Welke politieke criteria hanteren VRT en De Standaard voor hun Stemtest?

De Piratenpartij vraagt de VRT en De Standaard om verheldering bij de criteria die zij hanteerden om de Ppartij niet op te nemen in de Stemtest.

Geachte

Wij vernamen in de pers dat de VRT de Piratenpartij niet opgenomen heeft in de Stemtest. Wij zouden graag van u horen op basis van welke criteria dit besloten werd.

Wij zijn absolute voorstanders van een Openbare Omroep die ten volle zijn democratische publieke rol wil spelen, zoals bepaald in het Mediadecreet en in de Missie van de VRT:

‘De VRT draagt via de programma’s bij tot een onafhankelijke, objectieve en pluralistische opinievorming in Vlaanderen.’ (Mediadecreet)

‘Alle informatieve programmaonderdelen worden in een geest van politieke en ideologische onpartijdigheid verzorgd.’ (Mediadecreet)

‘De VRT wil bijdragen aan een warme maatschappij die beweegt en vooruitgaat, waar burgers nog beter geïnformeerd zijn en mee zijn met de veranderingen in de wereld en de media.’ (Missie VRT)

Maar een ‘objectieve en pluralistische opinievorming’ is maar mogelijk als ook nieuwe stemmen in het publieke debat gehoord worden. De Piratenpartij is een jonge partij met vernieuwende ideeën. Wij zijn de enige partij die zich afzet tegen het heersende economische discours, die pleit voor duurzame groei, voor welzijn boven welvaart, die ijvert voor een gewaarborgd basisinkomen, die eist dat de macht van de staat en van de vrije markt gedecentraliseerd wordt, die pleit voor een open democratie, enz.

De openbare omroep wil er voor zorgen dat ‘burgers nog beter geïnformeerd zijn en mee zijn met de veranderingen in de wereld en de media’. Wel, de Piratenpartij is de eerste globale politieke beweging van na de digitale revolutie. Wij zijn de enige partij met uitgewerkte voorstellen over onder andere digitale burgerrechten, over privacy en transparantie, over het gebruik van de nieuwe media voor de versterking van onze democratie (zie ons programma in bijlage). Dat zijn duidelijke inhoudelijke criteria die op een aantoonbare wijze nieuwe thema’s in het publieke debat introduceren.

Spijtig genoeg leven we in een cultuur die geneigd is om maatschappelijke en politieke verantwoordelijkheden te ontlopen door zich weg te steken achter zogenaamd ‘objectieve’ en ‘kwantificeerbare’ criteria. De ‘objectieve’ criteria die de makers van de stemtest hanteren zijn daarenboven erg rekbaar. Zo geven de makers zelf toe dat hun criteria voortdurend veranderen: ‘Het klopt dat de PvdA+ in 2007 wel eenmalig in de Stemtest was opgenomen. Maar in 2003, 2004 en 2009 was dat niet het geval. Ook de kartelpartners (N-VA en Spirit) van grote partijen hebben we in het verleden soms opgenomen’. (Prof. Walgrave en Prof. Rihoux, De Morgen, 6/3/14) Maar ‘gelukkig hebben we geleerd van de fouten uit het verleden. De selectie in 2014 is gebaseerd op het meest transparante en objectieve criterium dat we ooit hanteerden’. (De Morgen 6/3/14) Dat criterium bestaat er in ‘om partijen zonder zetels en partijen die niet overal opkomen niet in de Stemtest op te nemen. Dat criterium is objectief, makkelijk waarneembaar, en duidelijk,’ beweren Walgrave en Rihoux.

Is dat zo? In mei vallen de verkiezingen voor het Vlaams, het Federaal en het Europees parlement samen. De verkiezingen gaan inhoudelijk dus over Vlaanderen, België én Europa. De Piratenpartij is de enige internationale politieke partij met afdelingen in meer dan 60 landen, waaronder alle Europese lidstaten. In het Europees parlement hebben wij twee zetels, dat is een zetel meer dan de N-VA bijvoorbeeld. Als de makers van de test niet Europa maar Vlaanderen of België als uitgangspunt nemen, dan lijkt ons dat geen ‘objectieve’, maar eerder een ‘politieke’ keuze. Een keuze die te maken heeft met subjectieve opvattingen over het belang van een cultuurgemeenschap, van een natiestaat of van Europees burgerschap.

Bovendien is het criterium ‘partijen die overal opkomen’ helemaal niet makkelijk waarneembaar en duidelijk. De laatste lijsten worden pas ingediend op 27 april. Hoe weten Walgrave en Rihoux dan al op 6 maart welke partijen dat zullen zijn? Daarenboven stellen we ‘duidelijk en makkelijk waarneembaar’ vast dat de Piratenpartij wel degelijk voldoet aan het criterium van Walgrave en Rihoux: we hebben verkozenen in het Europees parlement, en het is openlijk onze intentie om overal in Vlaanderen en Brussel op te komen.

Dit alles geeft ons de indruk dat de VRT steeds wisselende politieke criteria hanteert bij het opstellen van de Stemtest. We zouden van u dan ook graag vernemen waarop die gebaseerd zijn.

Alvast bedankt,

Sarah Van Liefferinge

Woordvoerster Piratenpartij