‘Vlaanderen betaalt de Brusselse rekening van Samusocial’

Het schandaal rondom Samusocial liet een klassiek stukje politiek theater zien, schrijven Hendrik Vuye en Veerle Wouters. ‘De PS behoudt zijn machtspositie te Brussel alvast tot 2018, dankzij de hand- en spandiensten van Open VLD.’

De grote Vlaamse strategen zijn weer eens volop aan het werk geweest. De PS zit zwaar in nesten met het schandaal rond Samusocial. Giften voor de armen gebruiken om reeds betaalde politici nog eens zitpenningen te geven voor vergaderingen die vaak zelfs niet plaatsvinden, je moet het maar doen. Burgemeester Mayeur en OCMW-voorzitter Peraïta werden gedwongen tot ontslag.

En dan wordt een klassiek stukje politiek theater opgevoerd. Open VLD neemt zijn verantwoordelijkheid, stelt Gwendolyn Rutten. Het resultaat is hallucinant. Er komt een nieuwe PS-burgemeester, een andere cumul-kampioen. Van enige politieke vernieuwing is er geen sprake. De PS behoudt zijn machtspositie te Brussel alvast tot 2018, dankzij de hand- en spandiensten van Open VLD.

De Vlamingen betalen het gelag. Schepen Ans Persoons (sp.a) wordt de deur gewezen. Meteen verdwijnt zo één van de twee Nederlandstalige schepenen te Brussel. Rest nog schepen Els Ampe (Open VLD). Ze kreeg in 2010 nationale bekendheid toen ze de 11 juli-toespraak van de Vlaamse parlementsvoorzitter onderbrak: ‘Hou op, u besmeurt de reputatie van de Vlamingen met uw nationalisme’.

Opportunisme

Het opportunisme van de Brusselse Open VLD kent geen grenzen. Open VLD redt de PS te Brussel en zorgt ervoor dat PS zijn machtspositie behoudt. Verwonderlijk is dit niet. De nauwe banden binnen de Brusselse regering tussen minister-president Rudy Vervoort (PS) en VLD-boegbeeld Guy Vanhengel zijn bekend.

Hun politieke relatie is zelfs dermate intiem dat de liberaal Vanhengel voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 op de lijst staat van Rudy Vervoort. PS en Open VLD op één lijst, te Evere kan dat. Zelfs zo ver reikt het opportunisme. Vervoort en Vanhengel voeren samen strijd tegen de lokale MR. Na de verkiezingen belanden de Franstalige liberale broeders van Vanhengel in de oppositie. Vervoort en Vanhengel sluiten een coalitie met het FDF (Défi). Het levert Open VLD een excuus-schepen op.

Excuus-schepen

Waarom schrijven we een ‘excuus-schepen’? Eenvoudig, omdat de Nederlandstalige schepenzitjes in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest gekocht worden. Sedert de vijfde staatshervorming (2001) krijgen de Brusselse gemeenten die een Vlaamse schepen of OCMW-voorzitter opnemen in hun bestuur de Lambermont-bonus. Bovendien gaat het om een toegevoegde schepen, dit betekent dat het een bijkomend mandaat is. Men mag toch niet verwachten dat een Vlaming de plaats van een Franstalige inneemt?

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 valt er zo een 35 miljoen euro te verdelen onder de Brusselse gemeenten. Sommige gemeenten maken er een echte vaudeville van. In 2001 stapt te Sint-Gillis een Franstalige liberaal over naar VLD en wordt zo de Vlaamse excuus-schepen. De Lambermont-kassa rinkelt. Kwelduivel Olivier Maingain (Défi) drijft de zaken nog meer op de spits. Het geld dat hij krijgt voor zijn excuus-schepen te Sint-Lambrechts-Woluwe gebruikt hij om de Franstaligen in de Vlaamse Rand te steunen. Kan het nog cynischer?

Soms hebben deze excuus-schepenen nauwelijks bevoegdheden. Luckas Vander Taelen, ooit schepen te Vorst, getuigt in zijn ‘Berichten uit Brussel’: ‘Dankzij mij kreeg de gemeente Vorst elk jaar haar vorstelijke subsidie van meer dan één miljoen euro, maar voor mijn eigen werking zag ik haast niets van dit bedrag’.

Politiek stratego

Na de regionale verkiezingen van 2014 slaat het duo Vervoort-Vanhengel opnieuw toe. Wanneer de voorzitters van PS, cdH en FDF aankondigen dat ze coalitiegesprekken starten, meldt het kabinet-Vanhengel dat Open VLD, CD&V en sp.a onderhandelingen starten langs Nederlandstalige zijde. Er wordt zelfs een gezamenlijk persconferentie aangekondigd van de zes partijen van de nieuwe Brusselse meerderheid. We zijn tien dagen na de verkiezingen.

VLD-voorzitter Rutten en CD&V-voorzitter Beke zullen Vanhengel in eerste instantie nog terugfluiten. Ze hebben problemen met het fransdolle FDF. Geloofwaardig is dit niet. VLD zit samen met het FDF in de Brusselse coalitie van 1989 tot 2004. En te Evere verkiest Vanhengel een coalitie met FDF boven een coalitie met MR. Hetzelfde geldt voor de christendemocraten die van 1999 tot 2004 deel uitmaken van de Brusselse regering samen met het FDF.

Het uitstel is politieke stratego om de vorming van de Vlaamse regering niet te bemoeilijken. Op 20 juli leggen de Brusselse excellenties de eed af. Vervoort wordt minister-president, Vanhengel zijn Nederlandstalige co-piloot. En ja, het FDF zit in de coalitie. Het is die Brusselse regering, waar naast Open VLD ook sp.a en CD&V deel van uitmaken, die met haar geluidsnormen de jobs wegjaagt van de luchthaven van Zaventem.

Grote leugen

Vanhengel bekomt zo een meer dan verdiende ministerpost. Bij de zesde staatshervorming (2011-’14) is hij, samen met de boezemvrienden van de PS, erin geslaagd om nog meer geld naar Brussel te sluizen. Voor de zesde staatshervorming berekent emeritus professor Theo Peeters dat Brussel een kwart meer haalt uit het financieringsmodel dan het gemiddelde per inwoner van alle gewesten samen. De zesde staatshervorming zorgt voor een royale financiering van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. Het krijgt jaarlijks een half miljard euro meer. Rik Van Cauwelaert schreef ooit dat Brussel een grote leugen is die door subsidies wordt in stand gehouden.

Maar Vanhengel die kondigt fier aan: ‘Op budgettair en financieel vlak zijn we in Brussel de beste leerling van de klas geworden. Onze begroting 2014 zal zelfs met een overschot worden afgesloten. Dit alles zonder de lasten op de inwoners en de bedrijven te verhogen’. Een meesterzet van Vanhengel. Voor de zesde staatshervorming heeft het gewest een tekort van om en bij de 500 miljoen. Met de nieuwe geldstroom is dat tekort als bij toverslag weggewerkt. Vanhengel heeft de factuur doorgeschoven naar België, wat erop neerkomt dat de Vlamingen het Brusselse tekort hebben bijgepast. Nomen est omen, niemand hengelt succesvoller naar Vlaams geld.

‘Doe normaal. We moeten strenger zijn voor respectloos gedrag’. Het zijn de woorden van Gwendolyn Rutten. Misschien heeft Open VLD er een boodschap aan?