In het laatste Democratische debat van het jaar stonden minder kandidaten op het podium dan voorheen. Dat gaf ruimte voor profilering, maar ook voor verhitte discussies over de rol van geld in de politiek en het belang van politieke ervaring.
De eerste voorverkiezingen in Iowa en New Hampshire staan over een kleine twee maanden op de agenda. Daarom betreedden zeven Democraten donderdagavond opnieuw het debatpodium. In Los Angeles gingen Joe Biden, Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Pete Buttigieg, Amy Klobuchar, Andrew Yang en Tom Steyer met elkaar in debat over een scala aan onderwerpen: van klimaatverandering tot Israël, van Guantanamo Bay tot de diversiteit.
Het debat kwam goed op gang toen het gesprek op campagnefinanciering kwam. Warren, die na een sterke zomer weer wat daalt in de peilingen, heeft het al weken aan de stok met Buttigieg. Warren bekritiseerde Buttigieg over zijn werk voor consultancykantoor McKinsey, waarna de burgemeester uit Indiana zijn werkzaamheden voor het bedrijf bekendmaakte. Tijdens het debat beschuldigde Warren Buttigieg ervan aan het lijntje van miljardairs, miljonairs en rijke bedrijven te lopen door dure fundraisers te houden in ‘wijnkelders waar miljardairs zitten te roken’. Dat liet Buttigieg zich niet welgevallen en hij wees erop dat hij de enige kandidaat op het podium was die zelf geen miljonair of miljardair was. Hij riep Warren op geen ‘puurheidswedstrijd’ te starten die ze zelf niet zou winnen. De twee bleven over en weer kibbelen, tot Klobuchar opriep het over voorstellen voor campagnefinanciering te hebben. Sanders deed nog een duit in het zakje dat hij van geen enkele miljardair een bijdrage heeft gehad, in tegenstelling tot Biden, die 44 miljardairs als donor telt. Biden wees er daarna op dat de gemiddelde bijdrage aan zijn campagne 43 dollar is en dat hij als president graag de campagnefinanciering zou aanpassen zodat er geen enkel privaat geld meer is toegestaan.
Ervaring
Buttigieg kreeg het even later nogmaals aan de stok, ditmaal met Klobuchar. Dat werd als opmerkelijk gezien, omdat beide kandidaten als gematigd worden gezien en uit het centrale deel van het land komen. Ze zouden om die reden bondgenoten moeten zijn, maar het stak Klobuchar dat Buttigieg haar politieke ervaring en die van de andere senatore ondermijnde. Ze prees Warren om haar rol in het oprichten van de Consumer Financial Protection Bureau, Biden om het ophalen van 2 miljard dollar voor kankeronderzoek, Sanders voor zijn rol in het verkrijgen van steun voor een wet voor veteranen en zichzelf voor haar werk in wetten die boeren helpen. ‘Dus je (Buttigieg, nvdr.) kunt commissievergaderingen wel afdoen als onbelangrijk, ik denk dat ervaring werkt. En ik heb jouw ervaring als een lokale politicus niet beschimpt. Ik ben er zelf een geweest. Maar ik vind ook dat je onze ervaring moet respecteren als je kijkt naar wat iemand gedaan kan krijgen.’
Buttigieg ging daar op in door zijn tijd als militair aan te halen. Hij had ervoor gekozen zijn land op die manier te dienen, zei hij. En hij wees erop dat hij er als politicus ook in was geslaagd mensen samen te brengen en steun te krijgen voor zijn ideëen en kandidatuur. ‘Als je (Klobuchar, nvdr.) wilt praten over het vermogen om te winnen, moet je eens proberen een coalitie op te zetten die wint met 80 procent van de stemmen, als homoseksuele jongen in het Indiana van Mike Pence.’
Afghanistan
De moderatoren haalden ook nog de Afghanistan Papers aan, die vorige week in de Washington Post gepubliceerd werden. Uit een grote hoeveelheid geheime documenten leerde de krant dat de oorlog die nu al achttien jaar duurt, achter de schermen een complete puinhoop blijkt – terwijl Amerikaanse politici al die tijd deden alsof ze precies wisten waar ze mee bezig waren. De moderatoren wijzen erop dat er volgens het rapport tijdens de Obama-regering enorme druk werd gezet op het ministerie van Defensie om te laten zien dat de toename van de troepen in het land effect had, ook al was er bewijs dat dat niet het geval was. Biden was in die tijd vice-president en de moderatoren riepen hem ter verantwoording. Biden deed een boekje open: ‘Ik was al sinds 2009 tegen het beleid van het Pentagon, die Afghanistan als een natie wilde heropbouwen. Ik wist dat dat niet ging werken en heb steeds gezegd dat het een fout was meer troepen te sturen om dat doel te behalen. Eerder mocht ik daarover niets zeggen, maar nu de informatie naar buiten is gekomen wel.’ Hij ging verder: ‘Als ik president ben, haal ik alle strijdkrachten behalve een klein groepje special forces terug.’
Sanders viel Biden aan op het feit dat die wel voor de oorlog in Irak gestemd had (Sanders niet). Hij zei vervolgens dat niet alleen de oorlog in Afghanistan heroverwogen moest worden, maar ‘de hele oorlog tegen terrorisme’. Toen de moderatoren hem erop wezen dat Sanders wel voor de oorlog tegen Afghanistan had gestemd, zei hij: ‘Ja, ik zat fout.’
Buttigieg kreeg ook nog het woord omdat hij als soldaat gevochten heeft in Afghanistan. Hij zei (zoals hij al vaker gedaan heeft) dat hij toen hij uit Afghanistan vertrok dacht hij dat een van de laatsten was. Hij beloofde dat hij als president troepen nooit zonder sunset clause van drie jaar zou uitsturen, wat inhoudt dat een oorlog in principe niet langer dan drie jaar gevoerd kan worden. Verlenging kan dan alleen met toestemming van het Congres.
Voorzichtige winnaar
Het was het zesde debat in de Democratische voorverkiezingen en er lijkt nog altijd geen duidelijke voorloper te zijn. Biden blijft weliswaar aan kop in de peilingen, maar wordt door de linkerkant van de partij niet als progressief genoeg gezien. Sanders en Warren zijn dat wel, maar zitten veel in elkaars vaarwater. Van alledrie die kandidaten wordt de leeftijd als enigszins problematisch gezien, vooral door jongere kiezers. Buttigieg mist dan weer politieke ervaring.
Als er een kandidaat die zichzelf donderdagavond sterker heeft kunnen profileren (en voor wie het kleinere aantal debatteerders gunstig uitpakte), is het Klobuchar. Ze kwam verschillende keren sterk uit de hoek als andere tweetallen in geruzie vervallen, haalde sterke voorbeelden van haar ervaring aan en positioneerde zich als geloofwaardige, gematigde kandidaat die kiezers die in 2016 Trump hebben gestemd kan overtuigen. Als ook de verkiezingen van 2020 vooral beslist gaan worden in een handjevol staten in het midden van het land, heeft Klobuchar goede papieren. Dat argument bracht ze geloofwaardig en zal haar naar verwachting een duwtje geven in de peilingen.
Democratische voorverkiezingen in de VS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
