In het eerste debat onder de vier kandidaat-voorzitters van Open VLD kwamen Bart Tommelein en Egbert Lachaert twee keer tegenover elkaar te staan. De ene keer al om een relevantere reden dan de andere. ‘Ik ben beschaamd om hiernaar te moeten luisteren.’
De koning had nog maar net Open VLD’er Patrick Dewael en Sabine Laruelle van de MR aangesteld om de formatie weer tot leven te wekken toen de vier kandidaat-voorzitters van Open VLD in de zolder van de Brusselse KVS aan het debat begonnen. Die zet van de koning brengt de liberalen weer in het centrum van de Wetstraat, maar maakte de avond er niet spannender op: de vier kandidaten waren om terughoudendheid gevraagd door de partij – en daar hielden Bart Tommelein, Egbert Lachaert, Els Ampe en Stefaan Nuytten zich aan.
De belangrijkste vraag waar een antwoord op werd gezocht was waarop Open VLD zich de komende jaren moet profileren. In een voorzittersstrijd die wordt gekenmerkt door weinig ideologische tegenstellingen, botsten Oostends burgemeester Tommelein en Kamer-fractieleider Lachaert frontaal over het profiel van de partij, alsof ze samen hadden bedacht dat het goed zou zijn om het toch érgens echt over oneens te zijn. Terwijl Lachaert de partij wil focussen op sociaaleconomische dossiers, wil Tommelein net het omgekeerde doen. ‘Wij kunnen het verschil met de N-VA niet maken op het socio-economische’, gaf Tommelein toe. ‘Maar de N-VA is een conservatieve en nationalistische partij. Daar moeten wij een liberaal verhaal tegenoverzetten in ethische en sociale dossiers. Ik denk dan aan privacy, integratie, diversiteit en het klimaat.’
‘Ons probleem is ook echt niet sociaal-economisch’, ging Tommelein nog verder. ‘De taks shift, het invoeren van de flexi-jobs, het verlagen van de successierechten en de erfenisbelastingen: we hebben daarin een ongelooflijk goed parcours afgelegd.’
Lachaert was het daar volkomen mee oneens. ‘Onze militanten slagen er niet meer in om het liberalisme aan de mensen uit te leggen’, zei hij. ‘We moeten ons focussen op een aantal kernwaarden, en het sociaal-economische is daarin heel erg belangrijk. We mogen dat DNA niet kwijtraken. Ik zeg één ding: door constant over alles te willen meepraten, worden we de nieuwe CD&V, een partij zonder profiel die gaat verdwijnen.’
‘We zijn nu al de nieuwe CD&V’, wierp de Brusselse Els Ampe daar tussen, die zich net als de nog onbekendere Stefaan Nuytten de hele avond, met scherpe oneliners en losse ideetjes, in de discussie moest vechten. Nuytten, die ongewild voor comic relief zorgde met zijn volkse voorkomen in een zaal vol stadse, goedgeklede liberalen, klonk zelfs nog harder. ‘We zakken straks onder de kiesdrempel, die we nog zelf hebben ingevoerd om anderen buiten te houden.’ Ze verwoordden allebei de kritiek die leeft in een basis van een partij die al meer dan twintig jaar aan de macht is, maar konden zich niet naar voren vechten als échte uitdagers van Tommelein of Lachaert.
Formatie
Over de stand van de formatie ontspon zich opnieuw tussen die twee een vreemd twistgesprekje. Tommelein verweet Lachaert, die in het najaar de nota-Magnette afschoot en daarmee een paarsgroene regeringsvorming saboteerde, oordelen te vellen over nota’s waarvan hem het bestaan nooit is bevestigd. ‘Ik heb weet van vier versies van de nota-Magnette, en er is mij nooit gevraagd wat ik daarvan vond. Van de nota van Joachim Coens en Georges-Louis Bouchez heb ik zelfs nooit een afschrift gezien. Ik heb één advies voor Dewael en Laruelle: schrijf geen nieuwe nota’s, maar probeer vertrouwen te creëren.’
Lachaert las vervolgens Tommelein de les. ‘Ik ben fractieleider in het federale parlement, jij zit in het Vlaams parlement. Wij hebben in onze fractie met Gwendolyn Rutten en Patrick Dewael over die nota’s gediscussieerd. Ik heb nadien een mandaat gekregen om de nota-Magnette imbuvable te noemen.’
Werd er ook iets wezenlijks gezegd over de formatie? ‘De kans op slagen van Vivaldi is bijzonder klein’, aldus nog Lachaert. ‘Als de PS en de N-VA een akkoord sluiten, verdwijnen wij naar de oppositie’, waarschuwde Tommelein op zijn beurt. ‘Ik heb niet het gevoel dat al onze leden en militanten in de oppositie willen zitten.’
Els Ampe, die eerder al voorstelde om de regeringsonderhandelingen te filmen, herhaalde haar idee om de premier rechtstreeks te verkiezen. ‘Ik stel een vertrouwensbreuk vast tussen de coryfeeën van onze partij’, besloot Nuytten op zijn beurt. ‘Ik ben beschaamd om hiernaar te moeten luisteren.’
Moderator Jan De Meulemeester merkte op dat kandidaten die ook een gooi willen doen naar het voorzitterschap van Open VLD nog tot uiterlijk maandag hebben om zich te melden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
