‘N-VA is misschien niet de partij van de bakfiets en windmolens, maar francofoon België is wel het land van de staalindustrie en wapenhandel’, reageert Jonas Naeyaert van de Vlaamse Volksbeweging op de plannen van Kristof Calvo.
Met 21 juli in de achteruitkijkspiegel is het goed om te weten, niet wat er gevierd werd (wist-je-datje: op 21 juli viert men de eedaflegging van Leopold I), maar wie er vierde. Wie zijn de nieuwe Belgen? Kristof Calvo lijkt er alvast een te zijn. De groene politicus lijkt een tricolore hart te bezitten en waar het hart van vol is, loopt de mond van over. Vorig jaar gaf hij een boek uit – ‘f*ck de zijlijn’ – met een volledig hoofdstuk pro-belgische voorstellen, het ene al meer onrealistisch dan het andere. In januari nog riep hij de traditionele partijen op om Vlaamse bevoegdheden te herfederaliseren, iets dat met vertraging door (een aantal) Vlaamse liberalen werd overgenomen onder de noemer ‘Plan BE’. Het meest recent vroeg Calvo zich af waarom Vlaams “altijd zo anti-Belgisch moet zijn” en of 11 juli wat minder communautair ingekleurd mocht zijn.
Wat drijft Calvo? Is het oprecht Belgisch patriottisme? Is zo’n patriottisme verzoenbaar met ecologisme? Misschien is Calvo wel een authentieke belgicist, maar wie goed zijn stukken en uitlatingen bestudeert, ziet tussen de tricolore voorliefde een rode draad…
Ideeën gebouwd op drijfzand
Calvo stelt dat de Vlaming zich spontaan Belg voelt. Maar die spontaniteit spreekt hij tegen met de dwangvoorstellen uit zijn boek: verplicht uitwisselingsonderwijs, een federale kieskring, Franse ondertitels op de VRT… Allemaal om de Belgische identiteit te herstellen. Maar ofwel geloof je in het spontane Belgisch sentiment van de Vlaming, ofwel geloof je in het nut van je eigen voorstellen. Maar geloven in beide pistes gaat niet. (Pro-tip: je zal flink wat mogen sleutelen. De Vlaming kent geen twee Waalse muziekgroepen, kijkt niet één Waalse televisiezender en wordt door nul unitaire partijen vertegenwoordigd in het parlement. Veel succes.)
Calvo heeft het over het ‘marginale’ draagvlak van het Vlaams-nationalisme. Nochtans hebben V-partijen al decennialang een stevige vertegenwoordig in de parlementen. Agalev (voorganger van Groen) daarentegen werd in 2003 zelfs nog uit het federaal parlement gestemd. Zijn verkiezingen niet een stuk representatiever dan de zoveelste studie van Dave Sinardet? Calvo stelt dat Vlaams-nationalisten het debat niet durven aangaan. Echter, in de Knack van 29 juni is hij verheugd dat hij de ‘mute’-knop op Twitter ontdekt heeft opdat hij stemmen “uit het zwart-gele legertje” kan dempen.
En hoezo, al wat Vlaams is, is anti-Belgisch? Elke historicus die zijn naam waardig is, zal Calvo kunnen vertellen dat er heel wat goeie wil aanwezig was voor België in de vroege Vlaamse Beweging. Maar door het stelselmatig negeren of afblokken van de kleine Vlaamse grieven werd de Vlaamse beweging radicaler (en anti-Belgischer). Onderwijs en recht in eigen taal, evident toch? Niet in België. Vandaag is er niet zo zeer sprake van systematische onderdrukking dan wel van politiek immobilisme: Vlamingen en Walen willen andere richtingen uit en dus staan we stil. Wat Belgisch is, is in feite anti-Vlaams (en anti-Waals). Oorzaak en gevolg door elkaar halen, waarom hoeft dat?
Daarom: via een ‘cordon communautaire’ naar paarsgroen 2.0
Calvo was weinig dubbelzinnig in januari: “federalisten, kom uit de kast”. Hij schreef daarbij uitdrukkelijk de traditionele partij- en machtspolitiek aan. De politici die voor (meer) België zijn, moeten hun stem laten gelden in hun partij. Nochtans, zoals Wim Van de Velden schreef in De Tijd: “Belgicisme is in Vlaanderen geen winner.” Het is natuurlijk wel zo dat wie verkiezingen wint met een Vlaams programma, maar dan geen resultaten levert, afgestraft wordt. Vraag maar aan Guy Verhofstadt (winst met Vlaams programma in 1999), het Vlaams Belang (winst met Vlaams programma in 2004) en Yves Leterme (winst met Vlaams programma in 2007). De N-VA kon die afrekening uitstellen in 2014 door te verklaren dat er geen partners te vinden waren voor een staatshervorming. Men beseft bij de N-VA dat die stunt niet nog eens overgedaan kan worden. Zelfs los van de kiezers hier; deze regering wordt gesteund door slechts een kwart van de Waalse kiezers. Zoiets is niet duurzaam. Dus daarom de werkgroep rond Hendrik Vuye en de recente ferme uitspraken van Minister-President Geert Bourgeois. De N-VA wil de electorale grondstroom in Vlaanderen vasthouden.
Als Calvo slaagt in zijn opzet en de traditionele partijen worden opnieuw pro-Belgisch (zoals Open VLD lijkt te doen), zal N-VA ideologisch geïsoleerd worden. Of ze dan de verkiezingen winnen of niet, in de regering zitten, zal moeilijk worden. Laten ze hun communautaire eisen vallen, vinden ze misschien wel coalitiepartners, maar verliezen ze de verkiezingen en worden ze electoraal geïsoleerd. Het is die politieke catch 22 die Calvo vorm wil geven: de N-VA neutraliseren, niet door een cordon sanitaire zoals met het Vlaams Belang, maar met een ‘cordon communautaire’.
Na de implementatie van dat neo-cordon zullen de resterende partijen op zoek moeten gaan om het zetelverlies van de N-VA te compenseren. En wie zal klaar staan om te depanneren? Groen. Sinds de nederlaag van 2003 staan ze te popelen om opnieuw in de regering te zitten. Vandaar de titel van Calvo’s boek, de directe ambitie: “f*ck de zijlijn” = f*ck de oppositie.
Er is geen groen in de Belgische driekleur
Calvo is zich niet aan het ingraven tegen het (vernieuwde) Vlaamse profiel van de N-VA. Bart Staes, Europarlementariër voor Groen én flamingant, wordt niet geïsoleerd in zijn partij. Het schoentje wringt bij het niet-communautaire programma van de N-VA: dat is een eerder rechts en liberaal programma. N-VA is (in de ogen van Groen) de partij van de bedrijfswagen, deregularisering en kerncentrales. Het doel van Calvo is dus het omzeilen van centrumrechts via het isoleren van Vlaams-nationaal. Maar wat gaat een oprecht groene partij ermee bereiken? De N-VA is misschien niet de partij van de bakfiets en windmolens, maar francofoon België is wel het land van de staalindustrie en wapenhandel.
De Doordenkers van Knack.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier