Amerikaanse overheden vrezen golf vuurwapengeweld
Amerikaanse steden zien veel meer schietpartijen. De impact van corona heeft ermee te maken, maar ook veel hogere wapenverkoop.
Dichtbij Miami openden schutters afgelopen weekend schijnbaar willekeurig het vuur op feestvierders aan een concertzaal. Drie daders stapten zwaarbewapend uit hun auto en begonnen op mensen te schieten. Er vielen twee doden en twintig gewonden. Het werd de zeventiende massaschietpartij in de Verenigde Staten alleen in de maand mei.
Een dag voordien vielen één dode en zes gewonden bij een andere schietpartij in Miami. En in het Californische San Jose schoot een man vorige week negen collega’s en daarna zichzelf dood.
Veel steden in de Verenigde Staten zien een zorgwekkende toename van vuurwapengeweld. Onder andere New York, Los Angeles, Chicago en Philadelphia in geen twintig jaar zulke cijfers opgetekend. Eerst corona, nu de slachtoffers van dodelijk geweld: Kathy Sheehan, de burgemeester van Albany, de hoofdstad van de staat New York, noemt het tegenover de Washington Post een ’trauma bovenop trauma.’
Volgens ngo Gun Violence Archive werden dit jaar tot dusver 8.004 mensen doodgeschoten in de VS, een gemiddelde van 53 per dag. Ter vergelijking: in 2019 werden gemiddeld 42 mensen per dag vermoord met een vuurwapen.
Nu is het aantal schietpartijen in Amerika al ongewoon hoog sinds het begin van de coronapandemie. Maar de zomermaanden brengen gebruikelijk nog een toename, dus overheden vrezen de komende maanden een nieuwe golf van vuurwapengeweld.
Meer wapens in omloop
Er is geen eenduidige verklaring voor de toename. In New York hebben drie op vier schietpartijen volgens de politie te maken met bendes. Het stadsbestuur wijt het dan weer vooral aan persoonlijke conflicten.
De economische impact van de coronapandemie treedt vaak naar voren als verklaring. De New York Times weet dat er proportioneel meer coronadoden vielen in die buurten waar vuurwapengeweld al voor de pandemie een probleem was. Werkloosheid, economische ontwrichting en oplopende emoties drijven het conflict op de spits.
Het voorbije jaar zijn in de VS ook veel meer vuurwapens in omloop gekomen. In het begin van de pandemie vormden zich lange rijen aan wapenwinkels – vaak mensen die voor het eerst een wapen kochten. Vuurwapens werden evenzeer gehamsterd als wc-papier, zo bleek. Ook tijdens de protestgolf rond politiegeweld werden veel wapens verkocht.
De wapenverkoop neemt al jaren toe, maar recent worden nieuwe records bereikt. Zo worden op één week regelmatig meer dan een miljoen achtergrondonderzoeken uitgevoerd, die klanten moeten ondergaan als ze een wapen willen kopen. In het eerste kwartaal werden achttien procent meer wapens verkocht dan in de eerste drie maanden van 2020, volgens gegevens van The Trace. Hoe meer wapens in omloop, hoe meer geweld, zeggen voorstanders van strengere wapenwetgeving.
‘Minder vertrouwen’
‘Het onderling vertrouwen en de gedeelde werkelijkheid zijn in elkaar gestort’, zo verklaart politologe Lilliana Mason (University of Maryland) in de New York Times. ‘Er is ook veel sociale verandering aan de gang, en dat is beangstigend.’
Volgens nieuwe data van de Harvard en Northeastern universiteiten heeft inmiddels 39 procent van de Amerikaanse huishoudens een wapen, tegenover 32 procent in 2016. ‘Amerikanen zijn verwikkeld in een wapenwedloop met zichzelf’, aldus Marqueece Harris-Dawson, gemeenteraadslid in Los Angeles, dat het voorbije jaar 36 procent meer schietpartijen heeft opgetekend.
Niet verbazend verschillen Republikeinen en Democraten van mening. In Republikeins bastion Texas bepaalt een nieuwe wet dat het voortaan niet nodig is een vergunning te hebben om in het openbaar een verborgen wapen te dragen. De staat Illinois, bestuurd door een Democraat, wil dan weer een belasting invoeren op munitie. President Joe Biden heeft strengere wapenwetgeving beloofd, maar corona staat allicht hoger op zijn prioriteitenlijstje
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier