Tony ‘The Lizzard’ Bloom en het gokgeld achter Union Sint-Gillis

Tony Bloom, de man achter het meest succesvolle goksyndicaat ter wereld, maakt met Union het mooie weer in de Belgische eerste klasse. In Sint-Gillis krijgen ze hun discrete eigenaar amper te zien.

In een onopvallend pakhuis in Camden, Noord-Londen, huist een goksyndicaat. Wellicht gaat het om het meest succesvolle goksyndicaat ter wereld. En hoewel het woord ‘syndicaat’ onheilspellend klinkt, gebeurt er niets illegaals. De Brit Tony Bloom probeert vanuit Camden de bookmakers te verslaan. Zijn bedrijf heet Starlizard, een verwijzing naar Blooms bijnaam als pokerspeler: The Lizard. Starlizard valt te omschrijven als een ‘gokadviesbureau’: via allerhande statistische modellen zoekt het bedrijf naar interessante sportweddenschappen. Starlizard verkoopt goktips aan vermogende klanten – de minimuminleg is 2 miljoen pond of 2,35 miljoen euro. Maar de voornaamste klant, en volgens insiders zelfs de enige die ertoe doet, is Tony Bloom zelf. Door te wedden op sportuitslagen verdiende hij miljarden. De Brit kocht er Brighton & Hove Albion mee, de Premier Leagueclub van Rode Duivel Leandro Trossard. Drie jaar geleden nam hij Union Sint-Gillis over, de trotse leider in de Belgische eerste klasse.

De uiterst discrete Bloom staat zelden interviews toe, maar zoals dat gaat wanneer geld en mysterie samenkomen, is er toch vrij veel bekend over zijn persoonlijke leven. Tony Bloom groeide op in Brighton, een bekende badplaats in East Sussex. De achtjarige Bloom glipte binnen in de cafés op de pier van Brighton en verbraste zijn zakgeld op de speelautomaten. Zijn rijke Joodse ouders stuurden hem naar een chique kostschool, waar Bloom bekendstond als een wiskundegenie. Hij studeerde aan de universiteit van Manchester en ging aan de slag als accountant bij Ernst & Young en als beurshandelaar in de Londense City. Maar zijn echte passie was gokken op voetbal en cricket, een bijverdienste die hem 20.000 pond (23.680 euro) per jaar opleverde, zo beweerde de destijds onbekende Bloom in een boek over de geschiedenis van het gokken uit 2006. Hij verliet de City om professioneel gokker te worden. Dat was geen onverdeeld succes: aan één fout voorspelde cricketmatch – Engeland tegen West-Indië in 1994 – verloor hij 5000 pond (5918 euro). Toch bleef Bloom zeker van zijn strategie. ‘Als je wedt, doe het dan agressief’, vertelt hij in zijn boek. ‘Om veel te winnen, moet je het risico nemen dat je verliest.’

Leve de underdog

Bloom kwam in het vizier van Victor Chandler, een flamboyante Engelse bookmaker die met zijn wedkantoor internationaal wilde gaan. Het grote gokgeld zit in Azië, besefte Chandler, die Bloom naar Thailand uitstuurde. Daar leerde Tony Bloom de Asian Handicap kennen, wat later de bron van zijn fortuin zou worden. In het Westen komen er twee soorten sportweddenschappen voor. Ofwel gok je op wie wint of verliest, maar dat is meestal niet lastig en daarom valt er weinig mee te verdienen. Ofwel moet de gokker de uitslag correct voorspellen, en dat is dan weer zo moeilijk dat het maar zelden lukt. In een Asian Handicap kan het even lucratief zijn om op de underdog te gokken als op de favoriet. Stel dat Club Brugge het opneemt tegen Cercle. Club zal als favoriet bijvoorbeeld een handicap van 2+ hebben: het moet met twee goals verschil winnen. Wordt het 1-0 voor Club Brugge, dan strijkt wie op Cercle gokt de winst op. Welke kant je ook kiest, er kan evenveel worden verdiend. Volgens Bloom moest het mogelijk zijn om de Asian Handicap systematisch te verslaan, indien je de interessantste weddenschappen uitzoekt.

