Uplace: ‘Aan noden geen gebrek in de regio, maar het is tijd voor een echt plan’

‘Het Uplace-project paste volledig in de tijdsgeest van optimisme, vooruitgang een geloof in ongebreidelde groei in de jaren 2000’, zegt Irina De Knop in het Schaduwparlement van Knack.be. ‘Er zijn zeker noden in de regio, maar het is tijd voor een echt plan waarbij de voor- en nadelen van Uplace worden afgewogen.’

Uplace is weer helemaal terug in het publieke debat. Of je nu voor of tegen bent, de kwestie laat niemand onberoerd. Het debat van afgelopen woensdag in het Vlaams Parlement maakt opnieuw pijnlijk duidelijk dat er over de grenzen van meerderheid en minderheid vele vraagtekens blijven. Partijen die vroeger sterk pro waren zijn dat inmiddels niet meer of veel minder uitgesproken. In de jaren 2000, in tijden van volle economische ontwikkeling was er duidelijk meer ruimte voor innovatieve en nieuwe, grootschalige projecten. Het Uplace-project paste volledig in de tijdsgeest van optimisme, vooruitgang en geloof in ongebreidelde groei.

Herwaardering

Een argument pro zou zeker de herwaardering zijn van een onaantrekkelijk gebied, het brownfield op de grens van Vlaanderen en Brussel. Hoewel het volledige gebied vele malen groter is dan wat voor Uplace zou worden voorzien, 11 hectare op een totaal van 254 hectare, gaat de discussie alleen over het omstreden project. Logisch hoor ik u denken, maar de aansnijding van de rest van het gebied zal sowieso een sterke weerslag hebben op het hinterland, in de eerste plaats op de mobiliteit in de regio.

‘Alle initiatieven zijn niet eens gebudgetteerd’

Daarmee komen we onmiddellijk bij het voornaamste contra argument, de congestie en het fileleed. Hoewel de Vlaamse Regering schermt met de talrijke maatregelen die ze in de regio zal nemen, is niemand er erg gerust op, ten eerste omdat lang niet duidelijk is dat deze maatregelen zullen volstaan, en ten tweede, omdat lang niet alle initiatieven klaar zijn voor uitvoering, zelfs nog niet eens gebudgetteerd.

Bourgeois somde ze woensdag op in de plenaire van het Vlaams Parlement: de optimalisatie van de Brusselse ring, de gefaseerde heraanleg van de Woluwelaan met voet- en fietspaden en vrijliggende busbanen, de aanleg van een ringtram in het kader van het Brabantnet, en in afwachting daarvan een pendelbus tussen het station van Vilvoorde en dat van Zaventem, Machelen-Kerklaan, gefinancierd door Uplace en De Lijn. Gelet op zijn expliciete opsomming, zijn die investeringen dus een verworven feit. Stel dat de genoemde maatregelen er komen – waar ik niet in geloof – de uitvoering ervan, zoals bijvoorbeeld in het geval van Brabantnet, is niet gebudgetteerd. Geen enkele investering kan het fileleed op de Brusselse Ring ten gronde aanpakken, zeker niet na NEO en Uplace.

‘Markt vergroten of verdelen?’

Een ander argument pro zou de tewerkstelling zijn. Uplace zelf spreekt over 3.000 arbeidsplaatsen. Dit is wellicht het meeste betwiste argument, omdat niemand weet in te schatten wat de impact ervan zal zijn op de handelszaken en hun tewerkstelling in de naburige steden en gemeenten. Zal Uplace er daadwerkelijk in slagen om het totaal aantal consumenten en dus de markt voor retail te vergroten dan wel te verdelen? Ik vermoed dat hier weinig of geen onderzoek naar gevoerd werd, ik lees er niets over in de verslagen van het parlement en nog minder in de media.

‘Aan noden geen gebrek in de regio’

Vooraleer men een beslissing zou nemen, in welke zin dan ook, zou dergelijk onafhankelijk onderzoek moeten plaatsvinden. Als er voor mij persoonlijk één ding duidelijk is, dan is het toch wel dat de invulling van de volledige 254 hectare een grondig maatschappelijk debat vraagt. En dat er in ieder geval best iéts zou gebeuren, want aan noden is er geen gebrek in de regio: er is nood aan woningen om de exponentiële groei van de steden op te vangen, er is veel nood aan groene ruimte, aan ruimte voor cultuurbeleving en aan bijkomende bedrijfsruimte in de regio rond de luchthaven. Tijd voor een echt plan dus, waarbij de voor- en nadelen van Uplace en andere initiatieven grondig worden afgewogen. En als het kan, liefst heel snel.

‘Ik zal applaudisseren voor visie’

Terwijl de Vlamingen onder elkaar kibbelen, zijn de Brusselaars al lang bezig om hun eigen marktaandeel te verzilveren, met de komst van het NEO-project op de Heizel, en de volledige opwaardering van de Brusselse binnenstad als de stad vlakbij de luchthaven, de Europese instellingen en in het hart van de Europese hoofdstad. Alsof die projecten geen impact zouden hebben op Leuven, Mechelen en Vilvoorde. Geen goede zaak dus dat het debat in Vlaanderen zou verzanden In het zuiver juridisch – technische. Niemand die zal applaudisseren als Vlaanderen geen schadevergoeding moet betalen aan Bart Verhaegen. Ik zal applaudisseren voor visie, keuze en vooral de financiële vertaling en uitvoering van die keuzes.