‘We moeten de roeptoeterpolitici op hun verantwoordelijkheid blijven wijzen’

De Vlaamse en federale regeringsleiders overtroeven elkaar met het aankondigen van versoepelingen van coronamaatregelen. Terwijl het virus nog lang niet is bedwongen en velen nog wachten op de eerste prik.

De voluntaristische aankondigingspolitiek heeft de bovenhand gekregen op het wetenschappelijk onderbouwd bestrijden van het coronavirus. Dat is de conclusie na het wedstrijdje ‘om het snelst verregaande versoepelingen aankondigen’, dat minister-president Jan Jambon (N-VA) en premier Alexander De Croo (Open VLD) afgelopen weekend hielden. Zonder rekening te houden met de adviezen van virologen en ander experten.

Nu de terrasjes en de scholen de voorbije dagen heropenden, ziet Jambon in juli opnieuw evenementen in de openlucht met 5000 en in augustus zelfs 10.000 bezoekers gebeuren. Voor indooractiviteiten spreekt hij van respectievelijk 3000 en 4500 toeschouwers. Vanaf 1 augustus wenst hij de volledige herneming van sportcompetities, winkelen, werk en een fikse uitbreiding van knuffelcontacten – tot zelfs het wegvallen van dat concept. De Croo verklaarde dat het in de tweede helft van de zomer mogelijk moet zijn om enkele grotere festivals te organiseren.

Nochtans zijn de coronacijfers niet goed: ons land telt 3000 besmettingen per dag, 2175 mensen liggen in het ziekenhuis, van wie 700 op intensieve zorg. Er sterven gemiddeld elke dag 36 mensen aan corona. Dat is 250 per week. We kijken er niet meer van op. En ja, die cijfers dalen, maar ze dalen trager. In sommige provincies is zelfs sprake van een lichte toename van het aantal besmettingen.

Natuurlijk wordt er volop gevaccineerd, maar nog geen kwart van de bevolking heeft een eerste prik gehad, nog geen 10 procent is volledig gevaccineerd. Ook lang niet alle 60-plussers zijn al uitgenodigd voor hun eerste spuit. Volgens laatjevaccineren.be zal een zestigjarige volgende week gevraagd worden om zich rond 31 mei een eerste keer te laten prikken. De tweede inenting volgt dan op 28 juni (Moderna), 5 juli (met Pfizer) of 23 augustus (AstraZeneca). Dat wil zeggen dat onze regeringsleiders al verregaande versoepelingen willen invoeren nog voor een groot deel van de bevolking de kans had om zich volledig te laten vaccineren.

Bovendien verloopt de vaccinatie niet overal even goed. Brussel en Wallonië blijven achter. Dat is duidelijk als je de vaccinatie per leeftijd bekijkt: van de 65- tot 74-jarigen, bijvoorbeeld, kreeg in Vlaanderen 94 procent een eerste prik, in Wallonië 80 procent en Brussel 72 procent. Daarnaast is het uitkijken voor mutaties van het virus, zoals de Indiase variant die nu opgang maakt, en of de vaccins daartegen even doeltreffend zijn. Het is ook afwachten welke impact de heropening van terrassen en scholen zal hebben op de besmettingscijfers. Dat alles zou tot voorzichtigheid moeten uitnodigen, maar niet zo voor onze regeringsleiders.

Ooit werden drie cijfers genoemd alvorens er van versoepelen sprake kon zijn. Het aantal nieuwe besmettingen per dag moest lager zijn dan 800. Het aantal nieuwe ziekenhuisopnames per dag moest minder dan 75 bedragen. De positiviteitsratio moest onder de 3 procent liggen of eenvoudiger geformuleerd: maximaal 1 staal op de 33 mocht positief zijn. We halen deze cijfers in de verste verte nog niet: er zijn vandaag 3000 besmettingen per dag, gemiddeld belanden elke dag 160 mensen in het ziekenhuis met corona en de positiviteitsratio is nu 6,6 procent. Niemand spreekt nog van deze doelstellingen.

In april werden versoepelingen in het vooruitzicht gesteld als 7 op de 10 65-plussers een eerste prik zouden hebben gehad – van de rest van de bevolking was geen sprake. En er mochten maximaal 500 coronapatiënten op intensieve zorg liggen.

Allerlei versoepelingen aankondigen, zoals Jambon en De Croo deden, is veel makkelijker dan een goed beleid voeren. Beter zouden ze nu in alle stilte alles goed voorbereiden voor als straks de samenleving weer echt opengaat. Want het gestuntel over de plexiglasschermen bij het heropenen van de terrassen, waarover pas te elfder ure enige duidelijkheid kwam, illustreert de nonchalance waarmee onze politici in het coronadossier te werk gaan. Dat was bij aanvang zo, denk aan de mondmaskers, en het is vandaag nog altijd het geval.

De grote les? We kunnen het best voor onszelf zorgen tijdens de grootste gezondheidscrisis in meer dan een eeuw en onze contacten beperken, afstand houden, een mondmasker dragen, telewerken, goed ventileren enzovoort. En de roeptoeterpolitici op hun verantwoordelijkheid blijven wijzen.