Zijn grootste slag sloeg hij bij de finale van het WK voetbal in 1998, waarin Frankrijk het opnam tegen Brazilië. De gokker was ervan overtuigd dat de markt de kansen op een Franse overwinning onderschatte. Bloom haalde het management van Victor Chandler over om een smak geld in te zetten. Frankrijk won met 3-0. Hoeveel Chandler en Bloom aan die ene match verdienden, is niet bekend, maar er gaan sterke verhalen rond. Sommigen beweren dat het de grootste winstuitkering aller tijden was. Bloom verliet Chandler en richtte in 2002 Premier Bet op. Het was het perfecte moment: de business van de online wedkantoren boomde. Drie jaar later verkocht Bloom Premier Bet voor 1,4 miljoen euro. Hij startte twee websites voor online poker op, die hij eveneens voor forse bedragen van de hand deed.

Luxejacht

Tony Bloom weet wel iets van kaarten af. In de vroege jaren 2000 maakt hij furore als pokeraar. Als hobbyist verslaat hij profspelers in de grootste toernooien, wat Bloom in totaal zo’n 2,9 miljoen euro aan prijzengeld oplevert. De Britse krant The Guardian noemt de goktycoon ‘mogelijk de meest succesvolle pokerspeler aller tijden’ omdat niemand zo veel won in zo weinig toernooien. Zijn koelbloedigheid aan de pokertafel levert hem de bijnaam The Lizard op. Bloom kan die roepnaam wel smaken, want hij vernoemt er zijn levenswerk naar: in 2006 steekt hij de opbrengst van al zijn vorige ondernemingen in Starlizard, een bedrijf dat zelf geen weddenschappen aanbiedt maar net probeert de wedkantoren te slim af te zijn. De beroepsgokker wil zijn coup van de WK-finale herhalen, en kunnen blijven herhalen.

Hoe Starlizard precies in elkaar zit, is een goed bewaard geheim, maar de nieuwswebsite Business Insider deed haar best om het kluwen te ontrafelen, via anonieme gesprekken met ex-werknemers. Starlizard richt zich vooral op voetbal, want in die sport gaat het meeste gokgeld rond. Het bedrijf is opgesplitst in vier afdelingen, waarbij geen van de vier precies weet wat de andere drie doen. Afdeling één verzamelt kolossale hoeveelheden gegevens. Voetbalteams worden binnenstebuiten gekeerd, iedere match wordt doorgrond en er wordt een netwerk van experts ingezet die zelfs weten hoe de ploegsfeer is en hoe er wordt getraind. Afdeling twee verwerkt die data in eigen goknoteringen, zoals een bookmaker zou doen. Hier zitten duurbetaalde bollebozen die met algoritmes goochelen, types die je bij zakenbanken of beurshandelaars zou verwachten. Afdeling drie vergelijkt de eigen goknoteringen met wat de wedkantoren aanbieden en houdt nauwgezet bij hoe dat allemaal evolueert – naarmate de aftrap dichterbij komt, kunnen goknoteringen helemaal omslaan. Afdeling vier plaatst de weddenschappen bij bookmakers, vooral in Azië. Dat is een delicate stap: als bekend is waar Bloom op wedt, kan de markt tilt slaan. Starlizard zet forse bedragen in die niet te verbergen vallen: Business Insider schat dat het bedrijf per Premier League-match on- geveer 1 miljoen pond op het spel zet. Bloom plaatst zijn weddenschappen vlak voor de aftrap, kwestie van de concurrentie niet wijzer te maken.

