‘Vlamingen beseffen niet hoe mobiliteit werkt’

‘We zullen onvermijdelijk minder met de auto gaan rijden’, zegt mobiliteitsexpert en VAB-woordvoerder Maarten Matienko.

Maarten Matienko: Een maand na de invoering van het Gentse circulatieplan hebben we een enquête gehouden, en daaruit bleek dat de meeste mensen de voordelen van het circulatieplan groter vinden dan de nadelen. Van automobilisten vraagt het plan een sterke aanpassing: je neemt hun een zekere flexibiliteit af en moedigt hen aan andere vervoersmodi te overwegen.

Tegelijk mag je de impact van zo’n circulatieplan niet overschatten: voor elke tien auto’s die door de stad rijden, krijg je er met dit soort ingrepen hoogstens twee à drie weg.

Is het circulatieplan in de concrete uitvoering geslaagd?

Matienko: Het plan op zich is niet af: het moet, in samenspraak met gebruikers en handelaars, voortdurend worden bijgestuurd. Gent heeft zeker voldoende gecommuniceerd op voorhand. Ik juich ook toe dat men eerst een gedoogbeleid heeft gevoerd, waarbij je niet onmiddellijk beboet. Het belangrijkste bij de invoering van zo’n circulatieplan is dat je mensen de keuze geeft: meer betalen en in het centrum parkeren, of minder betalen om buiten de stad te parkeren en via het openbaar vervoer te reizen.

Is het circulatieplan niet te vroeg gestart? Sommige tramlijnen en park-and-rides zijn nog altijd in aanbouw.

Matienko: Je moet op een bepaald moment starten, anders komt het er nooit van. Het probleem van Gent is dat De Lijn zwaar heeft geïnvesteerd in de regio Antwerpen; ondertussen kreeg Gent te weinig geld voor tramlijnen en park-and-rides.

De voornaamste kritiek is dat het circulatieplan de economie schaadt. Klopt dat?

Matienko: Je mag niet veralgemenen. Het is zeker zo dat mensen die zeer autogericht zijn door zo’n circulatieplan afhaken. Er zullen winkels zijn die nadeel van het circulatieplan ondervinden en naar een andere locatie op zoek zullen moeten. Aan de andere kant doen zaken die het meer moeten hebben van de omgevingskwaliteit net hun voordeel.

Was u verbaasd door de grote commotie die het nieuwe circulatieplan veroorzaakte?

Matienko: Vlamingen beseffen gewoon niet hoe mobiliteit werkt. Door de gebrekkige ruimtelijke ordening zijn we enorm eenzijdig autogericht. Vooral bij de oudere generaties merk je dat de auto heilig is. Veel Vlamingen zijn ervan overtuigd dat het allemaal opgelost geraakt met wat extra rijstroken en de Oosterweelverbinding, terwijl het net onvermijdelijk is dat we minder met de auto gaan rijden. De bevolking in onze steden zal de komende jaren fors groeien. Het is onmogelijk om voor al die bewoners parkeerplaatsen te blijven voorzien. Als al die extra nood aan mobiliteit door auto’s wordt ingevuld, staat het verkeer in de stad binnenkort gewoon stil.

Acht u het mogelijk dat het circulatieplan ooit teruggedraaid wordt?

Matienko: Zolang Gent erin slaagt zijn bewoners extra leefcomfort te bieden, denk ik dat het aantal voorstanders zal blijven groeien. Het stadsbestuur moet pragmatisch zijn en de mensen de tijd gunnen om te wennen.