Een vaccinatiepas is zeker tot de herfst niet meer aan de orde. Enkel Vooruit staat nog achter de snelle invoering ervan. ‘Maar we moeten eerder beginnen denken aan het afbouwen van alle maatregelen’, zegt Open VLD.
Ruim een week is Frankrijk er al vertrouwd mee: de vaccinatiepas. Een 16-plusser die op café of naar het theater wil, moet kunnen bewijzen dat hij of zij gevaccineerd is. Herstelbewijs of negatieve test volstaan niet langer.
Ons land is niet van plan om het Franse voorbeeld snel te volgen. Op dit moment pleit enkel Vooruit voor de invoering van een vaccinatiepas, ook wel bekend als 1G-beleid.
Zowel minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke als voorzitter Conner Rousseau hebben zich op verschillende momenten voorstander getoond om het Covid Safe Ticket (CST) om te vormen tot een vaccinatiepas. ‘Het zal natuurlijk afhangen van hoe alles evolueert’, klinkt het vandaag op het partijhoofdkwartier, ‘maar voorlopig houden we er nog aan vast.’
De Vlaamse socialisten willen zich niet in slaap laten wiegen door de omikronvariant, die besmettelijker maar milder blijkt dan voorgaande varianten van covid-19. ‘Het zou niet de eerste keer zijn dat we ons laten verrassen.’
De partij voelt zich gesterkt door een rapport van coronacommissaris Pedro Facon, dat ook het 1G-beleid naar voren schuift.
Het CST moet een zo kort mogelijke voetnoot in onze liberale democratie zijn.
Coronabarometer
Maar voor alle andere regeringspartijen is die omikronvariant een argument om de vaccinatiepas, en verplichte vaccinatie tout court, in de lade weg te stoppen. Een en ander heeft te maken met de nieuwe coronabarometer, die het CST doet wegvallen zodra we in code geel zitten. Die kleurcode wordt ergens in de lente verwacht. Maar de coronabarometer is niet de enige verklaring.
Ook de hoorzittingen in de Kamer spelen mee. Sinds eind vorige maand lopen experten van allerlei allooi de Kamercommissie Gezondheid plat om hun inzichten te delen. Het gros van de genodigden verwerpt een vaccinatieplicht.
De PS is voorstander van verplichte vaccinatie, en juicht het debat in de Kamer toe, maar vindt dat de ‘hoogdringendheid van de invoering nu weg is’
De CD&V sprak zich openlijk uit voor een algemene vaccinatieplicht, dus met boetes voor weigeraars. Voorzitter Joachim Coens blijft principieel achter dat voorstel staan. ‘Maar door omikron is het nu niet aan de orde’, zegt hij. ‘Het is goed dat de Kamer het debat voert zodat we voorbereid zijn als het nodig zou zijn bij een sterkere variant.’
Een vaccinatiepas vindt Coens overbodig zodra er sprake is van een algemene vaccinatieplicht.
Van Engeland tot Zweden
Ook Open VLD, de partij van premier Alexander De Croo, vindt de tijd niet rijp voor een vaccinatiepas. Nochtans had voorzitter Egbert Lachaert eind december de deur geopend richting 1G-beleid.
Vandaag klink het anders aan de Melsensstraat, het partijhoofdkwartier. ‘Op dit moment is de discussie over 1G of vaccinatieverplichting te laat en voor ons niet meer aan de orde. Omikron heeft de pandemie veranderd.’
Open VLD houdt wel nog een slag om de arm: ‘Indien het in het najaar nodig blijkt, kunnen we nog steeds opnieuw evalueren.’
De Vlaamse liberalen vinden dat het tijd is voor meer versoepelingen. ‘We moeten eerder beginnen denken aan afbouwen van alle maatregelen, dan aan nieuwe verplichtingen of vrijheidsbeperkingen. In andere landen is men daar volop mee bezig.’
Zo hebben onder meer Engeland, Denemarken, Finland en Zweden besloten om zowat alle coronaregels te laten varen.
Eerder had premier De Croo al gezegd dat hij het CST ‘geen dag langer wil aanhouden dan nodig’.
De MR van Georges-Louis Bouchez is tegen vaccinatieplicht en een vaccinatiepas. ‘Bovendien moet het CST zo snel mogelijk verdwijnen als de huidige evolutie zich doorzet’, klinkt het. ‘Het zou daarna niet meer moeten terugkomen, en een zo kort mogelijke voetnoot in onze liberale democratie zijn.’
Ambras
De groenen hebben evenzeer de knop omgedraaid richting meer versoepelingen. Ecolo-vicepremier Georges Gilkinet vraagt donderdag in Le Soir dat het volgende Overlegcomité (verwacht op 11 februari) zo veel mogelijk versoepelt.
Groen heeft inzake vaccinatieplicht een ietwat weifelende houding aangenomen en verwees steevast naar het debat in de Kamer. Vandaag klinkt het standpunt helderder: ‘We zijn erg pro-vaccinatie, maar de hoorzittingen in het parlement én de omikronvariant bewijzen dat de voorwaarden voor een vaccinatieplicht, bijvoorbeeld op juridisch vlak, niet vervuld zijn’, zegt Vlaams Parlementslid Jeremie Vaneeckhout.
Ook de groenen blijven voorzichtig vanwege de onvoorspelbaarheid van het virus. Maar een vaccinatiepas ligt moeilijk. ‘1G-beleid is nog slechter omdat het de facto een verplichting is, zonder het zo te noemen.’
Oppositiepartijen N-VA, Vlaams Belang en PVDA zijn al langer gekant tegen een vaccinatiepas of vaccinatieplicht.
De geïsoleerde positie van Vooruit komt op een moment waarop experten als Marc Van Ranst (KU Leuven) de afschaffing van het CST niet ongenegen zijn. ‘Achteraf bekeken’, zei de viroloog eind januari, ‘moet je zeggen dat in landen met een vaccinatiegraad die zo hoog is als de onze, de last en de ambras niet opwegen tegen de eventuele winst’.
Dat wil niet zeggen dat de QR-code snel verleden tijd is. Donderdag gaf de Europese Commissie aan dat ze het digitaal coronacertificaat wil aanhouden tot 30 juni 2023, één jaar langer dan gepland. Dat Europese certificaat dient als basis voor het CST.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