Bedrijfsgeheimen

Niets is schadelijker voor de Blooms business dan lekken. In de begindagen van Starlizard was dat een groot probleem. Werknemers gokten zelf, en gingen met een deel van de opbrengst lopen. De bookmakers zijn niet dom: ze pasten hun goknoteringen aan. Om dat te vermijden splitste Bloom Starlizard op in vier takken. De algoritmebollebozen werden gehuisvest in Exeter, om fysiek afstand te creëren met de rest van het bedrijf. Behalve Tony Bloom weet niemand hoe de machine in elkaar zit en slechts een heel selecte kring weet waar er finaal op wordt gegokt. Werknemers werd verboden om in eigen naam te wedden, maar in ruil daarvoor kregen ze iets veel beters. Het hele personeelsbestand vormt één groot goksyndicaat. Allemaal delen ze in de winst, die elk halfjaar wordt uitbetaald. De hogere profielen ontvangen soms wel 500.000 pond (591.710 euro). De werknemers hoeven daarvoor niet eens hun eigen geld in te zetten, het is als het ware een bonus. Een taksvrije bonus bovendien, want gokwinsten zijn in het Verenigd Koninkrijk vrijgesteld van belastingen. Maar wanneer het syndicaat verlies maakt, moeten de leden het verschil wel bijpassen, wat blijkbaar nog nooit een probleem is geweest. In de vijftien jaar dat Starlizard bestaat, schijnt het ook nog maar een paar keer te zijn voorgekomen. Het bedrijf is zo succesvol dat er niet langer naar klanten wordt gezocht. Alle winst gaat naar Bloom en zijn personeel. Waarom delen?

The Lizard verwent zijn werknemers. Er waren teambuildings op een luxejacht in de Middellandse Zee. Het bedrijfsfeest vond plaats in het stadion van Brighton. Bloom regelde een wedstrijd tussen het personeelselftal en een selectie van bekende ex-profs. De match werd gefilmd met professionele camera’s zoals men die gebruikt in de Premier League. Sky Sports leverde commentatoren. Na afloop kreeg elk personeelslid een dvd mee naar huis.

Wereldwijd zouden er een twaalftal dergelijke professionele goksyndicaten bestaan. Starlizard is een van de weinige waarvan zelfs maar de naam bekend is. Deze bedrijven leven van discretie. Werknemers van Starlizard tekenen geheimhoudingsclausules en mogen geen profielen bezitten op sociale media. Business Insider had moeite om mensen te vinden die wilden toegeven dat ze daadwerkelijk voor het bedrijf werken.

Skabandje

Met het geld dat hij bij Starlizard binnenrijft, werd Bloom de populairste clubeigenaar van de Premier League. Toen hij in 2009 Brighton & Hove Albion FC kocht, was het een sympathiek ploegje uit de Engelse derde klasse zonder erelijst of ambitie. Een van de redenen waarom de club ter plaatse bleef trappelen, waren aanhoudende sores met hun stadion. Brightons oude veld werd verkocht in 1995, zonder uitzicht op nieuwe infrastructuur. De club huurde stadions en verhuisde twee keer. Plannen voor een nieuw stadion in het dorpje Falmer kwamen niet van de grond door gebrek aan geld. Brightonfans richtten een skabandje op, dat met het nummer We Want Falmer! de zeventiende plek in de Britse hitparade bereikte.

The Lizard maakte een einde aan die problemen. Bloom legde 110 miljoen euro op tafel om Falmer versneld af te werken en liet een extra gezinstribune bouwen. Vandaag is Falmer Stadium een van de gezelligste stadions van de Premier League. De bijnaam van de club is The Seagulls, wat ironisch is, want Brighton & Hove heeft een valkenier in dienst om zeemeeuwen van het grasveld te houden. Bloom investeerde zo’n 300 miljoen euro in de club, die sinds de overname twee keer promoveerde. Dit seizoen lijken ze zelfs in aanmerking te komen voor Europees voetbal. De fans van Brighton, niet gewend aan succes, dragen hun voorzitter op handen. De miljardair reist met de trein naar uitmatchen, tussen de supporters, en trakteert dan op biertjes.

