Afrika dat is niet alleen honger, burgeroorlog en ziektes. Het continent investeert fors in ruimtevaart. ‘We willen geen ruimteschip bouwen, wel werken we aan technologieën die het dagelijkse leven én de ontwikkelingsuitdagingen vooruit helpen.’
‘Mijn ambitie is om een deeltjesfysicus te worden’, zegt de 17-jarige Ethiopiër Meron Mekonnen. Demekel Demto daarentegen wil zich verdiepen in de wetenschap rond raketten, terwijl Dagem Teresse ontzettend geïnteresseerd is in robots en droomt van een carrière als robotingenieur.
Een bezoek aan enkele scholen in Addis Abeba leert Tom Page van CNN dat heel wat jonge studenten gepassioneerd zijn door de ruimte en sterrenkunde. ‘En dankzij het eerste observatiestation in Ethiopië, hoeft het niet alleen bij dromen te blijven, maar behoort een job in de ruimtevaartsector tot de realiteit’, schrijft hij.
Want net buiten de hoofdstad Addis Abeba ligt op 3.200 meter hoogte het Entoto Observatory and Research Center. Een ruimtecentrum dat werd opgericht door de Ethiopian Space Science Society (ESSS) en naar eigen zeggen ‘ontzettend trots is op de unieke locatie.’
‘Van hieruit zie je bijna alles’, legt de 24-jarige ingenieur Ghion Ashenavi uit. ‘Zo namen we al foto’s van het melkwegstelsel, ontelbare sterren, de maan en andere planeten.’ Het centrum is uitgerust met een telescoop van twee meter. ‘Al kan de infrastructuur nog niet concurreren met de geïndustrialiseerde landen’, geeft de Russische professor Leonid Berdnikov, die werkzaam is in het ruimtecentrum in Addis Abeba, toe.
‘Geef ons nog 3 tot 5 jaar’
Afrika dat is niet alleen honger, burgeroorlog en ziektes. Het continent telt zeven van de snelst groeiende economieën
ESSS wil nochtans veel bereiken. Naast eigen onderzoek, wil het centrum universiteiten en onderzoekscentra samenbrengen om ruimte en wetenschap te promoten. Maar daar hangt een prijskaartje aan. De kosten liepen al op tot 5 miljoen dollar. Een bedrag dat uit verschillende fondsen komt én uit de persoonlijke portemonnee van de Saoedische-Ethiopische sjeik Mohammed Al Amoudi. Al hoopt ESSS dat de Ethiopische overheid weldra haar eigen checkboek opentrekt en het instituut steunt bij verdere uitbreiding.
‘De Ethiopische economie groeit snel’, zegt ESSS-directeur Solomon Tessesse. ‘En een duurzame economie heeft wetenschappers nodig.’ Hoe groots Tessesse het ook ziet, directeur van de bestuursraad Kelali Tekle, geeft toe dat Ethiopië op dit moment niet de capaciteit heeft om een satelliet te bouwen. ‘Geef ons nog drie tot vijf jaar’, klinkt het optimistisch.
Ethiopië is niet het enige Afrikaanse land dat naar de ruimte kijkt. Vooral Zuid-Afrika investeerde het laatste deccenium fors in astronomie. Daarvoor klopte het land aan bij India voor enerzijds kennisoverdracht en anderzijds financiële steun. De samenwerking tussen deze twee (BRICS)-landen beperkt zich trouwens niet enkel tot dat domein, ook op vlak van gezondheidszorg en biochemie wisselen de landen ideeën uit.
Geen ruimteschip
Afrika dat is niet alleen honger, burgeroorlog en ziektes. Het continent telt zeven van de snelst groeiende economieën, bericht IPS. Bovendien is de helft van de bevolking er jonger dan 20. ‘Een perfect klimaat voor innovatie’, klinkt het bij Zuid-Afrikaanse Foundation for Space Development. Ze ambieert een eerste Afrikaanse missie naar de maan. Een onbemande raket moet er beelden maken die in schoolklassen op het hele continent getoond kunnen worden.
Hun missie heeft in de eerste plaats tot doel de Afrikaanse jeugd te inspireren en het onderwijs op het continent te stimuleren. De missie moet helpen het imago van Afrika te verbeteren en de braindrain naar het Westen te stoppen. Uit cijfers van de OESO blijkt dat één op de negen Afrikanen met een hoger diploma uitwijkt naar industrielanden.
‘Hulp in de vorm van voedsel, geneesmiddelen, artsen en blauwhelmen kan de wonden van vandaag helen, of op zijn minst het bloeden stoppen, maar het kan het probleem niet diepgaand oplossen. Daarvoor hebben we een meer duurzame oplossing nodig. Dat is onderwijs en paal en perk stellen aan de braindrain’, aldus projectleider Jonathan Weltman.
We willen geen ruimteschip bouwen, wel werken we aan technologieën die het dagelijkse leven én de ontwikkelingsuitdagingen vooruit helpen
Landen als Zuid-Afrika (of Nigeria, waar ook fors gewerkt wordt aan satellieten) willen geen ruimteschip bouwen, wel werken ze aan technologieën die het dagelijkse leven én de ontwikkelingsuitdagingen vooruit kunnen helpen. Denk hierbij aan satellietbeelden die een overstroming in kaart kunnen brengen, of een satelliet om verkiezingen beter te kunnen monitoren.
Dure wetenschap
Voorts werden satellieten al ingezet in de strijd tegen de terreurgroep Boko Haram. In 2014 gebruikte Nigeria zijn SatX om het bewegingspatroon van de terroristische groep te achterhalen en de 273 ontvoerde meisjes terug te vinden. Al heeft deze technologie ook zijn beperkingen, meldt Tech Insider. ‘De exacte locatie van de meisjes bepalen is erg moeilijk, aangezien de satelliet “maar” een resolutie heeft van 2,5 meter.’
Personen traceren is misschien moeilijk, wat door deze technologie wel mogelijk is, is de de verandering van locaties helder in beeld brengen, zoals Amnesty International deed. De mensenrechtenorganisatie leverde zo het onbetwistbare en schokkende bewijs van de omvang van de gruwelijke aanval die de milities van Boko Haram op de steden Baga en Doron Baga uitvoerden.
En ook andere Sub-Saharaanse landen blijven niet achter. Recent startten Ghana en Kenia met ruimtevaartprogramma’s, net als Angola. Een gemeenschappelijke factor die alle landen verbindt, is ambitie. Maar helaas is astronomie een enorm dure wetenschap. En voor de meeste Afrikaanse landen wringt daar voorlopig nog het schoentje.
Afrika voorbij de clichés
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
