‘Als Johnson één ding gemeen heeft met Don Corleone dan is het de eis van absolute loyaliteit aan de baas’

Lia Van Bekhoven blikt terug op een woelige week in het Britse parlement, en legt uit hoe de Britse regeringspartij de zweep legt over roerige fractieleden.

Het Britse kamerlid Gavin Williamson is lang bejegend met vrees en ontzag in zijn Conservatieve kamerfractie. Dat was niét omdat achter zijn jongensachtig voorkomen een verraderlijk scherpe intelligentie schuilging of indrukwekkende constitutionele kennis. Williamson bezat geen van beiden. Wat het kamerlid wel had was een functie als Tory whip. Een whip, letterlijk zweep, is een partijmanager die de troepen in het parlement bij elkaar houdt. De partijwhips zien erop toe dat volksvertegenwoordigers zich houden aan de regels, debatten volgen en dat ze bij stemmingen in het lagerhuis niet afwijken van de partijlijn. Ze zijn, op papier, de herdershonden van de parlementaire schapen. In werkelijkheid mogen ze zich graag beroepen op methodes uit The Godfather.

Williamson hechtte erg aan zijn status als chief whip, de belangrijkse partijmanager. Hij liet zich fotograferen met een zweep op zijn bureau. Eronder hield hij een tarantula, Cronus geheten, in een kooi. Die attributen (Cronus was de jongste der Titanen die zijn kinderen opat) dienden als bewijs voor Williamsons gevoel voor humor. Kamerleden waren banger voor het zwarte boekje in zijn bureaulade met persoonlijke gegevens. Op gezette tijden kon hij ongehoorzame parlementariërs daarmee de duimschroeven aandraaien.

Als Johnson één ding gemeen heeft met Don Corleone dan is het de eis van absolute loyaliteit aan de baas.

En aangedraaid werden ze. Zo geeft oud-parlementariër en hoofdredacteur van de website ConservativeHome Paul Goodman een mogelijk voorbeeld van een rebels kamerlid dat zijn vriendin bezoekt terwijl hij tegen zijn vrouw gezegd heeft dat hij die avond moet werken. ‘De whip weet daarvan, en dus belt hij naar de echtgenote thuis en vraagt naar de volksvertegenwoordiger. De echtgenote zegt: ‘Maar hij zit nog in het Lagerhuis.’ ‘O, ik dacht dat hij al weg was’, zegt de whip. Het kamerlid is ontrouw, maar hij is niet dom. Hij voelt de onuitgesproken dreiging en past zich aan’.

Intimidatie is niets nieuws in de Britse politiek. De toepassing van black art is een open geheim. De afgelopen jaren is de intimidatie geëscaleerd. Een premier die een chaotisch bestuurder is en politiek verzwakt, is meer dan ooit afhankelijk van dubieuze tactieken om zijn roerige kamerleden onder controle te houden.

Een handvol Conservatieve fractieleden liet donderdag weten genoeg van de maffiamethoden te hebben. Geheel tegen de ongeschreven regels beklaagden ze zich openlijk over het gedrag van de partijwhips. Kamerleden die hun vertrouwen in de grote baas hadden opgezegd, werden gechanteerd en zwartgemaakt. Zo had volgens de conservatieve Daily Mail Dehenna Davison een complot geleid om de premier af te zetten. Davison, die een motie van wantrouwen tegen Boris Johnson indiende, zat volgens anonieme bronnen in de krant, regelmatig ’s middags in haar kantoor aan de whisky met cola. De insinuatie: Davsion heeft een drankprobleem. Iets wat ze zelf stellig ontkent.

Anderen zeggen door whips verteld te zijn dat ze de subsidie voor de bouw van een nieuwe school in hun kiesdistrict, of van een ringweg kunnen vergeten, tenzij ze voor een of andere regeringsmotie stemden.

Als Johnso één ding gemeen heeft met don Corleone dan is het de eis van absolute loyaliteit aan de baas. Oppositie wordt niet geduld. Als je niet voor ons bent, ben je tegen ons. Mensen en instituten die gezien worden als ‘ontrouw’, worden de mond gesnoerd. Toen rechters de regering afstraften voor het oprollen van het parlement werden ze in de conservatieve pers ‘vijanden van het volk’ genoemd. Onder Johnson is een permanente campagne gaande om het recht van juristen om overheidsbeleid tegen het licht te houden, in te dammen. Journalisten die Johnson bekritiseerden zijn buitengesloten van persconferenties. De publieke omroep is gestraft met bezuinigingen. Burgerrechten worden teruggedraaid in nieuwe wetten die het recht op demonstraties terugdringen en de mogelijkheid te stemmen bemoeilijken.

Onder Johnson zijn de spelregels veranderd. ‘Wij zijn geen corrupt land’, zei de premier tijdens de internationale klimaattop twee maanden geleden. Maar Groot Brittannië is er niet immuun voor.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content