Computernerds

Wat de koele, berekende Lizard met Union Sint-Gillis wil, is niet helemaal duidelijk. Sinds de overname in 2018 volgt Union hetzelfde pad als Brighton: steil omhoog. Bloom vaardigde Alex Muzio af. Deze ex-werknemer van Starlizard, een van de topverdieners van het goksyndicaat, werd voorzitter bij Union. Bloom laat zich in Brussel zo goed als nooit zien, al schijnt hij alle matchen te bekijken op televisie. Union zal wellicht nooit een geldmachine worden. Het charmante Dudenpark, met zijn gevel in art-decostijl, is beschermd. Het verouderde stadion biedt weinig groeimogelijkheden. Muzio liet vallen dat de club denkt aan een nieuw stadion in of rond Brussel, maar andere bouwprojecten leren dat zoiets lang niet vanzelfsprekend is.

Union is geen satellietclub van Brighton & Hove, in tegenstelling tot andere Belgische teams met buitenlandse eigenaars. Vaak dienen die teams om voetballers op te vangen die niet voldeden bij de moederclub, of om jonge spelers de stiel te laten leren. Union leent amper één speler van Brighton: de Japanse topper Kaoru Mitoma. De voetballers die nu bij Union het mooie weer maken, stonden nooit op de radar bij de topclubs. Nieuwbakken Rode Duivel Dante Vanzeir stond bij de jeugd bekend als een groot talent, maar was afgeschreven voor de top na ongelukkige passages bij Beerschot en KV Mechelen. Revelatie Deniz Undav is een Turks-Duitse spits van 28, gevonden in de Duitse derde klasse. Union lijkt er goed in om het beste te halen uit ondergewaardeerde voetballers, maar de nadruk ligt meer op onmiddellijk kunnen presteren dan op doorverkoopwaarde. Toen Bloom de club overnam, was Marc Grosjean er trainer. Hij moest een verlanglijstje opstellen van spelers met wie hij zou kunnen promoveren naar eerste klasse. Na een dag kreeg hij zijn lijst terug. Achter elke speler stonden de woorden ‘not good enough’. Ze waren door de databank van Starlizard gehaald, en afgekeurd. Grosjean kon beschikken. De onbekende parels die nu bij Union uitblinken, kregen wel groen licht van de computernerds. De dataverwerking van Starlizard gaat bijzonder ver. In de Engelse pers doet het verhaal de ronde dat ze bij Brighton het volume van supportersgejoel meten wanneer een speler aan de bal is, als parameter om zijn impact te bepalen.

Ethiek

Een voetbalclub die verweven is met een goksyndicaat: is dat wel koosjer? In een kort interview met Het Laatste Nieuws uit 2018, zijn enige passage in de Belgische media, belooft Tony Bloom nooit te gokken op wedstrijden van Union Sint-Gillis. De Pro League eiste ook dat hij een contract tekende in die zin, al lijkt het lastig om dat te controleren. Het lijkt de kat bij de melk zetten.

Tegelijk draait Starlizard zo’n grote omzet dat het de matchen van Union gerust kan overslaan. Het bedrijf zette recent een spin-off op, uitgerekend gericht tegen matchfixing en gokmanipulatie. Starlizard Integrity Services speurt met Blooms beruchte databank verdachte gokpatronen op. Van de 61.296 wedstrijden die het bedrijf in 2020 monitorde, bestempelt Starlizard er 217 als verdacht. Een aantal Oost-Europese liga’s met een bedenkelijke reputatie namen Starlizard in de arm om hun competitie door te lichten. Cynisme is niet nodig, het lijkt Bloom menens. Zelfs Declan Hill, ’s wereld bekendste expert over sportcorruptie, looft het programma van Starlizard.