‘Waarom de gegarandeerde dienstverlening bij De Lijn niet in strijd is met het stakingsrecht’

Dat de gegarandeerde dienstverlening is opgenomen in de nieuwe beheersovereenkomst van De Lijn, is een goede zaak, schrijft Marino Keulen (Open Vld). ‘Werkwillige chauffeurs moeten de kans krijgen om hun werk uit te oefenen.’

Tijdens de laatste ministerraad van 2016 heeft de Vlaamse Regering de transitiebeheersovereenkomst van De Lijn voor de periode 2017-2020 goedgekeurd. In deze beheersovereenkomst is er ruimte voor basisbereikbaarheid, wat in feite neerkomt op de gegarandeerde dienstverlening. Dat is een belangrijke stap naar een performant en betrouwbaar openbaar vervoer en zekerheid voor de reizigers.

Wanneer enkele werknemers van De Lijn besluiten om te gaan staken, kunnen ze door bijvoorbeeld een stelplaats te bezetten een groot deel van het busvervoer in één regio lam leggen. Dit heeft vaak vervelende gevolgen voor de reizigers die nodeloos op een bus staan te wachten bij hun halte en zodoende niet op hun werk op hun school geraken. Daarbij komt nog dat geen enkele werknemer van De Lijn hoeft aan te geven of hij al dan niet staakt, zodat communicatie naar de reiziger toe over de dienstverlening moeizaam verloopt.

Een tweede element is het grote verschil tussen bussen die rijden in dienst van De Lijn zelf en deze die in dienst van een onderaannemer voor De Lijn rijden. Uit cijfers die ik opvroeg bij bevoegd minister Ben Weyts (N-VA) blijkt dat de stakingsbereidheid bij werknemers van De Lijn vele malen groter is dan bij werknemers van de onderaannemers. De oorzaak hiervoor is vooral een verschil in werkmentaliteit. Bij een overheidsdienst is staken voor vele werknemers een eenvoudigere stap om te nemen dan in een private werkomgeving.

Het is geenszins de bedoeling om het stakingsrecht uit te hollen of werknemers op te vorderen. Maar het faciliteren van recht op werk is ook een belangrijk element. Werkwillige chauffeurs moeten de kans krijgen om hun werk uit te oefenen, op dezelfde manier als de stakende chauffeurs het recht hebben om hun werk neer te leggen. Met dit aspect van sociale vrede wordt specifiek rekening gehouden in de nieuwe beheersovereenkomst.

Hoe die gegarandeerde dienstverlening er zal uitzien, zal in de komende maanden duidelijk moeten worden. Wel is het de ambitie om op de belangrijkste lijnen steevast busdiensten te voorzien en de bereidwillige chauffeurs hier eerst in te zetten. Zo kunnen reizigers die naar hun werk of school willen met de bus ook effectief bediend worden bij een staking. Mensen die kiezen voor openbaar vervoer, mogen niet in de kou blijven staan.