‘In de lente moeten we kunnen beginnen met vaccineren’, zegt Johan Neyts (KU Leuven). ‘Maar in de zomer van 2021 zal nog niet iedereen gevaccineerd zijn.’
‘Very impressive.’ Anthony Fauci, zeg maar de Amerikaanse Marc Van Ranst, is onder de indruk van de onderzoeksresultaten van biotechbedrijf Moderna. Precies een week na het goede nieuws van Pfizer en BioNTech, komt nu ook witte rook vanuit Amerika. Waar Pfizer een effectiviteit van 90 procent noteerde, doet Moderna’s coronavaccin nog beter: bijna 95 procent.
Ook viroloog Johan Neyts, die met het Rega Instituut aan de KU Leuven ook op zoek is naar een vaccin tegen covid-19, reageert opgetogen. ‘We wisten al uit fase 1- en fase 2-studies dat er antistoffen werden opgewekt. De vraag was in hoeverre de immuunreactie bescherming zou bieden tegen een infectie’, zegt hij. ‘Om het zacht uit te drukken: deze resultaten vallen goed mee (lacht).’
Is er een groot verschil tussen een effectiviteit van 90 en 95 procent? Is dit nieuwe vaccin ‘beter’?
Johan Neyts: Dit zijn nog maar tussentijdse evaluaties. De finale resultaten zullen we ergens in december zien. Het zou zomaar kunnen dat Pfizer dan hoger scoort dan Moderna. Maar het is eigenlijk een heel klein verschil. Dit gaat over studies met tienduizenden mensen. Het gaat dus over dezelfde grootorde.
Het Moderna-vaccin is gebaseerd op dezelfde moderne technologie als dat van Pfizer: mRNA. Hoe gaat het juist in zijn werk?
Neyts: Er is nog geen enkel vaccin op de markt die met die technologie werkt. Onderzoekers kopiëren op basis van een eiwit van het coronavirus een genetische code. Het mRNA draagt dat klein stukje genetische code en wordt ingespoten in het lichaam. Op basis daarvan gaat het lichaam eiwitten aanmaken, wat ervoor zorgt dat het antistoffen tegen het virus produceert. Het is een hele elegante methode.
We zullen moeten werken met alle vaccins die er zijn.
Volgens het bedrijf zou het Moderna-vaccin 30 dagen kunnen overleven in een koelkast.
Neyts: Dat is een groot verschil met het Pfizer-vaccin (waar er sprake is van bewaartemperaturen rond min 70 graden, nvdr.). Voor min 70 graden heb je al hele goede diepvriezers nodig. Daar zijn er niet zoveel van.
We vernemen de info opnieuw via een persbericht van het bedrijf zelf. Hoe zeker zijn we dat het goede nieuws standhoudt?
Neyts: Ik denk niet dat de bedrijven het zich kunnen permitteren om met deze info naar buiten te komen terwijl ze op korte termijn schoorvoetend zouden moeten terugkrabbelen. Ik denk dat ze redelijk zeker van hun stuk zijn.
We weten ook nog weinig over de neveneffecten.
Neyts: Uiteindelijk zullen de regulatorische overheden moeten beslissen om het vaccin goed te keuren. Zij gaan veiligheid tegenover werkzaamheid zetten en een gefundeerd antwoord moeten geven. Uit de eerste studies zag je dat de voornaamste nevenwerking pijn is op de plek van de injectie. Dat element kan meespelen in de keuze voor een vaccin. Als er eentje minder pijn doet dan een andere, zullen mensen geneigd zijn die eerste te verkiezen.
Twee topbedrijven kondigen op één week veelbelovend nieuws aan. Waarom wachten we nog op de andere bedrijven?
Neyts: Stel dat de vaccins van Pfizer en Moderna de allerbeste zijn. Dan nóg zal het niet lukken om alle Belgen te vaccineren – laat staan alle Europeanen. Ze zullen nooit zoveel dosissen kunnen leveren. We zullen moeten werken met alle vaccins die er zijn.
Wanneer denkt u dat we kunnen beginnen met vaccineren?
Neyts: Wat België betreft: ‘ons’ vaccin is dat van AstraZeneca. Daar kennen we nog geen resultaten van, maar die zitten eraan te komen. Dan is er de hoop dat we in de lente beginnen te vaccineren. Eerst zullen de gezondheidswerkers aan bod komen, dan de mensen boven 65 jaar en personen met een verhoogd risico. Maar in de zomer van 2021 zal nog niet iedereen gevaccineerd zijn.
Hoe zal dat vaccinatieprogramma verlopen?
Neyts: Dat is niet helemaal mijn expertise. Maar op dit moment vaccineren ziekenhuizen en bedrijven ook al tegen de griep. Dat kan een manier zijn voor heel wat groepen. Dan zou het kunnen dat we net zoals bij verkiezingen een oproepingsbrief krijgen om ons te laten vaccineren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
