‘Britse vrouwen zitten niet te wachten op meer straatlantaarns en agenten, schrijft Lia Van Bekhoven vanuit Londen over de reacties op de moord op de 33 jarige Sarah Everard. ‘Waar we wel bij gebaat zijn is een goed gesprek over de reden voor al die boosheid.’
Zeker is dat de moord op de 33-jarige Sarah Everard eerder deze maand in Londen, een nationale snaar raakte. Mainstream- en sociale media explodeerden onder bedroefde maar vooral boze reacties nadat haar lichaam gevonden was. Duizenden togen de straat op en de onvermijdelijke wake was indrukwekkend. Maar of het een moment is als #MeToo of #BlackLivesMatter?
Everard verdween op 3 maart nadat ze bij een vriendin gegeten had in het Zuid-Londense Clapham. De daarop volgende dagen verschenen posters in de buurt met: ‘Vermist: Alsjeblieft Help Onze Lieve Vriendin Sarah Everard’. Een week later werd ze dood aangetroffen, achter een ongebruikte golfbaan in de buurt van de havenstad Dover. De politie gelooft dat ze ontvoerd werd terwijl ze ’s avonds naar huis liep door een druk bewoonde, goed verlichte buurt. Een agent van de Londense politie is in staat van beschuldiging gesteld.
Afgelopen week maakte duidelijk hoe normaal het voor vrouwen is om zich niet veilig te voelen.
De moord op Everard is volgens sommigen een keerpunt in Groot-Brittannië. Zeker is dat het de aanzet werd voor een woedend debat over mannelijk geweld. Duizenden vrouwen deelden hun ervaringen op sociale media. Ze schreven over hoe gewoon het was om lastig gevallen te worden op straat. De knoop in de maag bij het vermoeden gevolgd te worden. Het haastig zoeken in de tas naar de huissleutels. Het doen alsof je aan het telefoneren bent, om een achtervolger te weren. En van genegeerd te worden door de politie. Volgens een rapport van United Nations Women vorige week wordt 97% van meisjes en vrouwen in het VK tussen de 18 en 24 seksueel lastig gevallen. Een elastische definitie overigens die varieert van het fluiten naar vrouwen op straat tot verkrachting.
De stemming werd er niet kalmer op met een officiële waarschuwing aan vrouwen voorzichtig te zijn alleen de deur uit te gaan. ‘Lopen is een van de weinige dingen die we mogen doen in de lockdown’, zei een vriendin. ‘Waarom moeten wij vrouwen voorzichtig zijn? Waarom wordt mannen niet gevraagd binnen te blijven?’ ‘Ik ben het spuugzat voortdurend op te moeten letten’, zei een ander. ‘Waar mogelijk taxi’s te nemen. Geen hoofdtelefoons op te hebben bij hardlopen. Nergens in het donker alleen heen te gaan’. Een parlementariër stelde de ‘niet helemaal serieuze’ maatregel voor om een avondklok in te stellen voor mannen.
Een wake vorige week werd afgezegd omdat het de covidmaatregelen doorkruiste. Desondanks stroomden de hele dag honderden vrouwen, waaronder Kate Middleton, vrouw van prins William, zich naar het park in Clapham om bij de kiosk bloemen neer te leggen, solidariteit te tonen ‘en onze openbare ruimte te hernemen’. De politie greep in, en beelden van agenten die vrouwen op straat liggend de handboeien omdeden vlogen alle journaals over.
Als de afgelopen week een ding duidelijk maakte, is het hoe normaal het is voor vrouwen zich buiten niet veilig te voelen. En binnen vaak ook niet. Ieder jaar op internationale vrouwendag leest de Britse parlementariër Jess Philips een lijst namen voor van vrouwen en meisjes die de afgelopen twaalf maanden gedood zijn. Het duurde vier minuten voordat ze bij het einde van de lijst met 118 namen was. ‘We hebben dode vrouwen geaccepteerd als onderdeel van ons dagelijks leven’, zei Philips. ‘Vermoorde vrouwen zijn gewoon’.
Wat niet gewoon is, is arrestatie en vervolging van de daders. Het ministerie van Justitie schat dat in Engeland en Wales 85.000 vrouwen jaarlijks verkracht worden. Maar terwijl dat aantal steeg, daalden de arrestaties. Het afgelopen jaar werd 1.4% van verdachten in staat van beschuldiging gesteld. Soms duurt het drie jaar voordat een zaak voorkomt. Engelands hooggerechtshoven kampen met geldtekort en zitten met 50.000 achterstallige zaken. De indruk bij degenen die aangifte doen is dat verkrachting genormaliseerd is. ‘Het is geen misdaad meer’, zei een anoniem slachtoffer.
Intussen ging, tijdens de wake en betogingen, bij bestuurders in Londen een licht op. Wat vrouwen nodig hadden, meende de regering, was meer bescherming. Het plan was om links en rechts agenten in burger te stationeren in bars en nightclubs. Tegelijkertijd zou er betere straatverlichting komen en meer gesloten circuit camera’s. Johnsons regering had de plank niet harder mis kunnen slaan. Meer agenten is het laatste wat we willen, was de reactie. We willen geen politie in nachtclubs maar agenten op het bureau die vrouwen serieus te nemen als ze hun beklag doen over aanranding.
Ik geloof niet dat de Britten en een kwart van de vrouwen die wereldwijd slachtoffer zijn van seksueel geweld (cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie) staan te springen om meer straatlantaarns. Waar we wel bij gebaat zijn is een goed gesprek over de reden voor al die boosheid. Iets waarvan ik me herinner dat we dat ergens rond 1970 ook hadden. Toen leek dat trouwens eveneens een keerpunt te zijn…
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier