War on drugs: ‘Onbegrijpelijk dat Bart De Wever zich niet beter informeert en vasthoudt aan een uitzichtloze strijd’

‘Nog altijd blijven tegenstanders de nepargumenten op een hoopje gooien om te ‘bewijzen’ dat cannabis illegaal moet blijven’, schrijft auteur Karel Michiels. Dat de Antwerpse hoofdcommissaris zijn twijfels uit bij de war on drugs in zijn stad, verdient daarom lof. ‘Zeker omdat de belangrijkste politieke leider van het land die onzinnige oorlog onverminderd wil voortzetten.’

Hulde aan hoofdcommissaris Peter Muyshondt. Eindelijk een gezagsdrager die zijn nek durft uitsteken en niet wacht tot hij met pensioen is voor hij de war on drugs afkeurt. In een land waar de belangrijkste politieke leider die onzinnige oorlog onverminderd wil voortzetten, is dat bijna een daad van verzet. Zijn persoonlijke betrokkenheid maakt het getuigenis nog sterker.

De uitspraken van Muyshondt passen in een lange rij ‘outings’ van politici en politiechefs die de war on drugs ondubbelzinnig veroordelen, jammer genoeg meestal pas nadat ze uit het beroepsleven zijn gestapt en dus ook geen maatschappelijke invloed meer hebben. Maar dan nog is de vraag waarom al die mensen zelden of nooit gehoor krijgen. In 2003, toen de war on drugs in Amerika nog volop woedde, zei de Amerikaanse onderzoeker en voormalige politiechef Joseph McNamara daarover in De Standaard: ‘Iedereen die zijn bedenkingen over de war on drugs uitspreekt, wordt op de een of andere manier geïntimideerd. Want dan ben je soft on drugs. De groepen die bij deze oorlog het meest belang hebben, zijn de drugskartels en het hele law enforcement-apparaat, de politie, de DEA, maar ook de deels geprivatiseerde gevangenissen en alle mogelijke toeleveringsbedrijven.’

Wij hebben (voorlopig?) nog geen geprivatiseerde gevangenissen maar voor de rest is de redenering perfect van toepassing op de huidige situatie in België. Bart De Wever heeft alle zeilen bijgezet om zijn persoonlijke kruistocht tegen illegale drugs door te drukken. Op zijn bevel bereiden enkele parlementsleden van de NV-A op dit moment een plan voor om de oorlog tegen drugs uit te breiden over heel het land. ‘Alle illegale drugs zijn per definitie slecht’ is het motto. Dat is geen cynisme, dat is gewoon pertinente domheid.

De andere regeringspartijen zwijgen als vermoord over dit thema. De regering Michel was amper gevormd, het programma nog niet naar buitengekomen, maar dat er een nultolerantie voor softdrugs zou komen, stond al vast. Geen thema tijdens de verkiezingen, geen enkele andere partij die er een punt van maakte, en toch was het de eerste beslissing van de nieuwe regering.

Het is intussen algemeen bekend dat het oorspronkelijke verbod op wiet, dat al in de jaren 30 van de vorige eeuw werd uitgevaardigd, nergens op berust. Het werk van één gestoorde ambtenaar die een alternatief zocht voor het verbod op alcohol dat zijn diensten meer dan 10 jaar hadden moeten handhaven. Dat vooral zwarten en Mexicanen toen wiet rookten, was mooi meegenomen. De hele drugwetgeving die tot vandaag wereldwijd van kracht is, was het gevolg van zuiver racisme. En een beetje eigenbelang.

Als het aan autobouwerHenry Ford had gelegen, zouden we vandaag hennepolie tanken en zouden de meeste auto’s ook vervaardigd worden uit hennepvezels. Maar dat zagen de Texaanse olieboeren niet zitten. Dat die ene ambtenaar een verbod uitvaardigde op wiet, ook op alle industriële toepassingen ervan, kwam die oliebaronnen zeer goed uit.

Blindelings de Amerikanden gevolgd

Al die feiten zijn intussen uitvoerig gedocumenteerd. Maar de internationale gemeenschap heeft de harde Amerikaanse lijn altijd blindelings gevolgd, zoals we sinds de Tweede Wereldoorlog ook de Amerikaanse cultuur en economie in ons leven geïntegreerd hebben. De ‘internationale verdragen’ waar onze politici altijd naar verwijzen.

In 2013 is nochtans gebleken dat legale wiet niet noodzakelijk tot internationale sancties of problemen leidt. De VN hebben voorlopig geen soldaten gestuurd naar Uruguay, noch naar de Amerikaanse staten Washington en Colorado, om maar die plaatsen te noemen waar cannabis nu openlijk verhandeld en geconsumeerd wordt. In Portugal voeren ze zelfs al tien jaar een alternatief drugbeleid, met alleen maar positieve resultaten. Niemand heeft het land daarvoor gesanctioneerd of zelfs maar op de vingers getikt.

