‘Educate your sons’ is een mantra geworden in de strijd tegen seksueel geweld. Maar zowel jongens als meisjes kunnen slachtoffer of dader worden. We moeten dus van jongs af met beiden praten over grenzen en hoe die te respecteren, vindt Julia Day (Sensoa).
Seksuele bewustwording begint al wanneer je kind heel jong is’, vertelt Julia Day, beleidsmedewerker bij Sensoa. ‘Naast “hoofd, schouders, knie en teen” is het belangrijk om ook de vagina en de penis te benoemen. Veel mensen hebben het over een “muisje” of een “fluitje”. Dat is alvast beter dan erover te zwijgen. Maar door correcte termen te gebruiken, haal je die lichaamsdelen uit de taboesfeer en leer je je kind om alles te benoemen, mocht er ooit iets misgaan. Daarnaast is het belangrijk om van jongs af het belang van grenzen en privacy te benadrukken. Je mag als ouder gerust zeggen dat je tijdens het douchen liever even alleen bent, maar je moet het ook respecteren als je kind dat wil. Door zoiets “flauw” te noemen, geef je onbewust de boodschap dat de grenzen van je kind niet belangrijk zijn. Ook als je kind weigert om oma een kus te geven, kun je samen op zoek naar een alternatief, zoals een high five. Zo respecteer je die grens, en blijft het toch beleefd.’
Denk maar aan de zaak-Bart De Pauw. Stel daar open vragen over: hoe zou jij reageren als iemand jou afwijst, terwijl jij wél zin hebt in meer?
Hoe kun je je kind leren om die grenzen bij anderen te respecteren?
Julia Day: Ook hier is het belangrijk om vanaf de vroegste kinderjaren te praten over emoties: hoe zie je dat iemand anders iets niet leuk vindt? Wat doe je als jouw vriendje niet met je wil spelen? Blijf je hem achtervolgen, of leer je zijn nee te aanvaarden? Pas later komt daar ook het seksuele aspect bij. Toen ik op de lagere school zat, werd op het schoolplein soms het spelletje ‘verkrachtertje’ gespeeld, waarbij we probeerden elkaar te vangen en te kussen. Op een gegeven moment trok een jongen mijn trui stuk. Daar is toen een gesprek over gevoerd. Hij moest me voortaan vragen of hij me mocht kussen. Dagenlang zei ik nee, tot hij zich erbij neerlegde. Een nee krijgen kan frustrerend zijn, en dat mag zeker erkend worden. Maar het blijft belangrijk dat die grens gerespecteerd wordt.
Hoe praat je erover met pubers?
Day: Probeer in een open, positieve sfeer te praten over seks. Iedereen moet leren omgaan met grenzen, maar dat hoeft niet tot trauma’s of geweld te lijden. Al is het wel belangrijk om ook over grensoverschrijdend gedrag te praten. Tegenwoordig komt dat zo vaak aan bod in de media dat er heel veel kansen zijn om zo’n gesprek aan te knopen. Denk maar aan de zaak-Bart De Pauw. Stel daar open vragen over: hoe zou jij reageren als iemand jou afwijst, terwijl jij wél zin hebt in meer? Het concept van toestemming kun je steeds meer uitdiepen, want het is genuanceerder dan gewoon nee zeggen. Praat met je kinderen over de verschillende manieren van druk (‘als je mij graag ziet, moet je me nu pijpen’) en hoe zij ermee zouden omgaan. En geef van jongs af mee dat ze zorg moeten dragen voor anderen. Dan zullen ze hopelijk ook ingrijpen als iemand anders zich bedreigd voelt op een fuif. Ga trouwens ook oncomfortabele onderwerpen als porno niet uit de weg. Erken dat het perfect normaal is om daarvan te genieten, maar geef ook mee dat het geen realistisch beeld geeft van seks. En reik andere informatie- en hulpbronnen aan, zoals allesoverseks.be of awel.be. Want misschien heeft je kind geen zin om met jou te praten, maar wel met iemand anders.
Zijn er nog dingen die je als ouder kunt doen?
Day: Ook de impliciete boodschappen die je geeft, kunnen veel impact hebben. Probeer bijvoorbeeld genderstereotypes te vermijden, zoals ‘mannen zijn jagers’ of ‘vrouwen spelen hard to get’. Gebruik je ze wel, dan geef je impliciet mee dat plegers toch die stap te ver mogen gaan. Daarnaast moet je victimblaming vermijden. Door te zeggen dat je kind te sexy gekleed is voor een fuif, of te verbieden om aan sexting te doen, geef je impliciet de boodschap dat het haar of zijn eigen schuld is als het misloopt. En tegelijk vergoelijk je impliciet het gedrag van plegers.
Maak mee het verschil en deel het campagnebeeld op Facebook met #genoeg
GENOEG! Lees hier ons dossier over geweld tegen vrouwen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
