‘Tips voor een klimaatvriendelijke tuin, die uw leven aangenamer, luier én goedkoper maakt’

Louis De Jaeger, eco-ondernemer, landschapsarchitect en lid van verschillende agro-ecologische denktanks, deelt zijn tips om uw tuin én zijn bewoners te beschermen tijdens de hittegolf en voor de toekomst. ‘Deze hittegolf zou een wake-up call moeten zijn om na te denken over hoe u uw tuin kunt redden voor de komende tien jaar.’

Heeft u na de hete, droge zomer van vorig jaar uw conclusies getrokken en enkele bomen geplant voor meer schaduw, het gras nooit frequenter dan om de drie weken gemaaid en de aarde rond je planten en moestuingroentjes bedekt met compost, houtsnippers of maaisel? Hopelijk wel, anders moet u zich nu voorbereiden op een blitzreddingsactie.

We zijn soms kwaad op politici en hun zogenaamde ‘Notre-Dame-mentaliteit’: ze schieten pas in actie als het reeds te laat is. Bij de klimaatverandering is het niet anders.

Maar eigenlijk moeten we het de politici niet kwalijk nemen, we maken immers dezelfde fout. Einstein zei ooit dat we problemen niet met dezelfde mindset mogen oplossen als die waarmee we ze gecreëerd hebben. Wel, het is amper te geloven hoeveel mensen er na hun verwoeste gazon van vorige zomer opnieuw datzelfde zwak gazon hebben aangelegd. Wat zullen ze na deze zomer doen?

Wij zijn niet klaar voor de opwarming van het klimaat, en onze tuinen ook niet. Privétuinen nemen bijna één tiende van het Belgische grondoppervlak in. Als één tiende van België steriele grasveldjes zijn oftewel broeigaarden van biodiversiteit, leven, schaduw, waterinfiltratie en koolstofopslag, maakt dit wel degelijk een verschil.

Een klimaattuin maakt uw leven aangenamer, luier én goedkoper.

We moeten massaal inzetten op klimaattuinen. Tuinen die ons eigen leven aangenamer, luier en goedkoper maken, alsook een positieve impact hebben op het klimaat en de biodiversiteit. Nu is het nog dikwijls andersom. Hieronder enkele tips.

Tip 0: langetermijnvisie

We zouden ons blind kunnen staren op het redden van onze tuin voor de komende dagen – wat best oké is – maar deze hittegolf zou een wake-up call moeten zijn om na te denken over hoe u uw tuin kunt redden voor de komende tien jaar.

Tip 1: plant bomen, de goedkoopste airco’s en waterpompen

Bomen zijn de meest magische levende wezens op deze planeet. Zonder bomen zou het enkel regenen rond kuststreken, ze zorgen voor een betere waterhuishouding en ze zijn de goedkoopste klimaatregulators. Daarnaast halen ze ook enorm veel CO2 uit de lucht en zijn ze een zege voor de biodiversiteit. En: hoe ouder ze worden, hoe beter ze hierin presteren. Hoe hoger de boom, hoe meer schaduw. De komende jaren zal u hier naar snakken. Plant bomen!

Tip 2: De tuin als spons

Onze tuin moet een reuzenspons worden. We willen dat iedere druppel regen die valt, in de bodem blijft zitten. Zie uw tuin als een bankgebouw, hoe meer geld je wil ontvangen, hoe meer kluizen u installeert. In de tuin is iedere kilogram organische materie of koolstof een kluis, en is het water ‘the big money’. Hoe meer kluizen dus, hoe meer water de bodem kan opslaan. Heb je geen organische materie, dan sijpelt de poen weg of gaat de zon en de wind ermee lopen.

Hoe krijg je organische materie in je bodem? Bomen: zij geven ieder jaar een nieuwe laag in de vorm van blaadjes. Breng tuinafval en compost niet langer naar het containerpark, maar verspreid het mooi over de hele tuin. De snelste manier om zelf uw waterbuffer op te bouwen.

Tip 3: een ‘parasollaag’

Wie poedelnaakt in de woestijn gedropt wordt, zal zo snel mogelijk de schaduw opzoeken. Planten willen dat ook doen in deze hitte, maar het lukt hen natuurlijk niet. De aarde rond de planten droogt enorm snel uit omdat die poedelnaakt is.

Doe je planten een plezier en bedek alle aarde met zo’n dik mogelijke ‘parasollaag’, ook wel mulch genoemd. Bovendien beschermt die laag nuttige bodemdiertjes die onmisbaar zijn voor de gezondheid van je plant. Hij zorgt er ook voor dat het water in de bodem minder snel verdampt.

Tip 4: #ByeByeGrass, een ander gazonbeheer kan je redden

We willen ons gazon minimaliseren. Geef toe, hoeveel procent van uw gazon gebruikt u echt? Het grootste deel allicht enkel om te… maaien. We willen minder maar beter gazon.

Laten we eerst enkele gazonmythes rechtzetten. Gazons bemesten, bekalken of verticuteren is het allerslechtste wat je kunt doen ten allen tijde, pure tijd-, geld- en energieverspilling. Doe het zeker ook nu niet, anders krijgt u een instant suïcide. Pesticides moeten hoe dan ook deze wereld uit, en vooral de tuin.

Hoe meer mos, klaver of andere spontane bloempjes tussen het gras, hoe beter. Het maakt het gazon weerbaarder, droogteresistenter en het is beter voor de biodiversiteit. Uw gazon besproeien is totaal nutteloos en in tijden van drinkwaternood bijna misdadig, het water verdampt terwijl u er zelf op staat te kijken. Een ideaal maaifrequentie: niet meer dan om de twee à drie weken, liefst zelfs nog langer. Daardoor wordt het gras sterker, mooier, komen er meer helpende bloempjes tussen en bespaart u tijd en water.

Extra tips:

Zoek zoveel mogelijk organisch tuinafval, houtsnippers enzovoort en bedek er de blote aarde zo dik mogelijk mee.

Stop tot september met uw gazon te maaien.

Zet enkele kommetjes met water om de uitgedroogde egels en vogels mee te laven. Deel wat kattenbrokken of egelvoer met egels, ze gaan anders letterlijk dood van de honger.

Werkstop: staak al het tuinwerk behalve de eerste drie puntjes. Niet snoeien, bemesten, of gelijk wat!

Louis De Jaeger heeft als missie zoveel mogelijk land te verduurzamen en doet dit als landschapsarchitect – met de ByeByeGrass campagne – als lid van een agro-ecologie-denktank en door het sensibiliseren met het schrijven van artikels en een boek over de toekomst van landbouw.

Bekijk een campagnefilmpje van ByeByeGrass met ‘Low Impact Man’ Steven Vromman:

360480480https://www.youtube.com/