‘We kunnen nooit alle drama’s voorkomen’

Drie vragen aan Chris De Stoop over parallellen tussen gezinsdrama’s en de moorden van Kim De Gelder.

De aangrijpende getuigenissen van de kinderverzorgsters van Fabeltjesland tijdens het assisenproces tegen Kim De Gelder doen stilstaan bij De Gelder heeft aangericht. Kim De Gelder koos zijn slachtoffers willekeurig uit. Men heeft echter meer kans om slachtoffer te worden van moord binnen de familie, bij een zogeheten gezinsdrama bijvoorbeeld. Knack-redacteur Chris De Stoop schreef een boek over een gezinsdrama, ‘Moedermoord‘. Drie vragen aan Chris De Stoop over mogelijke parallellen tussen gezinsdrama’s en de moorden van Kim De Gelder.

Ziet u overeenkomsten tussen de zaak Kim De Gelder en gezinsdrama’s?

Chris De Stoop: “De overeenkomst lijkt mij dat de meeste daders van familiedrama’s kampen met psychische problemen, en dat geldt uiteraard ook voor Kim De Gelder. Ik ken zijn dossier niet, tenzij uit de kranten, maar hij is natuurlijk gestoord. Zeker in de laatste fase handelen dergelijke moordenaars in een staat van bewustzijnsvernauwing, een soort tunnelvisie. Het zijn vaak binnenvetters die alles opkroppen en hun emoties niet kunnen uiten. Volgens experts gaat het ook meestal om mensen die hechtingsproblemen in hun kinderjaren hadden.”

Wat drijft of triggert mensen als Kim De Gelder?

Chris De Stoop: “Dat is natuurlijk de moeilijkste vraag. De meeste familiedrama’s gebeuren uit altruïsme, hoe gek dat ook klinkt. Ze denken dat ze hun kinderen moeten beschermen tegen een ellendig leven. Ze doden hen als het ware uit liefde of bezorgdheid. Terwijl massamoordenaars zoals Kim De Gelder, en dolle schutters zoals in Amerika, zich vooral willen wreken, willen ’terugslaan’. Wat wel vaak gemeenschappelijk is, is dat het om een soort verlengde zelfmoord gaat. De daders willen op de eerste plaats zelf uit het leven stappen, en in de tweede fase besluiten ze anderen ‘mee te nemen’, of het nu uit liefde of uit wraak is. Maar ik lees dat Kim De Gelder na zijn moorden helemaal geen zelfmoord probeerde te plegen. Wel heeft hij blijkbaar vroeger nog vergeefse pogingen ondernomen.”

Kunnen daders op voorhand als dusdanig herkend en dus gestopt worden?

Chris De Stoop: “Men moet er op zijn minst meer alert voor zijn. Je zult nooit alle drama’s kunnen voorkomen, maar toch een aantal. Vaak geven de daders op voorhand signalen, zelfs tegenover hulpverleners, maar die worden niet opgemerkt of niet serieus genomen. Hulpverleners werken vaak ook naast elkaar. Er moeten meer middelen voor preventie komen. Sommige experts denken dat je met knipperlichtsystemen of checklists sommige risicogevallen tijdig kan opmerken. Als iemand bijvoorbeeld bij de dokter zegt dat hij depressief en suïcidaal is, zou de eerste vraag op de checklist moeten zijn: hoe zie je dan de toekomst voor je kinderen? En dan kan er nog ingegrepen worden, desnoods door een opname.”