Na het aangekondigd vertrek van Peter Mertens moet de PVDA op zoek naar een nieuwe voorzitter. Volgens historicus Vincent Scheltiens (UA) zit huidig ondervoorzitter David Pestieau in polepositie. ‘Maar er wordt enkel intern gedebatteerd’, zegt Vlaams fractieleider Jos D’Haese.
Belg en marxist. Dat zijn de enige twee voorwaarden waaraan de nieuwe voorzitter van de Partij van de Arbeid van België (PVDA) moet voldoen. Peter Mertens, sinds 2008 aan het roer van de marxisten, kapt ermee. Op 5 december kennen we zijn opvolger.
In tegenstelling tot de voorzittersverkiezingen bij partijen als CD&V, Open VLD en Vooruit zullen we bitter weinig te weten komen over de race. Publieke verklaringen door kandidaat-voorzitters zijn uit de den boze. ‘We gaan enkel intern debatteren, een gezonde manier van partijdemocratie’, zegt Vlaams fractieleider Jos D’Haese, die niet kwijt wil of hij kandidaat is of niet. ‘Dat bespreek ik intern.’
Die beslotenheid is de PVDA ten voeten uit, zegt historicus Vincent Scheltiens (UA), kenner van politiek links. ‘Het strookt volledig met het beeld dat de partij van zichzelf wil uitdragen: naar buiten toe wordt met één stem gesproken.’
Een hemelsbreed verschil met een partij als de Open VLD, waar kandidaten zoals Egbert Lachaert en Bart Tommelein tijdens de voorzitterscampagne van 2020 publiekelijk debatteerden en de media toevertrouwden welke plannen ze met de partij hadden.
‘Dat wil niet zeggen dat er intern geen discussie zal zijn’, zegt Scheltiens. ‘Alleen wordt het binnenskamers gehouden.’
We Are One
Dan rest de vraag: wie? Een logische kandidaat zou Raoul Hedebouw zijn. Het vlot tweetalig Kamerlid verzinnebeeldt de uiterst linkse oppositie tegen de federale regering. Met zijn 44 jaar zou hij de verjonging belichamen – na het vertrek van Mertens (51) zullen onder de partijvoorzitters enkel Bart De Wever (N-VA, 50) en Joachim Coens (CD&V, 55) overblijven als vijftigers. Bovendien duikt Hedebouw zowel in Vlaamse als Franstalige televisiestudio’s op, een belangrijk voordeel ten aanzien van zijn partijgenoten.
Volgens Scheltiens is hij zeker een kanshebber. ‘Maar’, zegt hij, ‘hij doet al heel veel.’ Lees: het voorzitterschap zou een zware karwei zijn bovenop zijn positie als feitelijk links oppositieleider in de Kamer.
Ook Marc Botenga loopt in de kijker. Het 40-jarig Europees Parlementslid is perfect meertalig. ‘Voor een doctoraat over Iran leerde hij zelfs Perzisch’, aldus Scheltiens. ‘Maar ik denk niet dat hij genoeg profiel heeft.’
Eén kanshebber steekt er met kop en schouders bovenuit: David Pestieau. De huidige ondervoorzitter is eveneens meertalig en woont in Brussel. Hij vergaarde grotere bekendheid als leider van de ‘We Are One’-campagne. Met de verkoop van een pamflet, maar ook van Belgische vlaggen en t-shirts, zette de unitaire partij zich in de verf als behoeder van België. In september leidde Pestieau eveneens het ‘We Are One’-evenement in Bozar.
De campagne lag evenwel onder vuur. In juni haalde Facebook de advertenties offline, omdat de partij niet duidelijk had aangegeven dat zij achter de vlaggenverkoop zat. Het leek alsof de PVDA politiek wilde kapitaliseren op de sportgekte rond het EK Voetbal en de Olympische Spelen.
Hoe dan ook heeft Pestieau veel troeven, denkt Scheltiens. ‘Zijn ouders waren beiden trouwe partijleden, hij heeft de politiek met de paplepel binnengekregen. Ik denk niet dat er nog veel mensen in de partij zijn met zijn carrure.’
Enige nadeel: zijn leeftijd. Pestieau is enkele maanden ouder dan Peter Mertens.
Vroeg of laat wordt in Wallonië een absolute linkse meerderheid met de PS en Ecolo een mogelijkheid. Wat zal de partij daarmee doen?
Linkse meerderheid
Carrure zal de partij in ieder geval nodig hebben, denkt Scheltiens. De belangrijkste kwestie van de komende jaren is immers vooral strategisch van aard. ‘De grote uitdaging zit eraan te komen: wel of niet deelnemen aan de macht.’
Die vraag klinkt het luidst in Wallonië, waar de peilingen gunstig evolueren. Daar kan haast gesproken worden van een nek-aan-nekrace tussen PS, MR, PVDA/PTB en Ecolo, die elk afzonderlijk rond de 20 procent hangen. In Vlaanderen schommelt de partij tussen 6 en 8 procent.
‘Vroeg of laat wordt in Wallonië een absolute linkse meerderheid met de PS en Ecolo een mogelijkheid’, zegt Scheltiens. ‘Wat zal de partij daarmee doen? Dat soort strategische vragen zal steeds nadrukkelijker op tafel komen. Het is een uitdaging waarmee Peter Mertens aan het hoofd van een snel groeiende partij amper te maken heeft gekregen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier