‘Vrijmoedig spreken over geloof: de echte uitdaging van Pinksteren’

‘Hoe kan je door alle mensen worden verstaan? Door recht vanuit je hart te spreken. Dat wisten Jezus’ leerlingen al, maar voor ons blijft het moeilijk’, schrijft Kolet Janssen van Kerknet naar aanleiding van Pinksteren.

Wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden, staat in het pinksterverhaal in de Bijbel. En dat was heel bijzonder, want de mensen in Jeruzalem waren afkomstig uit alle windstreken en spraken meer dan tien verschillende talen.

Zonder angst ook voor de gevolgen, want tenslotte was hun grote leider nog maar een paar weken voordien door de autoriteiten ter dood gebracht. En wellicht ook zonder veel kennis van theologisch jargon en de bijbehorende nuanceringen, want als visser had je wel iets anders aan je hoofd. Toch voelden heel wat mensen zich aangesproken daar in Jeruzalem, letterlijk en figuurlijk. De boodschap kwam over. Mensen stelden hun hart er voor open. Al waren er ook kritische geesten bij die grinnikten: ze zullen wel dronken zijn.

Zelfs voor mij, al ben ik jarenlang lerares Godsdienst geweest. Buiten de klas, in gemengd gezelschap, is dat niet evident. Je kan spreken over het weer, de politiek of de economie, over de mode of over een nieuw recept, maar we hebben onszelf afgewend om geloof openlijk ter sprake te brengen. Ik heb mezelf met enige inspanning getraind om dan kan ik niet, dan ga ik naar de mis te antwoorden als iemand me vraagt voor een activiteit op zondagvoormiddag. Vroeger verzon ik liever een smoes. En dan gaat het nog niet eens om een inhoudelijk standpunt.

Niet dat we openlijk werden vervolgd door andersdenkenden. Maar als je er echt wilde bijhoren, kon je jezelf beter areligieus of desnoods agnost noemen. Alles was beter dan gelovig. Geloof was iets waar je niet te koop mee moest lopen, maar achteraf gezien is het de vraag waarom eigenlijk niet. We wilden krampachtig duidelijk maken dat je als gelovige ook normaal kon zijn: een mens met gezonde relaties en gewone bezigheden. Dat geloven niet hoefde te betekenen dat je weirdo opvattingen had over de schepping, de maagdelijke geboorte van Jezus of de concrete invulling van het hiernamaals.

We hielden ons geloof zo fanatiek binnenskamers en binnensmonds dat we geen jasje meer vinden om het aan te trekken als we er wel nog mee naar buiten willen komen. Als mensen ons op de man of vrouw af vragen Wie is Jezus voor jou? of Maakt je geloof echt verschil in je leven? staan we al te vaak met onze mond vol tanden. We komen niet verder dan een gegeneerde grijns en brengen het gesprek snel op iets luchtigers. We geven het talenwonder van Pinksteren geen kans. Want door te zwijgen kun je zelden iemand raken.

Gewoon tussendoor, zoals alle belangrijke dingen van het leven tussendoor aan bod komen. zonder missioneringsdrang, maar vanuit ons eigen zoek- en vindparcours. Wie is Jezus voor mij? Het beste beeld dat we ooit van God hebben gekregen, en tegelijk een mens op zijn best. Die twee dingen liggen heel dicht bij elkaar in ons geloof. Niemand heeft ooit zo duidelijk laten zien hoe goddelijk goed een mens kan zijn.

Er zijn veel minder jonge mensen die zichzelf gelovig noemen dan vroeger, maar ze hebben wel een behoorlijke voorsprong op de vorige generatie als het gaat om durven uitkomen voor je geloof. Ze vertellen er een persoonlijk verhaal over: hoe ze zich het geloof eigen maakten, wanneer het een rol speelt in hun leven. Ze aarzelen veel minder dan wij om het ter sprake te brengen. Wij van de oudere generatie zitten soms tenenkrullend bij hun getuigenis, om dan te merken dat niemand er aanstoot aan neemt. Integendeel, mensen zijn nieuwsgierig naar wat anderen beweegt.

Niet dat iedereen dan meteen voor de bijl gaat, verre van. Maar het mag uitgesproken worden en er wordt naar geluisterd. Zijn we dan terug naar af? Moeten we opnieuw het geloof uitdragen aan de hand van slogans en catechismusantwoorden? Zeker niet. Alleen als mensen uit hun hart spreken, worden ze geloofd.