Als IS verdreven is, nemen milities gelinkt aan Iraakse veiligheidsdiensten misbruiken over in gebieden waar soennieten wonen. Burgers werden uit hun woningen gezet, ontvoerd of geëxecuteerd. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch spreekt over mogelijke oorlogsmisdaden.
In Irak is de soennitische terreurbeweging Islamitische Staat (IS) in opmars. Maar tegelijk zou het misbruik door milities gelinkt aan Iraakse veiligheidsdiensten de laatste maanden zijn toegenomen. Dat meldt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW).
Na IS, terreur milities
Burgers in gebieden waar soennieten wonen, zouden uit hun woningen gezet zijn, werden ontvoerd en in sommige gevallen geëxecuteerd.
Muqdadiyya is een ruraal gebied in de provincie Diyala op 80 kilometer ten noordoosten van Bagdad en telt ongeveer 300.000 soennitische, sjiitische, Koerdische en Turkmeense inwoners. Sinds militanten van Asa’ib Ahl al-Haqq, vrijwillige strijders en Iraakse SWAT-teams de regio in juni 2014 aanvielen, sloegen minstens 3.000 burgers op de vlucht.
Sinds oktober worden de burgers verhinderd terug te keren. Toen ze hoorden dat de milities vertrokken waren, kwamen ze thuis om te ontdekken dat hun woningen tot as waren herleid. Kort daarop begonnen de milities die de regio nu onder controle hebben, de inwoners te ontvoeren en willekeurig te schieten met automatische wapens.
Nog in oktober berichtten HRW-onderzoekers ter plaatse over hoe milities de zone in de buurt van Amerli in de provincie Salah al-Din bezetten en er huizen in brand staken nadat IS-strijders zich er terugtrokken.
Sektarisme
De Wall Street Journal meldde in december dat milities verantwoordelijk waren voor verdwijningen en moorden in de Bagdadgordel nadat militaire operaties tegen IS werden uitgevoerd. In januari 2015 zouden duizenden mannen in Samarra gearresteerd zijn zonder arrestatiebevel, wat hen ervan weerhield naar huis te keren. Dat bericht HRW.
HRW onderzoekt nog berichten van eind januari waaruit moet blijken dat milities en SWAT-troepen 72 burgers in Barwana, Muqdadiyya executeerden.
De misbruiken zouden begonnen zijn toen IS de controle over Mosoel verwierf, de tweede grootste stad van Irak. Maar de situatie zou in oktober geëscaleerd zijn, een maand nadat Hayder al-Abadi eerste minister van het land werd. Al-Abadi had nochtans gezworen sektarisme in het land te bestrijden, aangezien het onder zijn voorganger geleid had tot geweld. Ook zou hij milities aan banden leggen.
‘Alle gewapende groepen zullen onder controle van de staat komen’, stelde al-Abadi in de Wall Street Journal eind 2014. ‘Gewapende groepen of milities zullen niet buiten of parallel aan de Iraakse veiligheidsdiensten handelen’, citeert HRW de premier.
Nergens bescherming
Maar de berichten van HRW geven nu de indruk dat ondanks die beloftes, de milities nog steeds vrij handelen.
‘Iraakse burgers worden afgeranseld door IS en daarna door milities die de regering steunen in gebieden die op de terreurbeweging teruggewonnen zijn’, verklaart Joe Stork, gedeputeerde directeur voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika, aan HRW. ‘Als de overheid reageert tegen wie ze als terroristen beschouwt met willekeurige arrestaties en executies, kunnen burgers nergens nog terecht voor bescherming.’ (WB)
