Aanslag Orlando: wat we weten over de schutter
Omar Seddiqi Mateen, een 29-jarige veiligheidsagent die in New York werd geboren en die in Florida werkte, eiste in telefoongesprekken met politie de verantwoordelijkheid voor de aanslag op. Wie is hij?
Omar Seddiqi Mateen is in New York geboren. Zijn ouders migreerden uit Afghanistan naar de VS. Hij verhuist met zijn ouders van New York naar Florida, waar hij een diploma wetenschappen behaalt aan een plaatselijke hogeschool.
Hij werkt sinds 2007 als veiligheidsagent voor een bewakingsfirma uit Fort Pierce, een stadje op een kleine twee uur rijden van Orlando.
The Washington Post beschrijft een gewelddadig eerste huwelijk. De ex-vrouw getuigt anoniem over een huwelijk dat in 2009 werd afgesloten en dat slechts enkele maanden standhield. De vrouw omschrijft Mateen als “emotioneel labiel”, en als niet bijzonder religieus – eerder geïnteresseerd in de gymzaal dan in de moskee. Mateen werd volgens in de periode dat ze gehuwd waren onder meer ingeschakeld als bewaker in een detentiecentrum voor minderjarigen. Later, tijdens een persconferentie, zegt ze dat hij wel praktiserend was.
Suspect identified as Omar Mateen, 29. An American citizen born in New York. @FBI first became aware of him in 2013 pic.twitter.com/gt18lhTM4G
— Orlando Police (@OrlandoPolice) June 12, 2016
Ze wordt uit het huwelijk ‘gered’ door haar ouders, die haar na geweldpleging door Mateen weghalen uit het huis in Fort Pierce. Dat huis is eigendom van de ouders van Mateen. Ze vermoedt, zegt ze, dat hij bipolair is.
In 2011 is de scheiding officieel.
Twee FBI-onderzoeken
Minstens in 2013 is Mateen wel geïnteresseerd geraakt in politiek en religie. Werkmakkers klagen erover dat hij “opruiend commentaar geeft dat wijst op een mogelijk terreurverband”. Het FBI onderzoekt deze verklaringen, onderzoekt of Mateen inderdaad sympathie betoonde voor terreuraanslagen of gewelddadige bewegingen, of hij contacten had met tereurbewegingen; Hijzelf wordt twee keer ondervraagd, maar het FBI vindt geen afdoend bewijs.
In 2014 volgt een tweede onderzoek. Het FBI ontdekt dat er contact geweest is tussen Mateen en een Amerikaanse zelfmoordterrorist, Moner Abu Salha, ook afkomstig uit Florida. Abu Salha werd gerekruteerd door Al-Qaeda en maakte bij zijn zelfmoordaanslag in Syrië 30 dodelijke slachtoffers.
Moner Mohammad Abu-Salha: U.S. suicide bomber tried to recruit local friends to radical cause http://t.co/Ug9ORxG6un
— NEWZFOX (@NEWZFOX) August 29, 2014
Mateen zou hem gecontacteerd hebben, maar, aldus een FBI-woordvoerder, “we bepaalden dat het contact minimaal was en dat het geen substantiële relatie betrof en dat hij op dat moment geen bedreiging vormde”.
Dat het FBI tot twee keer toe geen reden vindt om op te treden, maakt dat Mateen zijn wapenvergunning behoudt. “De voorbije week of zo” koopt hij volkomen legaal twee wapens waarmee hij zijn aanslag pleegt. En hij blijft als bewaker werken. Volgens plaatselijke bronnen wordt hij onder meer ingezet in een rechtszaal, waar hij de metaaldetector bedient.
‘Homohaat’
Volgens zijn vader toont Mateen eerder homohaat dan religieus extremisme.
De vader verwijst op tv-zender NBC naar een incident dat niet gedateerd wordt maar dat recent gebeurd zou zijn, en waarbij een andere echtgenote van Mateen ter sprake komt.
“Dit had niets te maken met religie”, aldus de vader. “We waren in Miami, Bayside, mensen speelden muziek. En hij zag hoe twee mannen mekaar zoenden in het zicht van zijn vrouw en kind, en hij werd bijzonder kwaad. Ze kusten elkaar en raakten mekaar aan en hij zei: ‘Kijk naar hen. Dat doen ze voor de ogen van mijn zoon’. We gingen naar het toilet en daar waren mannen die mekaar zoenden”.
Zaterdag trekt Mateen in een gehuurde auto naar nachtclub Pulse in Orlando. In de nacht van zaterdag op zondag belt Mateen enkele keren het noodnummer, 911, en krijgt zo contact met de politie. Volgens sommige bronnen doet hij dat voor hij zijn aanslag begint, volgens CNN 20 minuten na het begin van de aanslag, FBI en politie suggereren dat er meerdere gesprekken geweest zijn.
Het FBI geeft geen details over de inhoud van deze gesprekken behalve dat Mateen “in het algemeen” zijn steun aan Islamitische Staat toezegde. Volgens enkele Amerikaanse media uit hij ook zijn bewondering voor de broers Tsaernev, die drie jaar geleden de aanslag tegen de marathon van Boston pleegden.
Mateen stapt enkele minuten na 2 uur de nachtclub in. Er zijn nog 300 tot 350 mensen aanwezig in een relatief kleine nachtclub.
Nadat hij tientallen nachtclubbezoekers heeft gedood en urenlang een aantal anderen gegijzeld heeft, komt Mateen rond vijf uur in de ochtend om het leven bij een vuurgevecht met 11 agenten.
Voorlopige balans: 50 doden en 53 gewonden, van wie sommigen in levensgevaar zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier