die richting, en het is ergens ook logisch. Met de lente in aantocht zullen de grondgevechten en luchtaanvallen in Irak en Syrië nog toenemen en dat zal IS verzwakken. De enige mogelijkheid die IS dan heeft om een afleiding te veroorzaken is het plegen van aanslagen in het buitenland.

‘De knipperlichten stonden al lang voor 13 november op rood, we wisten sinds begin 2015 dat er een grote kans op aanslagen bestond. Dat besef is nu nog groter. We weten dat ze er de middelen voor hebben. Ik zou overigens niet verwonderd zijn indien we in de loop van de komende dagen een golf van politieacties zien in landen als Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Oostenrijk.’

Kan de operatie in Vorst daar iets aan veranderen?

‘Het verstoort hun plannen, maar het zal hen niet tegenhouden, want het toont aan dat ze (de jihadisten) erg vastbesloten zijn. We zien ons geconfronteerd met mensen die de trekker overhalen nog voor ze nadenken of praten. Er valt absoluut niet te onderhandelen, zij zijn er om te doden of gedood te worden. Mohamed Belkaïd, die bij de actie werd doodgeschoten, heeft zich duidelijk opgeofferd om de politie op te houden en om zijn medeplichtigen te laten ontsnappen. Het toont aan dat zijn leven van minder groot belang was dan de organisatie en zijn medeplichtigen. Ook zijn profiel baart zorgen, hij was amper gekend bij de politie.

‘Tegelijkertijd hebben de speurders met een beetje geluk in het appartement niet alleen dna-sporen aangetroffen maar ook informaticamateriaal en telefoongegevens. Dat zou ons meer informatie kunnen opleveren over de banden tussen de verschillende cellen in Europa, de identiteit van diverse personen of hun geografische locatie kunnen bevestigen of onthullen. Maar zeker weten we dit nog niet, daarvoor is het te vroeg. De twee gevluchte verdachten hebben er waarschijnlijk alles aan gedaan om computers en telefoons mee te nemen. En indien ze op hun vlucht toch gelokaliseerd worden, zullen ze met geweld reageren. Want deze personen beschikken altijd over bergplaatsen en hebben geen problemen om aan wapens te geraken. De kans dat ze levend kunnen worden gevat, is zeer klein.’