Op 3 februari 1962 ondertekende president John F. Kennedy het embargo op alle handel met Cuba. Hij hoopte dat deze maatregel tot honger en wanhoop zou leiden bij de Cubaanse bevolking, waardoor ze Castro’s regime de rug zouden toekeren. Zestig jaar later blijft de Cubaanse Revolutie echter overeind. En net zozeer het economische embargo. Het is de langste strafmaatregel die een land ooit opgelegd kreeg. Knack sprak erover met de Cubaanse ambassadeur voor België en de Europese Unie Yaira Jiménez Roig.
Wat betekent het zestigjarig embargo voor Cuba?
YAIRA JIMÉNEZ ROIG: Dat embargo gaat voor de Cubaanse bevolking veel verder dan louter economische sancties. Al zes decennia lang, van president Kennedy tot president Biden, blokkeert economische en militaire grootmacht Verenigde Staten het eiland Cuba. Het zijn de politici en administraties van de Verenigde Staten die ons verstikken. We verliezen niet alleen miljarden dollars bij economische transacties, maar het belemmert ons ook om onze kennis en technologie verder te kunnen ontwikkelen. Dat heeft implicaties op het sociaal beleid in Cuba. Het economisch embargo heeft rechtstreeks invloed op alle gezinnen in Cuba. Wij vinden dat crimineel. Daarom pleiten we voor een beschaafd overleg tussen de VS en Cuba om tot oplossingen te komen. Ondertussen zijn de meeste Cubanen onder dat embargo geboren. We spreken al minstens over drie tot vier generaties. De beslissing om dat embargo in stand te houden, is louter die van de VS. Dat gaat in tegen het internationaal recht. Al twintig jaar ondersteunt een meerderheid van de landen verbonden aan de Verenigde Naties ons en heeft een meerderheid van de landen op verschillende VN-toppen tegen het economisch embargo gestemd.
Blijft de schade beperkt tot de handel tussen Cuba en de VS of beschadigt het embargo ook de handel met andere landen?
JIMÉNEZ: Helaas beperkt het ook andere landen die handel willen drijven of hun kennis willen delen met Cuba. Zo heeft de bank ING enkele weken geleden nog een geldtransactie geblokkeerd van Nederlanders die Cubanen wilden ondersteunen via een economische gift. Ook bij Franse banken zien we dat soort praktijken regelmatig. Het is voor Europese bedrijven zeer moeilijk om handel te drijven met Cuba, doordat de VS geldtransacties tegenhoudt. Het is een zeer wreed en agressief beleid dat de belangen en de ontwikkeling van Cuba aantast.
Niet alleen het virus, maar ook het embargo doodt Cubanen.
President Biden sprak tijdens de verkiezingscampagne verzoenende woorden ten aanzien van Cuba. Heeft hij in Cuba het Trump-tijdperk kunnen doen vergeten?
JIMÉNEZ: Trump heeft tijdens zijn administratie 243 bijkomende beslissingen en maatregelen genomen tegen Cuba. Verschillende van die maatregelen hebben ons enorm hard getroffen tijdens de covidpandemie. Niet alleen het virus, maar ook het embargo doodt Cubanen. Het laat ons niet toe om te ademen. We hadden gehoopt dat als Biden verkozen zou worden, we in betere omstandigheden zouden leven, maar dat is niet het geval. Alle maatregelen die Trump heeft genomen gelden nog steeds. Enkele van de zeer zware maatregelen is dat Cubanen die in het buitenland wonen geen geld meer naar hun familieleden mogen opsturen. Die maatregelen zorgen er ook voor dat Amerikanen niet rechtstreeks naar Cuba mogen reizen en dat er geen internationale cruiseschepen vanuit de VS in Cuba kunnen aanmeren. Bovendien worden alle transacties die Cuba met andere landen doet, haast op chirurgischewijze geanalyseerd. In vele gevallen blokkeert de VS de geldtransactie. Dat treft dan ook alle sectoren van ons land: de financiële sector, toerisme, voedsel, onderwijs, maar ook kunst.
Toch slaagde Cuba erin zelf covidvaccins te ontwikkelen.
JIMÉNEZ: Op dit moment heeft Cuba drie vaccins, namelijk Soberana 2, Soberana Plus en Abdala. We hebben die vaccins kunnen produceren dankzij onze kennis en technologie, maar door het economische embargo was het niet gemakkelijk om aan basismaterialen te geraken. Ook onze internationale samenwerking en uitwisseling wordt door het embargo belemmerd. Toch willen we geen narratief brengen waarmee we ons als Cubanen als slachtoffers zien. In tegendeel. Het economische embargo creëert ook problemen voor burgers in de Verenigde Staten en elders in de wereld. We hebben in Cuba altijd geïnvesteerd in onderwijs en gezondheidszorg. Dat maakt dat wij enkele belangrijke medicijnen hebben kunnen ontwikkelen die onder andere kanker, diabetes, alzheimer en parkinson kunnen bestrijden. Biotechnologie is sterk ontwikkeld in Cuba. Zonder het embargo zouden we meer mensen ter wereld kunnen helpen.
Cubanen die in het buitenland wonen, mogen geen geld meer naar hun familieleden opsturen.
Hoe is Cuba erin geslaagd om zestig jaar lang de gevolgen van het economische embargo te overleven?
JIMÉNEZ: Wij komen op voor ons zelfbeschikkingsrecht en waardigheid. Cubanen verdedigen zich met alle kracht die ze hebben. De Amerikaanse overheid hoopte dat ze door armoe te zaaien in Cuba, het systeem van onderuit zouden kunnen omverwerpen. Ze hebben er nooit rekening mee gehouden dat de Cubaanse Revolutie door een meerderheid van de Cubanen zou worden gesteund. Het is de Cubaanse bevolking zelf die beslist over ons gezondheidssysteem, politiek en economisch systeem. We willen het land opbouwen waar de Cubaanse bevolking van heeft gedroomd. Met ons eigen geld en eigen werk. De Verenigde Staten moeten ons niet opleggen hoe wij ons organiseren.
De laatste weken lijkt de koude oorlog weer actueel. De Russische minister van defensie Sergej Sjojgoe heeft aangekondigd dat Rusland bereid is om in Nicaragua, Venezuela en Cuba militaire basissen op te richten. Zijn er op dit moment al Russische militairen aanwezig in Cuba?
JIMÉNEZ: Wij respecteren de verklaringen van Sergej Sjojgoe. Het is voor niemand een geheim dat Rusland en Cuba zeer goede internationale relaties hebben. Maar de officiële communicatie van de Cubaanse regering luidt dat er in Cuba noch Russische soldaten noch Russische basissen zijn. Wat wel in Cuba aanwezig is, is de Amerikaanse militaire basis van Guantanamo. Al jaren vragen we aan de VS om dat territorium terug te geven aan Cuba. In de gevangenis van Guantanamo zitten minderjarigen die door de VS ontvoerd zijn, gearresteerd werden, voor een militaire rechtbank moeten verschijnen en geen recht hebben op bijstand van een advocaat. Er vinden daar ook folteringen plaats. De Verenigde Staten permitteert zich om op ons grondgebied mensenrechten zwaar te schenden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
