Wat verandert er voor u? 7 (mogelijke) maatregelen van de nieuwe regering

We zullen niet alleen langer moeten werken, ook over verscheidene andere maatregelen die een impact op ons leven zullen hebben, zijn de onderhandelaars het grotendeels eens. Wat verandert er voor u mogelijk onder de nieuwe federale regering?

Meer dan vier maanden na de verkiezingen lijken de onderhandelaars voor een nieuwe federale regering (N-VA, CD&V, Open VLD en MR) eindelijk te zullen gaan landen. Na een hele maandagnamiddag en een hele nacht van onderhandelingen is het nog altijd wachten op een definitief regeerakkoord, maar de voorbije weken werd van een aantal concrete maatregelen al duidelijk dat ze er wellicht doorkomen. Onder het motto ‘Er is nergens een akkoord over zolang er geen akkoord is over alles’ is de volgende lijst tot nader order onder voorbehoud.

1. Langer werken

De onderhandelaars van N-VA, CD&V, Open VLD en MR zijn akkoord om de wettelijke pensioenleeftijd op te trekken naar 66 jaar in 2025 en naar 67 jaar in 2030. Er komen ook overgangsmaatregelen en een uitbreiding van het tijdskrediet voor zorg (lees meer). Voor de politiepensioenen zou ook een specifieke overgangsmaatregel uitgewerkt zijn, maar de details daarvan zijn nog niet bekend. Er komt ook een verruiming van het aanvullend pensioen en het onbeperkt bijverdienen wordt versoepeld.

2. Indexsprong

Bij de begrotingsdiscussies dringen N-VA, Open VLD en MR erop aan om de geplande automatische indexering van de lonen een keer over te slaan, zoals ook al in de jaren tachtig gebeurde. Het voordeel zou volledig naar de bedrijven gaan, wat zou neerkomen op een loonlastenverlaging van 2,4 miljard euro. CD&V eist echter compensaties en denkt aan een speculatietaks en een verhoging van de bankentaks. Om de christendemocraten over de streep te trekken, kan het zijn dat de indexsprong uiteindelijk toch wordt afgevoerd. Ook de vakbonden zijn als de dood voor een indexsprong. Specialisten zegden eerder al dat een indexsprong zinloos is als de negatieve inflatie zich doorzet.

3. Puntenrijbewijs

De invoering van het rijbewijs op punten werd al opgenomen in het Vlaamse regeerakkoord en ligt op tafel van de partijen die federaal onderhandelen voor de vorming van een coalitie. Vooral CD&V en N-VA zijn voorstander. De christendemocraten hebben een wetsvoorstel klaar, schrijft De Morgen. In grote lijnen komt het hierop neer: afhankelijk van de overtreding krijgt een autobestuurder een tot vier strafpunten. Wie de bovengrens bereikt – voor ervaren bestuurders acht punten, voor beginnende bestuurders zes – krijgt een rijverbod van drie maanden en een verplichte cursus. Daarna begint hij of zij met een schone lei. Wie daarna opnieuw de bovengrens bereikt, krijgt een zwaardere straf. Het principe van het puntenrijbewijs werd al in 1990 goedgekeurd, maar de uitvoering ervan bleef dode letter onder meer omdat de databanken van rijbewijzen en die van veroordelingen niet aan elkaar gekoppeld waren.

4. Minimale dienstverlening

De NMBS zal verplicht worden om in geval van stakingen een minimaal aantal treinen te laten rijden. In april reeds, toen de regering Di Rupo op haar laatste benen liep, werd de maatregel in de Senaatscommissie tegen de wil van de socialisten goedgekeurd door een wisselmeerderheid van MR, Open VLD, CD&V en N-VA – net de partijen die nu onderhandelen over een nieuwe federale regering. De spoorwegmaatschappij wacht op de definitieve teksten om commentaar te geven, de vakbonden reageerden al furieus en noemen het een ‘aanfluiting van het stakingsrecht’.

5. Tax-shift

Alle partijen die rond de tafel zitten, zijn voor een verschuiving van de belastingen. De belastingen op arbeid moeten naar beneden, zodat onze bedrijven de concurrentie met buitenlandse ondernemingen aankunnen. In ruil daarvoor moeten enkele andere belastingen omhoog. CD&V mikt daarbij op een btw-verhoging (belasting op consumptie) en/of een stijging van de accijnzen op onder andere tabak en diesel. Dat lijkt voor de andere partijen bespreekbaar. De vermogenswinstbelasting die CD&V wil, stuit echter op meer verzet, vooral dan bij de Vlaamse liberalen.

6. Kerncentrales langer open

N-VA, CD&V, Open VLD en MR kwamen overeen om de levensduur van de kerncentrales Doel I en Doel II te verlengen als de beschadigde reactoren in Doel III en Tihange II buiten gebruik blijven. De regering-Di Rupo had beslist om Doel I en II volgend jaar te sluiten, maar de centrumrechtste onderhandelaars willen ze 10 jaar langer openhouden en benadrukken de noodzaak om de bevoorrading van ons land structureel te verzekeren. De datum voor de volledige kernuitstap in 2025 blijft wel behouden. Het langer openhouden van Doel I en II, die in 1975 in gebruik werden genomen en tot de oudste van de wereld behoren, is volgens het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) technisch gezien haalbaar als Electrabel de nodige investeringen doet om dat mogelijk te maken. Groen en SP.A zijn niet te spreken over de beslissing van de onderhandelaars.

7. Gemeenschapsdienst

Wat het luik werkgelegenheid betreft, focussen de federale onderhandelaars op activering en flexibilisering. De onderhandelaars raakten het eens over de uitbreiding van het aantal toegestane overuren in de horeca van 180 naar 360 uren per jaar. Ook de ‘annualisering’ van de arbeidstijd – zodat de 38 uren per week kunnen worden gespreid – passeerde de revue. Bedoeling is ook dat langdurig werklozen twee halve dagen per week gemeenschapsdienst verrichten. Dat moet ervoor zorgen dat de werklozen voeling en betrokkenheid met de arbeidsmarkt houden. Ook zou sprake zijn van een integratietraject op de arbeidsmarkt van mensen met een invaliditeit. Aan de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen werd niets veranderd. De ontslagnemende regering besliste al de uitkeringen te doen afnemen in de tijd. De centrumrechtse onderhandelaars versterken die maatregel dus niet.