‘Als een gesofisticeerde Apprentice’: Donald Trump zoekt een vicepresident

Senator J. D. Vance is volgens de gokkantoren de favoriet in de race om Trumps kandidaat-vicepresident te worden. © AFP
Rudi Rotthier vanuit de VS

Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump stelt zijn keuze voor vicepresident maar uit. Met de aanslag werd het ook niet op de meeting van zaterdag duidelijk. Over wie dat wordt, en hoe de kandidatuur bekendgemaakt zal worden, lopen de meningen uiteen. Zelfs Elon Musk komt in beeld. Vandaag weten we misschien meer.

Vandaag maandag start in Milwaukee de Republikeinse Conventie die, ondanks de beroering rond de aanval tegen de gewezen president, in de loop van de komende week Donald Trump officieel tot de presidentskandidaat van de partij zal maken. Op het moment dat hijzelf bekrachtigd wordt, moet hij ook een kandidaat-vicepresident door de Conventie laten bekrachtigen.

Trump had de naam al maanden geleden bekend kunnen maken, maar hij liet een boel kandidaten sudderen.

Het zijn er nog ‘vier of vijf’ zei hij vrijdag in een radio-interview. Uit die ‘vier of vijf’ zal hij grotendeels ‘op instinct’ maar toch ook gebaseerd op feiten, een laureaat kiezen. Dat kan elk moment en wellicht in de loop van maandag tot een aankondiging leiden. De gewezen president noemde het in dat interview ‘een hogelijk gesofisticeerde versie van The Apprentice’. De verwijzing naar het tv-programma waarmee Trump vanaf 2004 zijn populariteit opschroefde, kan misschien zelfs letterlijk genomen worden. Twee van zijn medewerkers vertelden aan Politico dat hij overweegt de finalisten tijdens de Conventie om zich heen te verzamelen en dan de uitverkorene bij zich te roepen. Zo deed hij het tijdens The Apprentice. De ene finalist werd ontslagen en de andere kreeg een contract. In dit geval zijn alle genoemde finalisten op de Conventie aanwezig. Ze mogen er elk een toespraak houden.

De voorbije weken hebben de finalisten zich het vuur uit de sloffen gelopen om de presidentskandidaat in zoveel mogelijk tv-uitzendingen en meetings te bewieroken. Ook een vereiste: ze hebben methodes ontwikkeld om hun eerdere kritiek op Trump te relativeren of weg te praten. Ze ontwikkelden zich tot de gestroomlijnde spreekbuis van hun toekomstige baas. Trump gaf tijdens zijn interview van vrijdag aan dat hij hun publieke optredens volgt, en merkt wat ze goed en minder goed doen.

Wie zijn die ‘vier of vijf’ finalisten?

J.D. Vance: de bekeerde Trumpiaan

Trump noemde er in het interview vier bij naam. Niemand zou ervan opkijken als het toch een vijfde wordt. De gokkantoren en vele commentatoren zetten in op drie kandidaten. In de recentste volgorde van de gokkantoren gaat het om J.D. Vance (bijna 40), senator uit Ohio, Doug Burgum (bijna 68), gouverneur van North Dakota, en Marco Rubio (53), senator uit Florida. De vierde persoon die Trump noemde, was Tim Scott (58), senator uit South Carolina.

Geen van de vier is levenslang Trumpaanhanger. J.D. Vance, die zijn geld verdiende in de technologie-industrie, was wellicht de meest uitgesproken criticus van Trump. In 2016 was hij ronduit tegen. ’Ik weet niet of ik Trump moet beschouwen als een cynische klootzak zoals Nixon, wat niet zo slecht zou zijn (en mogelijk nuttig) of als Amerika’s Hitler. Hoe ontmoedigend is dat?’ Dat was een privéboodschap die uitlekte.

Helemaal officieel verklaarde hij: ‘Ik ben een nooit-Trumper. Ik heb hem nooit gemogen.’

Hij was met name gekant tegen Trumps antimigratiepolitiek.

J.D. Vance. © CQ-Roll Call, Inc via Getty

In die periode bracht Vance zijn bestseller uit, ‘Hillbilly Elegy’ (in het Nederlands vertaald als ‘Hillbilly Blues’). Daarin beschrijft hij zijn jeugd als telg van arme, witte mensen. De bevolkingsgroep die hij beschreef, werd ook de groep die Trump omarmde.

Mettertijd omarmde ook Vance Trump. In 2022 deed hij, met steun van Trump, een gooi naar een Senaatszetel vanuit Ohio. Hij won. In de loop der tijden heeft Vance wel meer standpunten verkondigd die afwijken van Donald Trump, maar op miraculeuze wijze zijn die verschillen recent verkleind tot weggeveegd.