In het aprilnummer van Harper’s gaf journalist Dan Baum een quote vrij die hij in 1994 had opgetekend (maar nooit had gepubliceerd) uit een interview met John Erlichmann, tussen 1968 en 1974 topadviseur van de Amerikaanse president Richard Nixon. ‘Wij hadden in het Witte Huis twee grote vijanden: de linkse vredesbeweging en de zwarte bevolking. Protesteren tegen de oorlog of gewoon zwart zijn, konden we niet buiten de wet stellen. Maar door de hippies te associëren met marihuana en de zwarten met heroïne, en hen dan zwaar te criminaliseren, konden we hun gemeenschappen verstoren. We konden hun leiders arresteren, hun huizen binnenvallen, hun vergaderingen afbreken, en hen via de media dagelijks demoniseren.’

En dan komt er nog een heel straffe slotzin: ‘Wisten we dat we logen over drugs? Natuurlijk wisten wij dat.’ En dat waren dus de mensen die de wereldwijde war on drugs hebben ingezet, tegen alle medische, sociale en wetenschappelijke adviezen in, met een ronduit misdadig cynisme. Het is onbegrijpelijk dat een verstandige man als Bart De Wever (en met hem het gros van de politici) zich over dit thema niet beter informeert en halsstarrig vasthoudt aan een uitzichtloze strijd waarvoor nooit goed gefundeerde redenen zijn geformuleerd. Intussen blijven de tegenstanders vage studies en nepargumenten op een hoopje gooien om te ‘bewijzen’ dat cannabis illegaal moet blijven.

Maandag nog een commissaris met rust in De Standaard, als reactie op het interview met Muyshondt. Nochtans wordt bij elk onderzoek dat hij aanhaalt, gemeld dat er te weinig informatie is om definitief uitsluitsel te geven (na 50 jaar doorgedreven onderzoek om toch maar nadelige effecten te vinden.) Even nuanceren dus. Over Portugal verkondigt de heer Stabel een pertinente leugen, alle cijfers bewijzen net dat druggebruik bij tieners daar sterk gedaald is (en niet verdubbeld zoals hij beweert.) Het artikel in The Lancet waar hij naar verwijst gaat over de gevaren van gebruik op jonge leeftijd. Niets nieuws dus, en is geldig voor alle roes- en genotsmiddelen. Ieder jaar belanden meer dan 2.500 jongeren in de spoed met een alcoholvergiftiging. Misschien hadden we die ook beter moeten voorlichten. En naar de hulpverlening sturen als probleemgebruiker want dat gebeurt met jonge blowers ook.

New England Journal of Medicine meldt dat blowers 9% kans lopen om verslaafd te raken aan wiet. Dat is zelfs nog iets minder dan de gemiddelde 10% die meestal wordt vooropgesteld als het over verslavingen gaat aan eender welk product (vet, suiker, tabak, werk, shoppen…) In New Scientist stond een artikel over één vrouw die gestorven is aan hartritmestoornissen die het gevolg zouden kunnen zijn van cannabisgebruik (of van wielrennen natuurlijk.) De studie in Neuropsychopharmacology gaat over de lange termijneffecten op de hersenstructuur. Een zeer individuele aangelegenheid en onmogelijk te onderscheiden van de invloed die andere activiteiten hebben uitgeoefend.

Kees Neeteson is een verslaafde die in 1975 (!) is afgekickt en daar een boek over schreef, zoals ook alcoholverslaafden wel eens een boek schrijven. Typisch verhaal van de stroper die boswachter is geworden. Tegen dat soort ongefundeerde argumenten moeten wij nu al 100 jaar opboksen. Gelukkig weerklinken ook steeds vaker andere stemmen, met name uit de hoek van de politie.

Adviezen van de politie

Ter illustratie daarvan: de British Police Foundation deed in 2000 al uitgebreid onderzoek naar de nadelige effecten van cannabisgebruikt. Hieronder volgen enkele conclusies uit dat onderzoek, geformuleerd zoals ze ook door de Engelse politici schandelijk genegeerd worden. Bart De Wever is op dat vlak lang niet de enige in een kramp zit (maar wellicht wel de enige die zelf nooit een trekje gedaan heeft.)

– ‘Welk criterium je ook hanteert om schade vast te stellen – mortaliteit, ziekte, toxiciteit, verslaving, relaties met de misdaad – cannabis is minder schadelijk dan alle andere illegale drugs, maar ook dan alcohol en tabak.’

– ‘De toepassing van de wet brengt individuele burgers schade toe, in de vorm van een strafblad, en brengt risico’s met zich mee voor werk en relaties, beiden veel meer dan het gebruik van cannabis ooit aan de maatschappij zou kunnen veroorzaken.’

– ‘Wij zijn van mening dat het bezit van cannabis geen strafbaar feit zou moeten zijn en men alleen in uitzonderlijke gevallen vervolging zou moeten instellen.’

– ‘Wij adviseren dat het kweken van kleine aantallen cannabisplanten voor persoonlijk gebruik op dezelfde wijze behandeld wordt als het bezit van cannabis.’

Karel Michiels is journalist en auteur van het boek Het Land van Wiet en Honing (Hautekiet).