‘Actie, verandering en kracht: Donald Trump is populairder dan hij ooit was’

Donald Trump dendert als een bulldozer door Washington — en bijna de helft van de Amerikanen juicht hem toe. Dat zegt minder over hun domheid dan over hun diepe verlangen naar actie, schrijft Robbert de Witt (EW).

Gelukkig wordt Maarten van Rossem zelden nog uitgenodigd voor talkshows om zijn platte gemopper over de Verenigde Staten de wereld in te slingeren. Een van zijn stokpaardjes was hoe stupide de helft van de Amerikanen is omdat ze op een Republikein stemmen.

Maar Amerikanen worden natuurlijk niet dommer geboren dan Europeanen, en het Amerikaanse onderwijs is ook niet significant slechter dan het onderwijs in Europa. Ze hebben in elk geval meer topuniversiteiten.

Amerikanen als ‘dom’ beschouwen, getuigt niet zozeer van wijsheid als wel van geestelijke luiheid: dan hoef je immers niet te zoeken naar een verklaring waaróm Amerikanen anders aankijken tegen veel zaken.

De waanzinnige achtbaanrit van Donald Trump

Bijvoorbeeld waarom zovele Ame­rikanen eigenlijk best tevreden zijn met de eerste weken van Donald Trumps tweede termijn als president van het land. Want dat strookt totaal niet met hoe de rest van de wereld ertegenaan kijkt.

Wie vraagt zich niet af waar deze waanzinnige achtbaanrit in vredesnaam eindigt? En wie vreest niet dat het land onder onze ogen verandert in een dictatuur?

In sneltreinvaart richting de afgrond

Die vrees leeft natuurlijk net zo goed in Amerika, waar ongeveer de helft van de bevolking ook met verbijstering kijkt naar de vloedgolf aan decreten vanuit het Witte Huis.

Naar de dreigementen tegen rechters, naar vonnissen die gewoon worden genegeerd. Naar de massadeportaties van illegale immigranten, de massaontslagen van ambtenaren, de massale gratieverleningen aan veroordeelde Capitool-bestormers.

En naar het opblazen van de internationale orde, waarbij oude bondgenoten worden beschimpt en met dictators zoete broodjes worden gebakken. En dat alles in slechts acht weken tijd!

Toch is men enthousiast

De verbijstering over dit alles laat zich moeilijk rijmen met het enthousiasme dat er tegelijkertijd wel degelijk is in de Verenigde Staten.

Niet eerder kreeg Donald Trump zoveel waardering van zijn landgenoten. Volgens verschillende peilingen vindt 47 procent van de Amerikanen dat Trump gewoon goed bezig is. Okay, dat is nog niet de helft van de bevolking, en iedere andere Amerikaanse president scoorde de afgelopen eeuw hoger, maar het is hoe dan ook verbazingwekkend veel.

Een deel van de verklaring is dat Trump als een gorilla door de porseleinkast gaat en kwesties aanpakt die in de ogen van veel Amerikanen al lang hadden moeten zijn aangepakt. Eindelijk, er gebeurt iets!

Donald Trump positief in peilingen

Zo blijkt uit een peiling van het betrouwbare RealClearPolitics dat het dichtgooien van de zuidgrens en het uitzetten van illegale immigranten als zeer positief worden gezien.

Het opheffen van USAID (de Amerikaanse ontwikkelingshulp) en groen licht voor olie- en gaswinning krijgen ook een duimpje omhoog. Net als het snoeien in de overheidsinstanties – uitgevoerd door zijn met kettingzaag gewapende partner Elon Musk.

Veel meer dan in Europa leeft in Amerika namelijk de overtuiging dat de overheid niet je vriend is, maar je vijand. En dat die overheid een Rupsje Nooitgenoeg is, die door opeenvolgende presidenten werd gevoed. Dat ook nuttige overheidsdiensten verdwijnen, zullen velen pas op langere termijn merken.

‘Change, Action and Strenght’

Katty Kay, de Britse Amerika-kenner die met de voormalige Trump-medewerker Anthony Scaramucci de geweldige podcast The Rest is Politics US heeft, vermoedt dat de hoge waardering komt door wat zij ‘CAS’ noemt.

Voor zijn aanhangers staat Trump voor ‘Change, Action and Strength’ – verandering, actie en kracht. In dit opzicht lijken die zogenaamd domme Trump-aanhangers juist op veel Europese kiezers.

Die stemmen ook op steeds radicalere partijen in de hoop op verandering en actie. Maar zoals ook de PVV van Geert Wilders merkt, is de werkelijkheid stroperig: coalitiepartijen, ambtenaren, rechters, verdragen en procedures houden de beloofde verandering en actie tegen.

Donald Trump kan ongehinderd zijn koers varen

De Amerikaanse president heeft veel meer speelruimte – dankzij een meerderheid in het Congres en omdat Trump regeert per decreet. De helft van het land waardeert dus het feit dat er überhaupt zoveel gebeurt in amper twee maanden.

Daarin ligt overigens tegelijk de teleurstelling al besloten: als de economische bijwerkingen van Trumps handelsoorlog duidelijk worden, als de ondermijning van de rechterlijke macht ook in het nadeel van de individuele burger blijkt uit te vallen en als de Verenigde Staten zelf nog eens een bondgenoot nodig hebben.

De pijn komt op de langere termijn.