Antisemitisme of antizionisme, Jood of Israëli: wat betekent het en waarom is het verschil belangrijk?

Antisemitisme, antizionisme, Jood, Israëli, Holocaust, negationisme… Wat betekenen die termen, en waarom is het belangrijk om ze zorgvuldig te gebruiken?

Antisemitisme

Antisemitisme is een vorm van discriminatie, vijandigheid of haat jegens Joden op basis van hun Joodse afkomst, religie of cultuur. Het kan zich uiten in verschillende vormen zoals stereotypen, vooroordelen, discriminatie, geweld en haatpropaganda tegen Joden.

Zionisme

Zionisme is een politieke en ideologische beweging die streeft naar de oprichting en het behoud van een Joodse staat in het historische land van Israël. De beweging ontstond in de late 19e eeuw als reactie op het antisemitisme en de vervolging van Joden in Europa. Het leidde uiteindelijk tot de oprichting van de staat Israël in 1948.

Antizionisme

Antizionisme is een politieke opvatting of beweging die zich verzet tegen het zionisme en de oprichting of het voortbestaan van de staat Israël in zijn huidige vorm. Het kan gebaseerd zijn op verschillende argumenten, waaronder politieke, ethische, of kritiek op het beleid van de Israëlische regering.

Ook vanuit religieus standpunt kan je antizionistisch zijn. Bijvoorbeeld orthodoxe stromingen die vinden dat enkel de Messias het recht heeft om een Joodse thuisstaat op te richten.

Het is belangrijk op te merken dat antizionisme niet hetzelfde is als antisemitisme, hoewel ze soms met elkaar verward worden. De International Holocaust Remembrance Alliance maakt die link in haar definitie van antisemitisme. Dat stuit op kritiek omdat je zo inhoudelijk protest tegen het beleid van de Israëlische regering onmogelijk maakt.

Israëli

Een Israëli is een inwoner of burger van de staat Israël. Dit kan iemand zijn van verschillende etnische en religieuze achtergronden, aangezien Israël een diverse bevolking heeft, van Palestijnen over Jordaniërs tot Armeniërs en van Joden over (orthodoxe) christenen en druzen tot moslims.

Jood

Een Jood is iemand die (minstens ten dele) leeft volgens de Joodse religie, cultuur en gebruiken, of daar nog enige affiniteit mee voelt. Veruit de meeste Joden delen een gemeenschappelijke geschiedenis, incluis eeuwenlange vervolging die teruggaat tot de vroeg-testamentische tijd. Vandaar dat men vaak spreekt van ‘het Joodse volk’. Joden leven overal ter wereld en bezitten diverse nationaliteiten, maar er is slechts één Joodse staat, Israël. 

Negationisme

Negationisme is een praktijk waarbij feitelijke historische gebeurtenissen, met name ernstige misdaden tegen de menselijkheid, zoals genocide, systematisch worden ontkend, geminimaliseerd of vervalst. Het meest bekende voorbeeld van negationisme is het ontkennen van de nazigenocide, het systematische en geplande uitroeiingsprogramma dat door de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog werd uitgevoerd en resulteerde in de genocide van ongeveer 5,3 miljoen Joden, duizenden Sinti en Roma, politieke tegenstanders van de nazi’s, mensen met een beperking …

Negationisme is niet hetzelfde als revisionisme. Revisionisme kan zowel ‘geschiedenisvervalsing’ betekenen als het permanent en kritisch herbekijken van de geschiedenis. Dat laatste behoort tot de normale geschiedkundige praktijk.

(Lees verder onder de preview)

Holocaust, ook Shoah, Shoa of Sjoa

De Hebreeuwse term voor de systematische jodenvervolging en -uitroeiing, uitgevoerd door de nazi’s. Holocaust betekent ‘brandoffer’.

De meest historici verkiezen vandaag het neutrale en niet-religieus geladen begrip ‘judeocide‘ voor de poging tot uitroeiing van de Europese Joden door nazi-Duitsland.

Voor de systematische vervolging van hun eigen volk gebruiken de Roma het woord Porajmos of Porrajmos, wat ‘de verslinding’ betekent.’

Pogrom

Een pogrom is een gewelddadige aanval op leden van een bepaalde etnische, religieuze of sociale groep, meestal gericht tegen minderheden, en wordt vaak gepleegd door een meerderheidsgroep of de autoriteiten. Ze zijn vaak buitensporig gewelddadig.

Hoewel pogroms niet louter geweld tegen Joden omvatten, is het woord historisch gezien sterk geassocieerd met gewelddadige aanvallen tegen Joodse gemeenschappen in Oost-Europa, vooral in de late 19e en vroege 20e eeuw. Deze aanvallen werden vaak aangewakkerd door antisemitische sentimenten en leidden tot talrijke slachtoffers en verwoeste gemeenschappen.