Hij wordt nu beschouwd als degene onder de finalisten die ideologisch het dichtst bij Trump staat. Hij geniet de steun van Donald Trump junior en van de ontslagen Fox News-ster Tucker Carlson. Dat de vicepresident op de Conventie zijn toespraak houdt na die van Trump junior wordt door sommigen als een indicatie gezien dat het Vance wordt.

Evenwel: Donald Trump is geen fan van zijn baard.

Doug Burgum: ook een miljardair

In 2023 deed Doug Burgum zelf een gooi naar de Republikeinse nominatie. Hij brak geen potten, stopte zijn kandidatuur nog voor de eerste stem werd uitgebracht. Maar hij trok wel de aandacht van Trump omdat hij er als een vicepresident uitziet, en omdat hij een medemiljardair is. Burgum verkocht in 2001 zijn softwarebedrijf aan Microsoft voor 1,1 miljard dollar. Met zijn geld heeft hij sindsdien een politieke carrière gefinancierd die hem in 2016 tot gouverneur van North Dakota maakte. Hij begon als gematigde, pragmatische Republikein, maar werd gaandeweg in ethische kwesties meer conservatief. North Dakota heeft intussen een van de strengste anti-abortuswetten van het land. Het ene abortuscentrum in de staat is verhuisd naar buurstaat Minnesota.

Doug Burgum, na het debat tussen Donald Trump en Joe Biden. 27 juni 2024. © REUTERS

In het verleden was Burgum minder dan positief over Trump. Hij zei goed een jaar geleden nog dat hij geen zaken met hem zou doen. Maar sinds hij zijn eigen presidentscampagne opdoekte, heeft hij Trump zijn steun toegezegd. Hij adviseert de Trumpcampagne inzake energiepolitiek. En hij kan, als pragmatische figuur, misschien een publiek bereiken dat Trump anders mist. Hij zou ook goed peilen in de drie staten die het felst betwist worden: Wisconsin, Michigan en Pennsylvania.

Einde van een abortuskliniek in North Dakota: ‘Ik ben doodsbang voor mijn land’

Marco Rubio, ‘kleine Marco’

Marco Rubio was een tegenstander van Trump in de presidentscampagne van 2016. In die campagne ging het hard tegen onzacht. Trump had het over ‘Little Marco’ terwijl Rubio de draak stak met de ‘kleine handen’ van Trump. ‘En je weet wat ze zeggen over mannen met kleine handen’, zei hij tijdens een debat, waarna Trump zich genoodzaakt voelde de grootte van zijn handen en geslachtsorgaan te verdedigen. Het zorgde voor een onuitgegeven moment in de geschiedenis van Amerikaanse politieke debatten.

Marco Rubio op campagne voor Trump. 9 juli 2024. © REUTERS

Marco Rubio is, zoals de andere toenmalige tegenstander van Trump, Ted Cruz, inmiddels helemaal bijgedraaid en een getrouw aanhanger van Trump geworden. Rubio specialiseert zich in de Senaat in buitenlandse relaties, en zat daar niet altijd op de lijn van Trump. Zijn grotere troef is dat hij latino kiezers kan lokken. Een probleem kan zijn dat Trump en Rubio allebei in dezelfde staat wonen. Volgens de Grondwet gaan de 30 kiespersonen uit Florida verloren als zowel president als vicepresident in die staat wonen. Dat kan opgelost worden als Rubio verhuist of als Trump zich terug in New York domicilieert.

Tim Scott, de optimist

Tim Scott was in deze cyclus ook presidentskandidaat. Zijn Reaganiaans optimistische boodschap rond een al grotendeels kleurenblind land, bracht hem geen grote aanhang. Al gauw steunde hij Trump, die tijdens meetings geregeld de draak met hem stak. Scott toonde zich ongevoelig voor de schimpscheuten en blijft vrolijk de boodscap van Trump verkondigen. Hij is de diversiteitskandidaat richting zwarte kiezers.

In alle gevallen moeten kandidaten toch met het voorbeeld van Mike Pence in gedachten zitten. Vicepresident Pence, die op 6 januari 2021 weigerde mee te stappen in Trumps plan om de kiesuitslag tegen te houden, zag hoe nepgalgen werden opgericht voor het Capitool en hoe Trumpaanhangers die het Capitool binnendrongen zijn kop eisten: ‘Hang Mike Pence’.

De huidige kandidaten hebben hun les geleerd.

Pence is een van de weinige partijkopstukken die zijn vroegere president niet ondersteunt.

Tim Scott met Donald Trump. © Getty Images

En een vijfde?

De vijfde kandidaat kan iedereen zijn. Een familielid? Elon Musk? Maar de gokkantoren houden het vooralsnog bij hun top drie.

Lees meer over:

Partner Content