Vlinks
‘Waarom Emmanuel Macron beter een voorbeeld kan nemen aan Ben Weyts’
‘In zijn pleidooi voor het behoud van ‘regionale tradities toont Emmanuel Macron zich een cultuurrelativist die dierenleed als secundair beschouwt’, schrijft Gert Verwilt van Vlinks.
Ik neem u met de foto even mee terug in de tijd. Ergens in Spanje, zomer van 1975. Als kleine jongen van zeven zit ik samen met mijn ouders en broers in een Spaanse arena. Voor mijn ogen speelde zich een gruwelijke foltershow af die mijn bevattingsvermogen te boven ging. Was dit echt? Ja, het was echt. Ik was geschokt, getraumatiseerd en boos. Lachen voor de foto zat er niet meer in. Ik zwoer bij thuiskomst de dure eed met mezelf dat ik geen voet meer zou zetten in dit land tot deze gruwelijke traditie verdwenen zou zijn. Gelukkig is er nog het mooie Catalonië om te bezoeken, waar voortschrijdend inzicht wél zijn werk heeft gedaan. (Mijn ouders heb ik hun inschattingsfout ondertussen vergeven, ze wisten niet wat het was.)
Niet te verwonderen dat ik ontzet was toen ik het nieuws vernam dat Marie Sara (52) door La République en Marche, de beweging rond de nieuwe Franse president Emmanuel Macron, werd aangezocht als kandidaat voor het kiesdistrict Gard. Deze gewezen stierenvechtster te paard is de huidige directeur van de arena in Saintes-Marie-de-la-Mer en fokster van stieren. Wat het lot is van deze laatsten is natuurlijk niet moeilijk te raden. Voor zij die nu verwonderd zijn: Spanje is jammer genoeg niet het enige land waar deze gruwelijke traditie nog niet is uitgestorven.
Waarom net zij werd aangesproken is me een raadsel. Heeft dit überhaupt belang, want je kan je de vraag stellen wat zo iemand in het Franse parlement te zoeken heeft. Welke waardevolle boodschap kan iemand geven die systematisch pijngevoelige, onschuldige levende wezens heeft doodgemarteld, daar nooit een seconde spijt over heeft gehad, integendeel, nu zelfs nog een belangrijke figuur is binnen het stierenvechten in de Provence? Zijzelf denkt er helemaal anders over. Wat vindt u van deze cynische woorden: “Je veux défendre de vrais valeurs, des idéaux et le futur de mes enfants.“
De verontwaardiging was instant en groot. Een onlinepetitie waarbij Catherine Barbarou, de voorzitster van La République en Marche, wordt opgeroepen om de beslissing met Sara in zee te gaan te herroepen, had bij het schrijven van deze tekst al bijna 50.000 handtekeningen bereikt.
‘Waarom Emmanuel Macron beter een voorbeeld kan nemen aan Ben Weyts’
De meeste voorstanders van stierengevechten schermen met traditie, vanuit een misplaatst cultuurrelativistisch perspectief. Anything goes, lijkt het motto, zolang het maar in de naam van traditie is. We weten allemaal welk misselijkmakend schouwspel zich afspeelt in de arena, slechts ingewijden weten welke lijdensweg de dieren daarvoor al hebben ondergaan. Voor het gevecht krijgt de stier zout water te drinken, zodat hij door diarree al verzwakt. De horens worden tot op de zenuw afgevijld om de coördinatie te bemoeilijken. De ogen van de stier worden ingesmeerd met glycerine. De stier krijgt ook drugs, zodat hij rustig wordt. Als hij iets té rustig wordt, krijgt hij elektrische schokken in zijn testikels. De stier wordt met zandzakken hard op de nieren geslagen (zandzakken laten geen littekens achter). De uren voor het gevecht staat de hij in een hok met schuine bodem, wat de stier al uitput. Als het gevecht begint, wordt de stier vanuit zijn donkere hok de arena ingelaten, die in vergelijking met het hok erg licht is. Op dit moment is bij de stier alle moed allang in de schoenen gezakt en hij heeft op dat moment geen idee van het lijden dat hem nog te wachten staat.
‘Blijft de ethische horizon van Macron beperkt tot de mens en vallen dieren daarbuiten?’
Blijft de ethische horizon van Macron beperkt tot de mens en vallen dieren daarbuiten? Het lijkt erop, want als een van de enige presidentskandidaten weigerde hij te antwoorden op een memorandum van Franse dierenrechtenorganisaties. Dit was al een teken aan de wand en het masker viel helemaal af toen hij zich in april van dit jaar voorstander verklaarde van het behoud van ‘regionale tradities’, lees het behoud van het stierenvechten in bepaalde regio’s in Zuid-Frankrijk. En nu dit…
Fraus omnia corrumpit. Bedrog doet alles teniet. Dit Romeinse rechtsadagium heeft ook nog morele zeggingskracht buiten het recht, wanneer men het in de ruime zin interpreteert. Een enkele wanklank kan zo zwaar doorwegen dat het al de rest in een negatief daglicht plaatst.
In dit geval in die mate dat je je kan afvragen of er geen sprake is van een ernstig ethisch deficit in hoofde van Macron en zijn beweging? Als politiek keuzes maken is, vind ik dat de keuze voor Marie Sara in hoge mate negatief afstraalt op Macron. In zijn pleidooi voor het behoud van ‘regionale tradities toont hij zich trouwens een cultuurrelativist die dierenleed als secundair beschouwt. Nochtans behoren in een humane (in de brede zin van het woord) samenleving ook dieren tot de ethische sfeer. In die humane samenleving mag ethiek ook nooit worden losgekoppeld van het beleid. Het doel heiligt niet de middelen, in het middel moet ook het doel al besloten zijn.
Macron zou in deze kwestie inspiratie kunnen zoeken bij de grote denker Arthur Schopenhauer: “Medelijden met dieren hangt met de goedheid van het karakter zó nauw samen, dat men gerust beweren kan: wie wreed is tegenover dieren, kan geen goed mens zijn.”
Hij zou ook een voorbeeld kunnen nemen aan Vlaanderen, waar minister van Dierenwelzijn Ben Weyts zwaardere maximumstraffen wil voorzien voor zware dierenmishandeling, zodat dierenbeulen een effectieve celstraf zouden krijgen. Marie Sara die niet naar het parlement gaat, maar naar de gevangenis, waar ze in mijn ogen thuishoort, zou dat geen goed idee zijn?
De Franse president plaatst zich door deze kolossale ‘faux pas’ op het niveau van een cynische Romeinse keizer die gladiatorenspelen louter instrumenteel bekeek, met als doel het plebs aan zich te binden. Hij heeft zijn ziel aan Faust, in casu Marie Sara, verkocht. Denkt hij zo de waarden uit te dragen van de humane samenleving die de Franse republiek behoort te zijn? La République en Marche? Plutôt en arrière…
Gert Verwilt is kernlid van Vlinks
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier