‘Virtuele fietspaden zijn niet voldoende om meer Brusselaars op de fiets te krijgen’

‘De Brusselaars verdienen een echt fietsbeleid in plaats van gegoochel met cijfertjes over virtuele fietspaden’, schrijft Brussels parlementslid Bruno De Lille (Groen).

Waar zijn de 26 km nieuwe fietspaden die de Stad Brussel heeft aangelegd? Die vraag houdt de Brusselse fietsers nu al enkele weken bezig. We vinden ze namelijk niet. De artikelen, factchecks en tabellen vliegen over en weer maar steeds weer komen we tot dezelfde conclusie: de vele kilometers nieuw fietspad bestaan vooral in de fantasie van de schepenen van de Stad Brussel.

Één ding is daarbij duidelijk: het Brussels stadsbestuur heeft geen concrete visie voor het uitbouwen van een modern fietsbeleid. Meer mensen op de fiets krijgen is nochtans essentieel als we ook in Brussel de slechte luchtkwaliteit, de groeiende dagelijkse files, de geluidsoverlast en de klimaatverandering willen aanpakken. De Brusselaars verdienen een echt fietsbeleid in plaats van gegoochel met cijfertjes over virtuele fietspaden.

De fiets is stil, veroorzaakt geen luchtverontreiniging, is goed voor het milieu, neemt weinig plaats in en het is nog eens gezond ook. Toch kruipen nog altijd te weinig Brusselaars de fiets op. De VUB onderzocht recent het profiel van de ‘niet-fietser’. De uitkomst was weinig verrassend. De Brusselaars vinden fietsen in hun stad levensgevaarlijk. Onveiligheid blijft de belangrijkste reden om niet te fietsen. Grootste problemen? Onvoldoende of slechte fietsinfrastructuur, op de fietspaden geparkeerde auto’s en de overdreven snelheid van het autoverkeer. De cijfers liegen er niet om: vorig jaar werden maar liefst 758 ongevallen geregistreerd waarbij fietsers gewond geraakten. Dat is dan nog een ferme onderschatting, want veel ongevallen met vaak lichtgewonde fietsers en voetgangers worden nooit geregistreerd. Bovendien blijft het aantal ongevallen waarbij fietsers gewond geraken, stijgen.

Maar de Brusselaars komen in opstand. Nieuwe en oude burgerinitiatieven zoals Filter Café Filtré, CleanAirBxl, Critical Mass en Velodossier BXL groeien en versterken elkaar. In onze straten is een Brusselse lente bezig die langzaamaan uit aan het groeien is tot een onhoudbare massa. Want de oplossingen zijn zo duidelijk: meer en betere fietsinfrastructuur, tragere wegen en betere handhaving.

Een triestig bilan

De Brusselse schepen Els Ampe (Open VLD) besloot dan maar, met de lokale verkiezingen in zicht, groots uit te pakken met ‘haar bilan’. Tot vervelens toe herhaalde zij dat dankzij haar 26 kilometer fietspad bijkwam in Brussel, een verdubbeling zowaar. De fietsende Brusselaars fronsten terecht hun wenkbrauwen, want van die nieuwe fietspaden was weinig te merken.

Omdat Ampe maandenlang weigerde de locaties van de nieuwe fietspaden te delen, stelde Groen de vraag dan maar aan het Gewest. Uit de cijfers die het Gewest kreeg van de administratie van de schepen bleek een heel ander beeld: nog geen zeven kilometer fietspad, grotendeels geverfd want amper één kilometer verhoogd, kwam erbij in Brussel-Stad. “Leugens! Fake news!” ging Ampe tekeer op Twitter. Haar kaart op Google Maps, die zij een week daarop na lang aandringen publiceerde, gaf opnieuw geen bewijs. Zelfs na goochelen met busbanen en fietszones in parken kloppen de cijfers niet. Een factcheck in De Standaard komt tot een duidelijke conclusie. 26 kilometer nieuw fietspad? ‘Niet waar’.

Deze soap vol leugens, gekibbel en onduidelijkheden verhult vooral de pijnlijke waarheid over dit stadsbestuur: ze voert geen beleid dat de veiligheid van fietsers en voetgangers vooropstelt. Enkele strepen verf op de weg vormen geen fietsbeleid. Bovendien schrijft de politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene bewust geen boetes uit in de zone 30. In heel 2017 waren het er maar tien. Als je dat weet, dan kan je gerust van schuldig verzuim spreken.

Het kan nochtans anders. Kijk gewoon even naar Oslo, daar besliste het stadsbestuur vorige week om de komende 20 jaar meer dan 1,40 miljard euro te investeren in fietsinfrastructuur. De stad wil tegen 2025 100 km nieuwe fietspaden bijgebouwd hebben en daar nog eens 350 km nieuwe fietspaden bij doen tegen 2040.

De fiets is de toekomst van Brussel

Brussel verdient meer fietsinfrastructuur, de Brusselaars smeken erom. Geen likjes verf of busstroken, maar echte, afgescheiden, verhoogde en veilige fietspaden. Conflictvrije kruispunten voor iedereen. Schoolstraten die er mee voor zorgen dat onze kinderen veilig naar school kunnen. Een afgedwongen algemene zone 30 die levens redt en de stad menselijker maakt. Meer vrije ruimte en dus minder parkeerplaatsen. Dat vraagt een investering, maar zal ook meer opleveren dan vaak geacht. Zo besteden voetgangers en fietsers bijvoorbeeld eenvoudiger en vaker hun geld bij lokale winkels, cafés en restaurants dan automobilisten, omdat ze geen parkeerproblemen kennen.

Wij willen dat er fors geïnvesteerd wordt in infrastructuur voor voetgangers en fietsers: het budget voor fietsinfrastructuur kan maal drie en minstens 100 km extra fietspad per jaar is perfect mogelijk, als de wil om samen te werken er ook is. Het wordt tijd dat Brussel ambitie toont en eindelijk een voortrekkersrol op zich neemt. We kunnen dat.

Bruno De Lille, Brussels Parlementslid voor Groen